Zachód nie powinien liczyć, że wojsko wprowadzi stabilność

O tym jak znaczenie mają zmiany w Egipcie i jak powinien zachować się Zachód, dla "Rz" opowiadał Nadim Shehadi, ekspert Królewskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Chatham House) w Londynie

Aktualizacja: 04.07.2013 02:39 Publikacja: 04.07.2013 02:39

Zachód nie powinien liczyć, że wojsko wprowadzi stabilność

Foto: AFP

Przejęcie kontroli nad krajem przez armię, dokończenie kadencji przez prezydenta Mursiego czy może zwycięstwo ulicy nad islamistami: jaki scenariusz rozwoju Egiptu jest w interesie Zachodu?

Nadim Shehadi

: Zachód chce, aby kontrolę nad Egiptem przejęła armia. Liczy, że w ten sposób zostanie przywrócona stabilność, będzie silne państwo utrzymujące poprawne stosunki z Izraelem. Dlatego jest gotowy złapać się na starą sztuczkę, jaką lansują wojskowi: powołanie „rządu jedności narodowej", w którym do ekipy Bractwa Muzułmańskiego dołączyliby ministrowie z partii liberalnych. To byłaby jednak dla Egiptu, ale także dla Zachodu, najgorsza opcja, bo faktyczną władzę z tylnego siedzenia nadal sprawowaliby wojskowi.

Dlaczego? Przecież za czasów Mubaraka, kiedy armia kontrolowała Egipt, kraj rozwijał się w rekordowo szybkim tempie, zachodnie koncerny inwestowały nad Nilem, Kanał Sueski działał bez zarzutu.

– To prawda, ale czasy się zmieniły i ten układ już nie wróci. Na początku 2011 roku mogło się wydawać, że Egipt jest oazą stabilności, a Irak – uosobieniem chaosu i upadłego państwa. Ale już kilka tygodni później ta egipska stabilność rozpadła się w drobny mak, podczas gdy system ustanowiony w Iraku, mimo swoich słabości, ma w sobie mechanizmy rozwiązania wszystkich problemów.

To co powinien zrobić Zachód?

Niech pozwoli na kontynuację konstytucyjnego, demokratycznego procesu politycznego w Egipcie i nie da się zastraszyć wizją chaosu, jaką forsują wojskowi. To jest dla Zachodu korzystne: w ciągu roku rządów Mursiego idea islamskiego państwa została całkowicie skompromitowana. W 2012 roku wydawało się, że w wyniku „arabskiej rewolucji" od Maroka po Oman w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie, powstaną teokracje sto razy gorsze od systemu Mubaraka. Dziś już mało kto w to wierzy.

Jeśli jednak Mursi pozostanie u władzy przez kolejne trzy lata, sam może obalić demokrację i przekształcić Egipt w drugi Iran.

Naród egipski pokazał, że takiej możliwości nie ma! Jego tolerancja na nadużycie władzy przez polityków jest po prostu zerowa. Rewolucja w Iranie miała miejsce przeszło 30 lat temu, kiedy w Polsce był komunizm. Od tego czasu świat poszedł naprzód, Bliski Wschód także.

Brutalne rozprawienie się z demokratyczną opozycją w Turcji to jednak wydarzenia świeżej daty. I sygnał, że zbudowanie nowoczesnej demokracji w kraju muzułmańskim jest bardzo trudne. Może Zachód ma rację, że nie wierzy, aby to było możliwe w Egipcie?

To, czego jesteśmy świadkami w Turcji, jest czymś pozytywnym. Od powołania Republiki Tureckiej, a nawet od połowy XIX wieku ta część społeczeństwa, która opowiadała się za konserwatywnymi wartościami islamskimi była zepchnięta na margines życia politycznego. Od kilku lat, wraz z Erdoganem, to się zmieniło. To nie jest proces łatwy, ale jest to postęp.

Dlaczego zatem Zachód nie jest w stanie rozpoznać zmian na Bliskim Wschodzie, przyjąć konstruktywnej postawy wobec tego, co się dzieje w Egipcie?

W przypadku Unii chodzi o strukturę instytucji, działających w Brukseli. To jest biurokratyczny mechanizm, zaplanowany do przekształcenia silnego państwa w demokrację jak to było w Europie Wschodniej, ale niezdolny do operowania w warunkach, jakie mamy w Egipcie. Z kolei Amerykanie do tej pory nie są w stanie przezwyciężyć szoku, jakim były wojny w Iraku i Afganistanie. Waszyngton myśli więc na krótka metę, byleby były pozory stabilności.

Nadim Shehadi jest ekspertem Królewskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (Chatham House) w Londynie

Przejęcie kontroli nad krajem przez armię, dokończenie kadencji przez prezydenta Mursiego czy może zwycięstwo ulicy nad islamistami: jaki scenariusz rozwoju Egiptu jest w interesie Zachodu?

Nadim Shehadi

Pozostało 95% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!