Odszkodowania za straty spowodowane przez bobry wypłaca państwo

Do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęło pytanie prawne o odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez bobry.

Chodzi konkretnie o działkę rekreacyjną położoną nad rzeką Pokrzywnica. Bobry poniszczyły na niej drzewa i krzewy ozdobne. Uszkodziły też wał przeciwpowodziowy, w efekcie ryby ze stawu znajdującego się na działce wypłynęły do rzeki. Właściciele posesji oszacowali swoje straty na 5 tys. zł. Tyle też zażądali od Skarbu Państwa, którego reprezentantem jest regionalny dyrektor ochrony środowiska w Poznaniu. Pozew w tej sprawie skierowali do Sądu Rejonowego w Pile.

Sąd ustalił, że bobry europejskie są w Polsce pod częściową ochroną. Oznacza to, że właściciele działek narażeni na szkody wyrządzane przez te zwierzęta nie mogą się bronić przed kolejnymi stratami.

Art. 126 ust. 1 pkt 5

ustawy o ochronie przyrody

daje im wprawdzie prawo żądania odszkodowania od Skarbu Państwa, mogą się go jednak domagać tylko właściciele gospodarstw rolnych, leśnych i rybackich.

Pozostali właściciele działek nie mają szans na te pieniądze. Nie mogą nawet wystąpić do sądu o odszkodowanie na podstawie zasad ogólnych, z kodeksu cywilnego. Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 7 września 2000 r. (ICKN 1212/99) stwierdził bowiem, że można żądać odszkodowania na podstawie kodeksu cywilnego, tylko gdy nie ma przepisów szczególnych w tej sprawie. W tym wypadku zaś takie uregulowania są, tyle że nie dają prawa do odszkodowania wszystkim właścicielom. Tym samym ustawodawca faworyzuje niektóre podmioty mogące się ubiegać o odszkodowanie.

W ocenie sądu nie ma po temu racjonalnych przesłanek. Art. 21 ust. 1 w związku z art. 64 konstytucji dotyczy ochrony prawa własności. Nie pozwala na różnicowanie tej ochrony ze względu na kryterium podmiotowe.

Z tego powodu Sąd Rejonowy w Pile zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym, czy jest zgodny z konstytucją art. 126 ust. 1 pkt 5 ustawy o ochronie przyrody w zakresie, w jakim uzależnia odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez bobry od zaistnienia ich wyłącznie w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim.

Zobacz więcej w serwisie:

Prawo dla Ciebie