Maya Angelou - wspomnienie

W wieku 86 lat zmarła Maya Angelou, wybitna pisarka afroamerykańska - pisze Krzysztof Andrzejczak.

Publikacja: 29.05.2014 17:11

Maya Angelou, źródło mayaangelou.com

Maya Angelou, źródło mayaangelou.com

Foto: materiały prasowe

Red

Ameryka usłyszała o niej po raz pierwszy ponad czterdzieści lat temu, za sprawą wydanej w roku 1970 opowieści autobiograficznej "Wiem, dlaczego ptak w klatce śpiewa". Angelou odtwarza w niej, ponure (gdy miała 7 lat, zgwałcił ją kochanek matki, którego za to zlinczowano), ale też radosne wspomnienia z dzieciństwa spędzonego na Południu, a potem w Kalifornii.  W biedzie i brzydocie, jak i pięknie dziecięcych doświadczeń, także w języku prostych Afroamerykanów, którego dźwięki i frazy przypomina, widzi moc swojego unikalnego duchowego dziedzictwa. 

mayaangelou.com

Podobne autobiograficzne reminiscencje i refleksje czarnej kobiety wkłada Angelou w kolejne książki, m.in. „Gather Together in My Name" (1974), gdzie opisuje, jak będąc młodą dziewczyną, wychowywała nieślubnego syna. Nie gloryfikuje, dla wielu modnej wtedy, afrykańskiej spuścizny Afroamerykanina. W autobiograficznej powieści „All God's Children Need Traveling Shoes" (1986), przyznaje, że pobyt w Ghanie zniechęcił ją do szukania początkowo upragnionych afrykańskich korzeni.

Pisarka, poetka, tancerka, reżyserka i aktywistka, Angelou tworzyła i wspierała gniewny, feministyczny, przepełniony bogactwem afroamerykańskiej kultury i wyobraźni, Ruch Literacki Czarnych Kobiet (Black Women's Literary Movement). Nie był on kalką literackiego feminizmu białych Amerykanek, podkreślał siłę i mistykę czarnych kobiet, przypominał o ich skomplikowanej przez niewolnictwo przeszłości i długo nieuwalnianej energii.

Angelou widziała frustrujące pułapki walczących o swoje prawa czarnych kobiet. W „Wiem, dlaczego ptak w klatce śpiewa" pisała: „Czarna kobieta w latach swojej największej wrażliwości odpiera ataki wszystkich sił natury, a jednocześnie tkwi w potrójnym, krzyżowym ogniu męskich uprzedzeń, pozbawionej logiki nienawiści białych i bezsilności czarnych. Fakt, że dorosła czarna Amerykanka przejawia później wręcz przerażającą siłę charakteru, wywołuje najczęściej zdumienie, niesmak, a nawet wrogość."

Pisała też poezję. Za jej nagrania otrzymała trzykrotnie nagrodę Grammy. Cały świat oglądał ją, gdy zaproszona na inaugurację Prezydenta Clintona, w zimny styczniowy ranek donośnie recytowała napisany specjalnie na tę okazję poemat „On the Pulse of Morning" (wcześniej zaszczyt taki spotkał jedynie Roberta Frosta zaproszonego na inaugurację Johna Kennedy'ego). Wyrażała w nim przekonanie, że „historia, mimo swego potwornego bólu...nie musi być powtarzana". Zaprzyjaźniona z Clintonami, była zapraszana na kulturalne ceremonie w Białym Domu. Cztery lata temu, Prezydent Obama wręczył  jej najwyższe cywilne odznaczenie Stanów Zjednoczonych, Medal Wolności.

Krzysztof Andrzejczak (amerykanista, literaturoznawca, wykładowca na UŁ i w SAN, autor Opowieści literackiej Ameryki; Zarys prozy Stanów Zjednoczonych od początków do czasów najnowszych (Universitas, 2012).

Ameryka usłyszała o niej po raz pierwszy ponad czterdzieści lat temu, za sprawą wydanej w roku 1970 opowieści autobiograficznej "Wiem, dlaczego ptak w klatce śpiewa". Angelou odtwarza w niej, ponure (gdy miała 7 lat, zgwałcił ją kochanek matki, którego za to zlinczowano), ale też radosne wspomnienia z dzieciństwa spędzonego na Południu, a potem w Kalifornii.  W biedzie i brzydocie, jak i pięknie dziecięcych doświadczeń, także w języku prostych Afroamerykanów, którego dźwięki i frazy przypomina, widzi moc swojego unikalnego duchowego dziedzictwa. 

Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!