Merkel liczy na Warszawę

Angela Merkel spędzi we wtorek w Warszawie 12 godzin. W tym czasie zamierza wyrobić sobie opinię na temat tego, czego należy oczekiwać od Polski w sprawie dla Niemiec obecnie najważniejszej, czyli przyszłości Unii Europejskiej.

Polska jest jedną z wielu stolic, które odwiedzi Merkel przed zapowiedzianym na koniec marca szczytem UE w 60. rocznicę traktatów rzymskich. Ma tam zostać przyjęta deklaracja określająca przyszłość ogarniętej kryzysami Wspólnoty.

Dla Warszawy wizyta pani kanclerz ma ważne symboliczne znaczenie jako świadectwo, że pomiędzy Niemcami a Polską nie ma poważnych problemów. Pojawiają się też głosy, że od dawna nie było tak sprzyjającej atmosfery dla Polski jak obecnie. Wynika to zarówno z sytuacji wewnętrznej w UE, jak i niepewności co do dalszych kroków nowej administracji USA.

– Spośród najważniejszych państwa UE jedynie Polska i Niemcy są państwami stabilnymi politycznie, co powinno sprzyjać nawiązaniu bliższej współpracy – przekonuje „Rzeczpospolitą" Ryszard Czarnecki (PiS), wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego. Przypomina, że we Francji trwa kampania wyborcza, która może się okazać zwycięska dla Marine Le Pen. Niewykluczone, że w zagrożonych kryzysem bankowym Włoszech dojdzie do przesilenia politycznego. Wielka Brytania jest już jedną nogą poza Unią, a mająca problemy z separatyzmem katalońskim Hiszpania dopiero zdołała wyłonić rząd po dwu wyborach. Na tym tle Polska umacnia swą pozycję, także jako ważny partner w kształtowaniu przyszłości Europy.

– W Berlinie wszyscy są tego świadomi i stąd usilne zabiegi Niemiec, aby w sprawach unijnych znaleźć wspólny język z Warszawą. Pani Merkel gotowa jest na określone kompromisy – mówi „Rzeczpospolitej" anonimowo źródło w kręgach dyplomatycznych Berlina. Jak podkreśla, świadomość nieodzowności współpracy z Polską jest od dawna obecna w niemieckich kołach rządowych i tym także tłumaczyć należy wstrzemięźliwość Berlina w krytyce działań rządu PiS w ostatnich miesiącach. W niemieckiej stolicy z zadowoleniem też przyjęto widoczne wyciszenie w Polsce krytyki Niemiec, hegemona narzucającego swe decyzje całej Unii.

W kołach rządowych Warszawy podkreśla się dzisiaj wspólnotę europejskich interesów Polski i Niemiec w postaci konieczności utrzymania wspólnego rynku UE, a więc czterech wolności stanowiących podstawę integracji.

– Pragmatyzm pani kanclerz może być uzupełnieniem pragmatyzmu Jarosława Kaczyńskiego w sprawach europejskich bez podważania znaczenia państw narodowych – tłumaczy Ryszard Czarnecki.

Takie myślenie wydaje się przeważać w polskich kołach rządowych. Zgodnie z nim kwestie sporne w polityce europejskiej powinny zostać w obecnej sytuacji odłożone na dalszy plan. Dotyczy to sprawy rewizji traktatów unijnych po Brexicie. Zdaniem Warszawy nie może to być zmiana kosmetyczna.

– Istnieje potrzeba powrotu do zasady konsensusu. Nie może być tak, że doraźnie powstała większość przegłosowuje doraźnie sformowaną mniejszość – mówi Czarnecki.

Po dawnemu trwa spór dotyczący polityki energetycznej UE, w tym dostaw energii. Kilka dni temu Angela Merkel określiła wyraźnie projekt budowy drugiej nitki gazociągu północnego Nord Stream 2 jako zamierzenie wyłącznie gospodarcze, od którego polityka powinna trzymać się z daleka. Ostateczna decyzja należy w tej sprawie do UE.

Trudniej odłożyć na potem deklaracje pani kanclerz w sprawie budowania Europy dwóch prędkości. Grozi to wykluczeniem Polski z uczestnictwa dalszym w reformowaniu UE. – Angela Merkel wskazuje model dwóch prędkości jako jeden z możliwych, ale bynajmniej nie preferowany – tłumaczy „Rzeczpospolitej" Kai-Olaf Lang z rządowego think tanku Wissenschaft und Politik. Jak zapewnia, w Berlinie nie ma żadnych planów budowy „Unii wewnątrz Unii ", lecz co najwyżej uelastycznienie Wspólnoty.