Trolle i marketing wirusowy – kampania już trwa

"Urodziła kotka małych kociąt siedem, sześć z nich za Platformą, a za PiS-em jeden! Czas im szybko płynął, minęło dni siedem, sześć kotków za PiS-em, za PO – jeden. Skąd ta nagła zmiana? Co się małym stało? Pięć ślepych kociaczków na oczka przejrzało!". Esemes takiej treści od posła PiS Zbigniewa Girzyńskiego w niedzielę dostało wiele osób.

Wcześniej, w połowie czerwca, młodzi sympatycy PO z Wielkopolski przesyłali sobie wiadomość nawiązującą do decyzji sądu o skierowaniu prezesa PiS na badania psychiatryczne. "Dlaczego Jarosław Kaczyński spóźnił się na sejmowe głosowania? Miał problem, żeby wyplątać się z kaftanika" – pisali w esemesie i dopisywali: "przeczytaj i prześlij dalej".

Od czwartku w sieciach telefonów komórkowych krążą też masowo rozsyłane esemesy o treści: "9 października wyrzuć Tuska do śmietnika". Jej autorzy to sympatycy PiS, choć formalnie niezwiązani z tą partią. Chcą zmobilizować do pójścia jesienią do urn nie tylko elektorat PiS, ale również osoby, które w 2007 r. głosowały na Platformę, a teraz czują się rozczarowane rządami tej partii.

Podobnych wiadomości rozsyłanych na telefony komórkowe lub e-mailowo w ostatnich dniach pojawia się coraz więcej. Wśród nich m.in. fragment fraszki Leszka Czajkowskiego  – "znów jakaś zgraja szczęśliwym trafem, bez głów, bez planów, za to z rozmachem, do żłoba toczy swe tłuste cielska... idzie Platforma Obywatelska!", czy grafika z wizerunkiem lidera PiS Jarosława Kaczyńskiego i zielonego kameleona z podpisem: "Co, znowu się zmieniamy?".

Virale, czyli wirusy "podaj dalej"

Zdaniem ekspertów to nie przedwyborcza rozgrzewka sympatyków partii, ale nieoficjalna kampania wyborcza. Jej głównymi narzędziami są virale – czyli rodzaj marketingu wirusowego. Treści w nich zawarte mają się rozprzestrzeniać jak wirus w Internecie – od jednego odbiorcy do kolejnego.

– Istotą virali jest dystrybucja w modelu "podaj dalej" – tłumaczy Mirosław Usidus, ekspert ds. mediów internetowych. – Aby viral stał się viralem z prawdziwego zdarzenia, musi zawierać jakąś atrakcyjną treść. Podstawowym wymogiem jest tu dowcip i celność skrótu myślowego, metafory, satyry.

W 2007 r. w tego rodzaju kampanii bezwzględnie królowała Platforma. Rozsyłany przez jednego z sympatyków tej partii esemesowo apel – "Idą wybory. Trzeba uratować ten kraj. Schowaj babci dowód. Podaj dalej. Ratuj Polskę" – trafił do setek tysięcy osób w Polsce.

– Takie działania sprzyjają aktywizacji tzw. uśpionego elektoratu – ocenia dr Maria Nowina-Konopka, socjolog i specjalista ds. demokracji w sieci. – Trudno określić wpływ, jaki takie działania mogą mieć na wynik wyborczy, ale bez nich kampania byłaby nudna.

Oficjalnie politycy zaprzeczają, że ich ugrupowania stały za viralowymi kampaniami.

– Nie jestem autorem wierszyka o kotkach – mówi poseł Girzyński. – Od jakiegoś czasu krążył esemesowo po Polsce, dostałem go, więc też wysłałem do kilkunastu osób.

– Na pewno będziemy wykorzystywać Internet i nowoczesne techniki, bo to najszybszy i najtańszy sposób dotarcia do wyborców – mówi z kolei posłanka Małgorzata Kidawa-Błońska, rzeczniczka kampanii wyborczej Platformy Obywatelskiej. – Ale trudno mi dziś powiedzieć, jakie działania poza oficjalnymi prowadzonymi przez sztab będą prowadzić nasi sympatycy.

A PSL niedawno ruszyło z esemesową akcją, w której kusi tych, którzy zapiszą jak najwięcej osób do "informatora PSL" na stronie internetowej, możliwością wygrania wyjazdu z wicepremierem Waldemarem Pawlakiem do Brukseli.

Na portalach internetowych roi się od obraźliwych komentarzy pod adresem polityków. Wiele z nich wcale nie pochodzi od oburzających i prowokujących internautów tzw. trolli, tylko od zawodowców.

Spece od rzucania błotem

Tajemnicą poliszynela jest, że największe partie płacą za publikowanie takich treści wynajętym firmom. Często do trollowania wykorzystywani są też członkowie partyjnych młodzieżówek.

"Szukam chętnych do pisania na Salonie24. pl" – tak werbuje aktywistów na forum PO jeden z sympatyków tej partii.

Eksperci podkreślają, że trollowanie pomaga rozbić każde forum i prowadzone na nim polemiki. Przez obraźliwe lub intrygujące wpisy internauci, zamiast komentować informacje podane w artykule, zaczynają się kłócić i wzajemnie obrażać.