Rozmowa z ukraińskim ekspertem wojskowym Dmitrym Tymczukiem

Rz: Jak przebiega pokojowy plan prezydenta Poroszenki?

Dmitry Tymczuk: Ukraińskim siłom zbrojnym udało się otoczyć kilka głównych miast okupowanych przez terrorystów. Po ogłoszeniu zawieszenia broni ukraińskie samoloty rozrzuciły ulotki z apelem o pokój do mieszkańców Donbasu. Jest to szansa dla tych, którzy nie dopuścili się przestępstw i nie zabijali ukraińskich żołnierzy. Wśród separatystów jest wielu przypadkowych ludzi, który dołączyli do tych bojówek wyłącznie dla pieniędzy i dlatego nie chcą walczyć do końca. Przy pierwszym ataku ukraińskiego wojska tacy „żołnierze" rzucają broń i przechodzą na drugą stronę. Plan Poroszenki jest przede wszystkim adresowany do nich.

Problem polega na tym, że jego realizacja nie jest możliwa bez całkowitej blokady granicy. Ukraińska Straż Graniczna nie kontroluje wszystkich przejść i miejscami robią się dziury, przez które Rosjanie przerzucają czołgi i wyrzutnie rakietowe. Gdy terroryści zrozumieją, że są otoczeni i odcięci od rosyjskiej pomocy, dopiero wtedy jest sens zawieszenia broni. Na razie separatyści nie idą na kompromis i ciągle atakują siły operacji antyterrorystycznej.

Tymczasem Rosja ponownie ściąga swoją armię na granicę...

Obecnie przy ukraińskiej granicy stoi ponad 16 tys. rosyjskich żołnierzy. To nie są wystarczające siły, by przeprowadzić inwazję na Ukrainę. Prawdopodobnie mają sprowokować funkcjonariuszy ukraińskiej Straży Granicznej i uniemożliwić blokadę granicy. W ten sposób ukraińskie siły zbrojne, które próbują zablokować granicę, zostały otoczone ze wszystkich stron. Z jednej strony są ostrzeliwane przez Rosjan, a z drugiej przez terrorystów.

Czy Moskwa zdecyduje się na „cichą" inwazję?

Dziś krymski scenariusz jest jak najbardziej możliwy, ponieważ Kreml już dawno przekroczył czerwoną linię. Mamy informacje, że z rosyjskiej strony wielokrotnie padały strzały w kierunku ukraińskich punktów granicznych. Rosjanie oczywiście twierdzą, że nie mają z tym nic wspólnego. ?A tymczasem z tamtej strony terroryści otrzymują nie tylko czołgi, lecz także katiusze i najnowsze przenośne wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych Werba, które dopiero kilka tygodni temu znalazły się w wyposażeniu rosyjskich sił zbrojnych. Dziś nikt nie wie, ile rosyjskich czołgów przekroczyło ukraińską granicę, ponieważ jest ona częściowo kontrolowana przez terrorystów. Doszło nawet do tego, że kolumnom separatystów towarzyszą rosyjskie myśliwce bojowe, które spokojnie wlatują w przestrzeń powietrzną Ukrainy, a później wracają do siebie. Nie rozumiem, dlaczego nasza obrona przeciwlotnicza nie reaguje.

Dlaczego na Ukrainie nie jest ogłoszona mobilizacja powszechna?

Dlatego, że w ciągu ostatnich 23 lat ukraińska armia była systematycznie niszczona. Możemy zmobilizować nawet milion, lecz będzie to tłum nieprzygotowanych i niezdolnych do walki ludzi. Przede wszystkim będą to setki tysięcy niepotrzebnych ofiar. Kijów nie ma ani czasu, ani pieniędzy na to, by wyszkolić takich ludzi. Operacja antyterrorystyczna i tak jest bardzo rozciągnięta w czasie. Problem polega na tym, że jej dowódcy nie są zdolni do brania odpowiedzialności za swoje decyzje. Widzimy brak jakichkolwiek inicjatyw i prawidłowej oceny sytuacji.

Czego brakuje władzom w Kijowie, by zakończyć tę wojnę?

Przede wszystkim trzeba jak najszybciej wprowadzić stan wojenny w Donbasie, bo to już nie jest żadna operacja antyterrorystyczna, tylko wojskowa. Inicjatywę tę blokują politycy ze wschodu, którzy grają na dwie strony. Współpracując z terrorystami w Kijowie, udają ukraińskich polityków. Wprowadzenie stanu wojennego ograniczyłoby ich możliwości, co oznaczałoby przejęcie władzy w tych regionach przez wojskowych. Nie rozumiem, dlaczego dotychczas operacją dowodzą służby specjalne, a nie wojskowi. Gdy na czele operacji stanie generał armii, a granica zostanie całkowicie zablokowana, w ciągu dwóch–trzech tygodni na wschodzie Ukrainy nie zostanie ani jeden terrorysta.