Notariusz stracił praw do wykonywania zawodu przez niedopełnienie obowiązków przy upadłości

Można traktować rejenta jak przedsiębiorcę i pozbawić go prawa wykonywania zawodu – uznały sądy.

Publikacja: 01.10.2015 17:56

Notariusz stracił praw do wykonywania zawodu przez niedopełnienie obowiązków przy upadłości

Foto: www.sxc.hu

Chodzi o sankcję przewidzianą w prawie upadłościowym za niedopełnienie obowiązków na wypadek upadłości.

Jak finansista

Kwestia ta wynikła w sprawie o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek i pełnienie funkcji członka władz spółki notariusza Andrzeja S. Podstawą prawną takiego roszczenia jest art. 373 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego, który upoważnia sąd do orzeczenia takiego zakazu do dziesięciu lat, m.in. w wypadku niezłożenia w określonym czasie (dwóch tygodni od zaistnienia przesłanek upadłości) wniosku o jej ogłoszenie (art. 21 prawa upadłościowego).

Andrzej S. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria Notarialna Andrzej S. Przyjął od Mariusza Ł. 2,3 mln zł w ramach powiernictwa w celu osiągnięcia zysku inwestycyjnego, a zwrot tej kwoty zabezpieczył, poddając się egzekucji w akcie notarialnym na podstawie art. 777 kodeksu postępowania cywilnego. Pieniądze powinien zwrócić 3 stycznia 2012 r., ale ich nie oddał. W tej sytuacji na wniosek wierzyciela sąd nadał aktowi notarialnemu klauzulę wykonalności. Przeciwko notariuszowi toczyły się też inne postępowania egzekucyjne.

Sąd rejonowy uznał, że wierzytelność Mariusza Ł. nie powstała w związku z działalnością zawodową notariusza i miała jednorazowy charakter.

Sąd Okręgowy w Kielcach postanowienie to utrzymał. Wskazał, że wydanie zakazu prowadzenia działalności nie jest uzależnione od statusu wierzyciela czy przysługującej mu wierzytelności, zatem wniosek taki może zgłosić każdy wierzyciel. Znaczenie ma jedynie status dłużnika, a notariusz, niezależnie od tego, że jest osobą zaufania publicznego, jest też przedsiębiorcą.

Sporny status

Oddalił jednak apelację, gdyż wnioskodawca nie wykazał niewypłacalności notariusza i daty jej powstania oraz winy w niewystąpieniu z wnioskiem o upadłość oraz skutków tego zaniedbania.

SO nie odniósł się jednak do wniosków dowodowych wnioskodawcy i z tego powodu Sąd Najwyższy nakazał ponowne rozpoznanie sprawy. Sędzia SN Iwona Koper dodała, że kwalifikowanie notariusza jako przedsiębiorcy jest krytycznie oceniane w literaturze prawniczej, ale pozostaje to poza kontrolą kasacyjną.

Kwestia ta jest kontrowersyjna także wśród notariuszy. Zgodnie z art. 19 prawa o notariacie notariuszowi nie wolno podejmować zajęcia, które by przeszkadzało w pełnieniu obowiązków albo mogło uchybiać powadze zawodu; nie wolno mu w szczególności zajmować się handlem, pośrednictwem i doradztwem w interesach.

Sygn. akt: III CSK 413/14

Barbara Nintza - ?rzecznika Krajowej Rady Notarialnej

Status prawny notariusza jest złożony. Na gruncie prawa o notariacie jest osobą zaufania publicznego, jednocześnie ustawa o swobodzie działalności gospodarczej zalicza go do przedsiębiorców, bo prowadzi działalność zawodową w sposób zorganizowany i ciągły. W literaturze podkreśla się, że czynności notarialne są przejawem działalności państwa przekazanej notariatowi i że nie można do funkcji notariusza stosować pojęcia przedsiębiorcy. Przeważa pogląd, że działalność notariusza nie jest działalnością gospodarczą, a on sam ma pozycję funkcjonariusza publicznego, nie zaś przedsiębiorcy.

Chodzi o sankcję przewidzianą w prawie upadłościowym za niedopełnienie obowiązków na wypadek upadłości.

Jak finansista

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Edukacja i wychowanie
Jedna lekcja religii w szkołach, dwie w przedszkolach i grupy międzyszkolne. Jest projekt zmian
Prawo dla Ciebie
Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Znamy szacowany koszt
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw