Zmiany w zawodzie mediatora

Rafał Morek?, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, of counsel w Kancelarii K&L Gates

Publikacja: 22.09.2014 09:37

Rz: Ministerstwo Gospodarki przedstawiło założenia projektu ustawy o wspieraniu polubownych metod rozwiązywania sporów. Jakie propozycje są najważniejsze ?z punktu widzenia praktyków mediacji i arbitrażu?

Rafał Morek:

Mamy do czynienia z dwoma różnymi podejściami do regulacji. Zespół ekspertów pod kierunkiem ministra Mariusza Haładyja skupił się na przygotowaniu kompleksowej regulacji spraw mediacji. ?Dla arbitrażu zaś zarekomendowano tylko kilka, z założenia możliwie niekontrowersyjnych, a zarazem ważnych zmian. Chodzi o czas i skuteczność, to znaczy o to, aby ustawa została uchwalona w ciągu roku, zanim skończy się kadencja Sejmu. ?Takie rozłożenie zmian wiąże się także z założeniem, że skala stosowania mediacji może być znacznie szersza niż arbitrażu. Już dzisiaj trafia do niej kilkanaście tysięcy spraw rocznie. ?W arbitrażu zaś jest ich nie więcej niż ok. 2 tys. Poza tym arbitraż był, jest i będzie metodą rozstrzygania sporów przede wszystkim gospodarczych.

Najważniejsze z punktu widzenia arbitrażu jest skrócenie tak zwanych postępowań poarbitrażowych. Cóż bowiem z tego, że on sam jest szybki, skoro postępowania sądowe dotyczące wyroku arbitrażowego trwają długo. Poza tym, wreszcie, po 11 latach, pozbędziemy się krytykowanych od samego początku przepisów prawa upadłościowego przewidujących automatyczny upadek zapisu na sąd polubowny przy ogłoszeniu upadłości. W mediacji za najistotniejsze uważam zaproponowane zachęty ekonomiczne.

O jakie zachęty chodzi?

Zachęty dla mediatorów, pełnomocników, a przede wszystkim dla samych przedsiębiorców. Dla tych ostatnich istotne powinny być proponowane zmiany w prawie podatkowym przewidujące m.in. uznawanie za koszty uzyskania przychodu odszkodowań wynikających z ugody oraz kosztów związanych z mediacją.

W przypadku mediatorów chodzi o zapowiedź istotnego podwyższenia stawek wynagrodzenia w sprawach ze skierowania sądu. Teraz rozporządzenie z 2005 r. przewiduje, że w sporach o prawa majątkowe wynagrodzenie mediatora nie może przekroczyć tysiąca złotych. W sprawach niemajątkowych, jak np. o naruszenie dóbr osobistych, stawki to 60 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne i 25 zł za każde kolejne. To bardzo niskie wynagrodzenia, biorąc pod uwagę czas, zaangażowanie czy kompetencje, jakie trzeba włożyć w mediację. Zniechęcają one dobrych mediatorów do przyjmowania spraw ze skierowania sądu. Źle przeprowadzone mediacje nie doprowadzają zaś do ugody. Rozczarowane strony i pełnomocnicy nie widzą sensu w podejmowaniu ich w innych sprawach. W ten właśnie sposób błędne koło mizeroty polskiej mediacji zamyka się.

Modyfikacje czekają także zawód mediatora. W jakim kierunku idą zmiany?

Do tej pory mediatorom były stawiane bardzo niskie wymagania. Mogły nimi zostać osoby bez wykształcenia, treningu mediacyjnego, bez doświadczenia życiowego czy zawodowego. Teraz rekomenduje się przejście do modelu, w którym mediator to profesjonalista. Kryteria, które powinien spełniać, zostaną określone w nowym rozporządzeniu wydanym na podstawie kodeksu postępowania cywilnego. To duża i bardzo potrzebna zmiana, która wpłynie na podwyższenie jakości mediacji.

To ważne zwłaszcza dla mediacji sądowych. Skoro bowiem sądy kierują strony do mediacji, państwo ma obowiązek zagwarantować wysoką jakość takich usług.

Rz: Ministerstwo Gospodarki przedstawiło założenia projektu ustawy o wspieraniu polubownych metod rozwiązywania sporów. Jakie propozycje są najważniejsze ?z punktu widzenia praktyków mediacji i arbitrażu?

Rafał Morek:

Pozostało 94% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów