Biegły orzekał w głośnej sprawie gilotynowania karpi bez ogłuszania na targowisku w Krotoszynie. Na podstawie jego opinii Sąd Okręgowy obniżył skazanemu mężczyźnie wymiar kary i stwierdził, że ucinanie rybom głów bez ogłuszania nie jest szczególnie okrutne, jak zarzucał to w akcie oskarżenia prokurator.
O decyzji sądu informuje dzisiaj Fundacja Viva!, która wnioskowała o usunięcie ichtiologa z listy biegłych z powody wydawania opinii na podstawie nieaktualnej wiedzy naukowej.
Boli tylko ludzi
Wyrok w głośnej sprawie gilotynowania nieogłuszonych karpi na targu w Krotoszynie zapadł 11 marca 2019 r. Oskarżonym był Wojciech Cz., który zabijał karpie nie korzystając z kotary i nie zważając na obecność dzieci w pobliżu swojego stoiska. Został nagrany przez przypadkowego przechodnia, który przesłał film do Międzynarodowego Ruchu na Rzecz Zwierząt Viva!
Wojciech Cz. został skazany na 3 miesiące bezwzględnego więzienia (był już wcześniej karany) oraz wysokie kary finansowe.
W wyniku apelacji sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Kaliszu. Ten do sporządzenia opinii w sprawie powołał biegłego sądowego ichtiologa z listy Sądu Okręgowego w Warszawie. Miał odpowiedzieć na pytanie, czy karpie posiadają układ nerwowy pozwalający im odczuwać ból i strach oraz określić, jaki sposób ich uśmiercania jest dla nich mniej bolesny.
W opiniach złożonych do akt biegły twierdził, że budowa anatomiczna, fizjologiczna i neurologiczna kresomózgowia karpi nie pozwala sądzić, że ryba ta odczuwa ból. Jego zdaniem ból jest odczuwany tylko przez ludzi. W opiniach pisał również, że „publiczne manifestowanie tego że ryby odczuwają ból i cierpienie powinno być kategorycznie zabronione i jest wielce szkodliwe społecznie, ponieważ wprowadza na tym etapie (stan wiedzy) niepotrzebny „zamęt" i niedoinformowanie co w konsekwencji prowadzi do konfliktów społecznych, w odosobnionych przypadkach problemów i strat ekonomicznych a także ma wymiar psychologiczno-etyczny dla osób zajmujących się użytkowaniem ryb w tym karpia".
Sąd uwierzył, nie weryfikował
– Twierdzenia biegłego, na czele z tym, że ból może odczuwać jedynie człowiek, były nie tylko oderwane od aktualnego stanu wiedzy naukowej, ale również od ustawy o ochronie zwierząt – mówi adwokat Katarzyna Topczewska, reprezentująca Fundację Viva! w tej sprawie.
To już IV edycja kongresu dla liderów świata finansów
Jak wyjaśnia, ustawodawca objął wszystkie kręgowce ochroną przed bólem i cierpieniem, gdyż uznał na podstawie wiarygodnych dowodów naukowych, że zwierzęta kręgowe, w tym ryby, odczuwają ból i cierpienie. Kwestia nie powinna zatem podlegać dyskusji w postępowaniu sądowym, a biegły powinien ocenić jedynie w jakim stopniu czyny, które obejmuje akt oskarżenia, wpływały na odczuwanie bólu i cierpienia przez karpie zabijane bez ogłuszania.
Prawniczka zauważa, że biegły pominął w swoich opiniach nie tylko szereg dowodów z badań naukowych, ale też wyrok Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2016 r. (II KK 281/16), w którym SN przesądził, że karpie wymagają humanitarnego traktowania uwzględniającego ich potrzeby.
Fundacja Viva! wskazywała sądowi błędy w opinii ichtiologa i wnioskowała o powołanie innego biegłego, lecz sąd nie zdecydował się na taką weryfikację.
– Powoływaliśmy się na liczne badania naukowe, w tym na opinię międzynarodowego panelu eksperckiego, powołanego przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). To właśnie zdaniem EFSA ogłuszanie uderzeniowe jest najbardziej humanitarną metodą ogłuszania ryb przed ich zabiciem a dekapitacja i wykrwawienie bez ogłuszenia nie jest humanitarną metodą ich uśmiercania – tłumaczy mec. Topczewska.
W odpowiedzi na skargę Fundacji i wniosek o usunięcie ichtiologa z listy biegłych sądowych Prezes Sądu Okręgowego w Warszawie poinformował Vivę!, że zwolnił ichtiologa, choć „decyzja nie wynikała z przyczyn wskazanych w skardze".
