Dziś Putin uratuje Janukowycza

Prezydent Ukrainy od wielu miesięcy starał się wymusić na Kremlu konkretną pomoc, przede wszystkim grożąc podpisaniem umowy o stowarzyszeniu z Unią. Do tej pory bez skutku.

Teraz ma być jednak inaczej. Powołując się na dwie osoby uczestniczące w rosyjsko-ukraińskich rokowaniach, agencja Bloomberg podała, że podczas wtorkowego spotkania w Moskwie, Putin zaoferuje Janukowyczowi pożyczkę wartą 15 mld dolarów. To tyle, ile Ukrainie oferował MFW, ale pod warunkiem przeprowadzenia reform rynkowych, w tym urealnienia cen gazu dla odbiorców indywidualnych. Bez tej skali wsparcia Ukrainie grozi bankructwo, bo rezerwy banku centralnego stopniały do najniższego od siedmiu lat poziomu (16 mld dolarów), a kraj w ciągu nadchodzących miesięcy musi znaleźć 17 mld dolarów na spłatę zobowiązań zagranicznych.

Gaz będzie tańszy

– Kondycja Ukrainy jest taka, że bez pożyczek z jednej lub drugiej strony po prostu nie utrzyma stabilności finansowej. Nie wykluczam, że jeśli Ukraińcy poproszą o kredyt, otrzymają go – potwierdza doradca ds. gospodarczych Putina Andriej Biełusow.

Putin ma także zaoferować ukraińskiemu prezydentowi obniżkę ceny gazu o 10–15 proc. Dziś wynosi ona 400 dolarów za 1000 metrów sześciennych, co jest jedną z najwyższych stawek w Europie. Rosyjski prezydent ma ponadto zobowiązać się do zniesienia embarga na ukraińskie towary wysyłane do Rosji, które zostało wprowadzone latem, gdy Kijów przymierzał się do podpisania umowy z Brukselą.

Czego z zamian chce Putin?

– Nie spodziewam się, aby Janukowycz już teraz podpisał umowę o przystąpieniu do unii celnej z Rosją, Kazachstanem i Białorusią. To wywołałoby ogólnonarodowy strajk. Podejrzewam natomiast, że obieca Putinowi, iż Ukraina przystąpi do tego porozumienia za jakiś czas, powiedzmy za pół roku – mówi „Rz" Mykoła Kniażycki, jeden z liderów założonej przez Julię Tymoszenko partii Batkiwszczyna.

Pomoc Rosji to na razie jedyna szansa na zapobieżenie niewypłacalności Ukrainy. Zawarcie w przewidywalnej przyszłości umowy o stowarzyszeniu z Unią, od czego zależna jest wypłata wsparcia przez MFW, jest bowiem mało realne.

Twitt pana Füle

– Jest jasne, że perspektywa takiego porozumienia bardzo się oddaliła, biorąc pod uwagę to, co wydarzyło się na Ukrainie w ostatnich tygodniach. Unia pozostawia otwarte drzwi, ale najwyraźniej władze w Kijowie nie potrafią albo nie chcą przez nie przejść – powiedział w poniedziałek szef brytyjskiej dyplomacji William Hague, który uczestniczył w spotkaniu szefów MSZ państw UE w Brukseli.

Dzień wcześniej komisarz ds. poszerzenia Unii Stefan Füle obwieścił na Twitterze, że rokowania o umowie stowarzyszeniowej są zawieszone. Taka forma komunikacji w jednej z kluczowych dla przyszłości Europy spraw nie bardzo się spodobała wszystkim ministrom.

– Prowadzenie polityki na podstawie Twitta pana Füle nie jest chyba najlepszym sposobem podejścia do tego tematu – uznał Holender Frans Timmermans.

Ale meritum sprawy to nie zmienia: Bruksela uważa, że negocjacje z Ukrainą są na razie zamknięte.

Achmetow przestraszył się sankcji

– Czasami, jak to było w Wilnie, Janukowycz chce podpisać umowę w najbliższej przyszłości. A zaraz potem zapowiada, że zwalnia tych, którzy brali udział w przygotowaniu tego porozumienia. Jeżeli potraficie dostrzec w tym jakąś logikę, to gratuluję. Ja nie potrafię – uznał szef szwedzkiej dyplomacji Carl Bildt i inicjator, wraz z Radosławem Sikorskim, „Partnerstwa Wschodniego".

W tej sytuacji bardziej od unijnej polityki marchewki staje się amerykańska polityka kija.

– W piątek Rinat Achmetow (najbogatszy ukraiński oligarcha – red.) spotkał się z Victorią Nuland (zastępca sekretarza stanu USA – red.), która zagroziła sankcjami w razie zwalczania siłą opozycji. To okazało się skuteczne, bo zamrożenie aktywów znajdujących się na Zachodzie byłoby dla oligarchów bardzo bolesne – mówi Mykoła Kniażycki.

Tego samego dnia Achmetow wydał oświadczenie, w którym poparł postulaty opozycji.

Rebelia ugaszona w zarodku

W poniedziałek rano Janukowycz mógł obawiać się buntu we własnych szeregach. Zdaniem ukraińskich mediów nawet 100 spośród 210 deputowanych popierającej prezydenta Partii Regionów było gotowych poprzeć wotum nieufności dla rządu Mykoły Azarowa. Jedna z nich, Hanna Herman, zapowiedziała, że „zmiany mogą dotknąć 90 proc. członków składu rady ministrów".

Ostatecznie jednak do głosowania nie doszło.