Giganci biznesu u Putina

Spotkanie jest wyjątkowo kontrowersyjne. Odbędzie się 22–24 maja, tuż przed wyborami prezydenckimi na Ukrainie, które Kreml w niezwykle brutalny sposób chce zablokować. Co więcej, forum będzie przewodził osobiście Władimir Putin. Dla rosyjskiego prezydenta udział w spotkaniu to test tego, które firmy są gotowe stanąć w tym decydującym momencie po stronie Moskwy, a które wolą się przyczynić do obrony suwerenności Ukrainy. W domyśle ci pierwsi mogą się spodziewać intratnych kontraktów w Rosji, a ci drudzy powinni się liczyć ze znaczącymi stratami.

– Działalność biznesowa nie znosi próżni. Jeśli ktoś pozostawia puste miejsce, ktoś inny natychmiast je zajmuje – ostrzegł rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.

Jak ujawnił „New York Times", najbliżsi współpracownicy Baracka Obamy od początku tygodnia dzwonią do prezesów czołowych amerykańskich koncernów, aby odradzić im udział w spotkaniu. Za słuchawkę osobiści chwycili m.in. sekretarz skarbu USA Jacob J. Lew, jego odpowiedniczka ds. handlu Penny Pritzker oraz narodowy doradca ds. gospodarki Jeffrey D. Zients. Pod takim naciskiem z wyjazdu do Petersburga zrezygnowali niemal wszyscy prezesi amerykańskich potentatów, w tym Alcoa, Goldman Sachs, Morgan Stanley, ConocoPhillips, General Electric. Nad Newę nie poleci także prezes PepsiCo, koncernu, dla którego Rosja jest drugim co wielkości rynkiem zbytu, i jego odpowiednik z koncernu żywnościowego Cargill, który zainwestował w Rosji przeszło miliard dolarów. Na forum nie pojawi się także szef ExxonMobilu, giganta, który jest zaangażowany w eksploatację niemal wszystkich największych złóż ropy w Rosji. Swój udział zapowiedzieli natomiast prezesi Boeinga i Caterpillara. Zdaniem dziennika „Kommiersant" z powodu nacisków Białego Domu liczba zagranicznych biznesmenów, którzy przyjadą na forum, będzie łącznie o 40 proc. mniejsza niż rok temu.

– Oczywiście koncerny podejmą w tej sprawie samodzielne decyzje, ale sądzimy, że obecność najwyżej postawionych szefów firm obok rosyjskich przywódców nie będzie odpowiednim sygnałem – powiedziała rzeczniczka Białego Domu Laura Lucas Magnuson.

Śladem amerykańskich konkurentów nie poszli jednak prezesi większości europejskim gigantów, w tym Jacek Krawiec, prezes PKN Orlen.

– PKN Orlen planuje udział w forum w Petersburgu, ponieważ co roku jadą tam przedstawiciele największych firm świata, które współpracują z firmami rosyjskimi – tłumaczy „Rz" szefowa biura komunikacji Orlenu Beata Karpińska.

Obecność Orlenu w Petersburgu jest z pewnością związana z jego uzależnieniem od cen rosyjskiej ropy. Około 90 proc. tego surowca Polska importuje właśnie z Rosji.

Koncern jest de facto kontrolowany przez Skarb Państwa. Tymczasem od wybuchu kryzysu na Ukrainie Polska jest jednym z tych krajów Unii, które najmocniej opowiadały się za nałożeniem sankcji wobec Kremla. Rzecznik MSZ Marcin Wojciechowski na razie nie odpowiedział na pytanie „Rz", czy wyjazd prezesa Orlenu do Petersburga jest zgodny z polską polityką zagraniczną.

Na liście uczestników forum opublikowanej przez rosyjskich organizatorów nie wymieniono poza Krawcem żadnego innego prezesa polskiego koncernu.

Zdecydowana większość szefów europejskich potentatów paliwowych także pojawi się w Petersburgu.

– Ben [van Beurden] planuje wyjazd na forum – mówi „Rz" o planach prezesa Shella zastępca rzecznika koncernu Andy Norman.

– Prezes Christophe de Margerie poleci do Petersburga – usłyszeliśmy w biurze prasowym francuskiego koncernu Total.

– Biały Dom nie zwrócił się do nas w tej sprawie. Prezes Robert Dudley poleci na forum do Rosji – potwierdza „Rz" zastępca rzecznika BP Toby Odone.

Jak powiedział nam rzecznik Statoila Knot Rostad, prezes norweskiego koncernu Helge Lund „jeszcze nie rozstrzygnął, czy pojechać do Petersburga". Nie chciał jednak ujawnić, ?co przesądzi o ostatecznej decyzji.

Do dawnej stolicy carów pojadą także prezesi innych niż naftowe czołowych koncernów europejskich. Wśród nich największego koncernu handlowego Wspólnoty Metro A.G.

– Olaf Koch będzie uczestniczył w tym spotkaniu – powiedziano nam w biurze prasowym niemieckiego giganta.

– W Rosji specjalizujemy się w przesyłaniu elektryczności. To poważny biznes, przy którym pracuje prawie 1,5 tysiąca osób. Prezes Hubertus von Grunberg do Petersburga pojedzie – usłyszeliśmy w biurze prasowym szwedzko-szwajcarskiego koncernu energetycznego. Rząd Szwecji, podobnie jak Polski, oficjalnie opowiada się za nałożeniem sankcji gospodarczych na Rosję.