To organ odwoławczy stwierdza, w drodze postanowienia, niedopuszczalność odwołania (art. 134 k.p.a.). Postępowanie odwoławcze może zakończyć się zatem albo wydaniem postanowienia z art. 134 k.p.a., albo wydaniem jednej z decyzji, o których mowa w art. 138 k.p.a. W orzecznictwie podkreśla się, że niedopuszczalność odwołania może wynikać z przesłanek o charakterze przedmiotowym i podmiotowym. Do przesłanek o charakterze przedmiotowym zalicza się m.in. zaskarżenie aktu, który nie jest decyzją w rozumieniu przepisów k.p.a. (tak właśnie było w przypadku opisanym w pytaniu) czy wniesienie odwołania od decyzji, która nie została doręczona stronie. Natomiast do przesłanek niedopuszczalności odwołania o charakterze podmiotowym należy niezdolność odwołującego się do czynności prawnych czy oczywisty brak legitymacji odwoławczej (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 26 kwietnia 2018 r., sygn. IV SA/Gl 24/18, LEX nr 2482689).
Zwraca się także uwagę, że organ I instancji nie jest uprawniony do tego, aby samodzielnie ustalać niedopuszczalność odwołania. Jeżeli odwołanie jest, jego zdaniem, niedopuszczalne, powinien nadać mu bieg przez przekazanie organowi odwoławczemu wraz z aktami sprawy. Właściwy do rozstrzygnięcia o dopuszczalności odwołania jest bowiem wyłącznie organ odwoławczy. Jak zwrócono uwagę w wyroku WSA w Białymstoku z 17 kwietnia 2018 r. (sygn. II SAB/Bk 12/18, LEX nr 2482553), przekazanie odwołania jest czynnością materialno- techniczną, dla której ustanowiono ściśle określony termin (7 dni od dnia otrzymania odwołania). Takie działanie ustawodawcy miało na celu zagwarantowanie realizacji zasady sprawności postępowania administracyjnego. W wyroku tym stwierdzono zatem, że w razie nieprzekazania odwołania przez organ I instancji, stronie przysługuje skarga na bezczynność do wojewódzkiego sądu administracyjnego, na podstawie art. 3 § 2 pkt 9 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
—Anna Puszkarska, radca prawny
podstawa prawna: art. 129, art. 132-134 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1257 ze zm.)
podstawa prawna: art. 3 § 2 pkt 9 ustawy 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1369 ze zm.)