„Bank ma ponad 13 mld zł nadwyżki kapitałowej i po ostatnich zmianach w statucie może rozważyć skup akcji własnych i ich umorzenie" – osoba znająca sprawę powiedziała anonimowo PAP. Niska wycena banku zdaniem informatora miałaby być czynnikiem wspierającym taką operację.
Przypomnijmy, że banki w Polsce w tym roku nie mogą wypłacać dywidend. Pod koniec marca Komisja Nadzoru Finansowego nakazała bankom zatrzymanie z powodu pandemii całego wypracowanego w poprzednich latach zysku. Co więcej, nadzór zaznaczył, że oczekuje także „niepodejmowania, bez uzgodnienia z nim, innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować osłabieniem bazy kapitałowej". To sugeruje, że bankom może być w tym roku trudno o zgodę na choćby skup akcji własnych, choć należy też przyznać, że sytuacja finansowo-kapitałowa banków nie pogorszyła się do tej pory aż tak bardzo, jak obawiano się na początku pandemii.
Z powodu istotnych ograniczeń wypłat dywidend także z poprzednich lat polskie czołowe banki mają około 12,1 mld zł zysków niepodzielonych, które potencjalnie mogą trafić do akcjonariuszy, sam PKO BP ma 5,5 mld zł, co stanowi ponad 20 proc. jego kapitalizacji. Pod koniec sierpnia akcjonariusze zgodzili się na zmianę w statucie, która umożliwia bankowi utworzenie rezerwy kapitałowej na skup akcji własnych. „Statuty zwykle zmieniane są w jakimś celu, więc ostatnia zmiana nie powinna być traktowana jako nieokreślona opcja na przyszłość" – dodał informator PAP. Przyznał, że to wciąż KNF będzie miał decydujące zdanie w tej sprawie. PKO BP oficjalnie odpowiedział, że decyzje tego typu komunikuje raportami bieżącymi.
O pomyśle banków dotkniętych ograniczeniami wypłat dywidend pisaliśmy w sierpniu 2017 r. Wtedy UKNF odpisał naszej redakcji, że z jego punktu widzenia przedmiotem ochrony jest wyposażenie banku w kapitały wystarczające do bezpiecznego i stabilnego prowadzenia działalności. „Dlatego też zgodnie z art. 77 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (CRR) wykup akcji własnych wymaga zgody KNF, przy czym spełnione muszą być przesłanki określone w art. 78 rozporządzenia CRR, w tym w szczególności bank musiałby wykazać w sposób zadowalający KNF, że po wykupie instrumentu sytuacja kapitałowa banku będzie w dalszym ciągu adekwatna" – czytamy w stanowisku nadzorcy.
Dodano też, że wymogi w zakresie wniosków o zezwolenie na wykup akcji zawiera także szczegółowa regulacja rozporządzenia delegowanego Komisji z 7 stycznia 2014 r. nr 241/2014 uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących wymogów w zakresie funduszy własnych.
Nadzór przypomniał też, że zwykle wykup akcji własnych kończy się ich umorzeniem i obniżeniem kapitału, do czego potrzebne są zmiany w statucie. „Każda z decyzji KNF, zarówno dotycząca wykupu akcji, zmiany statutu, jak i zgody na obniżenie kapitału zakładowego, jest decyzją administracyjną, czyli rozstrzygnięciem indywidualnym, dokonanym po wnikliwym rozpatrzeniu sytuacji konkretnego banku, od którego wpłynąłby wniosek". Jest więc pewien element dowolności i gdyby bankowi udało się przekonać KNF do tego, że po wykupie akcji własnych jego sytuacja kapitałowa będzie „adekwatna", to teoretycznie byłaby szansa na przeprowadzenie skupu.
