Sprawę dotyczącą zadośćuczynienia i odszkodowania "za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego" w związku z wywózką do ZSRR w latach 1945-1946 opisuje lokalny portal eostroleka.pl.
K. w 1945 r. trafił do obozu nr 283 w Stalinogorsku. Po powrocie do Polski funkcjonował w społeczeństwie, prowadził gospodarstwo rolne i zmarł w wieku 70 lat. Już po jego śmierci, czworo jego dzieci wystąpiło do sądu z wnioskiem przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie i zadośćuczynienie za działalność ojca na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.
Podstawą pozwu była ustawa z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. Artykuł 8. wskazanej ustawy mówi, że "osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wydania takiego orzeczenia". W razie śmierci tej osoby, uprawnienie przechodzi na małżonka, dzieci i rodziców. Z tego uprawnienia skorzystała rodzina pana K.
Tyle polskich obywateli wywieziono w głąb Związku Sowieckiego - wynika z danych Instytutu Pamięci Narodowej
W maju 2021 roku Sąd Okręgowy w Ostrołęce orzekł po 6185 zł odszkodowania oraz po 125 000 zł zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami. Jak podaje portal eostroleka.pl, sąd zwrócił uwagę m.in. na to, że ciężkie warunki, jakie panowały w obozach pracy są powszechnie znane i wszystkie osoby przebywające w obozach były taktowane podobnie. Doskwierał im głód, zimno, skrajnie złe warunki bytowe, ciężka praca i choroby.