Wiadomość o porzuconych beczkach zawierających pozostałości farb i lakierów przekazała do urzędu gminy jednostka państwowej straży pożarnej. Na podstawie wypisu z rejestru gruntów ustalono, że teren, na którym je odkryto, należy do Skarbu Państwa i jest w użytkowaniu wieczystym spółki akcyjnej.

Wójt nakazał spółce usunięcie beczek i ich wywóz do odpowiedniego miejsca odzysku lub unieszkodliwienie przez przedsiębiorcę posiadającego stosowne zezwolenia.

Samorządowe kolegium odwoławcze podzieliło ocenę wójta, że w myśl przepisów ustawy o odpadach posiadaczem odpadów jest spółka jako użytkownik wieczysty działki. Pozostałości farb i lakierów są odpadami niebezpiecznymi. A chociaż spółka argumentowała, że to nie ona jest ich posiadaczem, nieustalenie tożsamości faktycznego sprawcy nie może być przeszkodą obowiązkowego niezwłocznego usunięcia odpadów. Wydanie takiego nakazu nie jest też zależne od wyniku postępowania prowadzonego przez policję i prokuraturę.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim spółka stwierdziła, że wydanie nakazu usunięcia odpadów powinno zależeć właśnie od rozstrzygnięcia w postępowaniu karnym, kto jest ich rzeczywistym posiadaczem. Nie zbadano także, jakie właściwie substancje chemiczne znajdują się w beczkach, a od tego będzie zależał sposób ich usunięcia i neutralizacji. Argumentacja spółki nie przekonała sądu. Oddalił skargę. Zgodnie z ustawą o odpadach posiadacz odpadów jest obowiązany do niezwłocznego ich usunięcia z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania – stwierdził sędzia WSA Krzysztof Dziedzic. W przeciwnym razie taki nakaz wydaje z urzędu np. wójt. Wystarczy do tego, że odpady leżą w miejscu do tego nieprzeznaczonym, oraz ustalenie podmiotu władającego tym terenem. Za posiadacza odpadów uznano w tej sprawie spółkę jako użytkownika wieczystego działki. Jeżeli chciałaby się zwolnić od takiego domniemania, musiałaby wskazać na innego posiadacza odpadów. Skarżąca spółka tego nie wykazała, a ustawodawca zdjął z organów prowadzących postępowanie obowiązek dociekania z urzędu, kto był wytwórcą odpadów – ustalił WSA. Zdaniem sądu nie było też konieczne poprzedzenie nakazu dokładnym ustaleniem rodzaju substancji oraz zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia w sprawie karnej. Wyrok jest nieprawomocny.

Sygnatura akt: II SA/Go 434/20