Mija już siódma dekada od zakończenia II wojny światowej, a mimo to wciąż są miejsca, gdzie trwa zmowa milczenia o zbrodniach nazizmu.
Elfriede Jelinek po raz kolejny stara się ją przerwać. W nowej sztuce „Rechnitz” teatru Münchner Kammerspiele przypomina o dramacie, jaki rozegrał się na pograniczu austriacko-węgierskim wiosną 1945 roku: podczas przyjęcia na rechnitzkim zamku zamordowano 180 Żydów. Zginęli, bo nie byli już potrzebni do niewolniczej pracy dla pewnego niemieckiego koncernu, który i dziś znakomicie prosperuje.
Po wojnie świadków zeznających w śledztwie skrytobójczo zamordowano. Przestępców nie ukarano. Wciąż nie wiadomo, gdzie spoczywają ciała ofiar, a rodziny katów wiodą spokojne życie, dorabiając się na turystyce.
Siła tekstu Jelinek polega na tym, że nie ogranicza się do prostej rekonstrukcji zdarzeń. Noblistka pokazuje, że zbrodnia w Rechnitz dokonywana jest do dziś, każdego dnia. Zbrodnia niepamięci i fałszowania historii.
W oryginale tekst jest dialogiem dwóch posłańców. Reżyser Jossi Wieler rozpisał go na dwie aktorki i trzech aktorów, akcentując fakt, że zdarzenia dzieją się jednocześnie w przeszłości i teraz. Aktorzy są gośćmi balu i ich potomkami. Tańcząc, jedząc, odpoczywając, odgrywają rozmowy czasu wojny, ale, co o wiele ważniejsze, ujawniają kłamstwo, które zakorzeniło się w języku. Obejmuje ono cały arsenał powszechnych w Niemczech i Austrii eufemizmów, służących zacieraniu odpowiedzialności za zbrodnie III Rzeszy. A także obłudę ekspiacji, bo bywa, że jest strategią kameleona.
