„Liczne pojęcia, skrótowce, symbole w sąsiedztwie słów angielskich oraz neosemantyzmów są najpewniej czytelne dla profesjonalistów, jednak przeciętny odbiorca jest wobec nich bezradny" – pisze Rada Języka Polskiego.
Instrukcje obsługi takich urządzeń to jej zdaniem najtrudniejsze teksty konsumenckie poza umowami wiążącymi abonenta z sieciami telefonii komórkowej. Od tych ostatnich nieco lepiej wypadły nawet umowy bankowe, leasingowe i ubezpieczeniowe. Zdaniem prof. Zgółki poziom przejrzystości umów deweloperskich wzrósł po wejściu w życie obowiązku zawierania ich w formie notarialnej.
Nie oznacza to, że zrozumienie umów jest proste. „W umowach o kredyt mieszkaniowy pojawiają się terminy, takie jak stopa lombardowa, cesja, hipoteka, karencja, raty annuitetowe, stawka referencyjna, WIBOR, które nie zawsze są bezpośrednio w tekście albo pod tekstem tłumaczone" – zauważają językoznawcy. Z kolei zdaniem UOKiK szczególne problemy sprawiają konsumentom umowy ubezpieczenia z elementem inwestycyjnym.
Co zrobić, by teksty oferowane konsumentom były prostsze? Prof. Zgółka mówi, że gruntownej reformy wymaga system edukacji, w którym większy nacisk powinien być kładziony na naukę komunikacji językowej. Na razie Rada Języka Polskiego chciałaby, aby m.in. operatorzy sieci komórkowych zastosowali się do wskazówek ze sprawozdania.
– Zapoznamy się ze sprawozdaniem. Umowy prawdopodobnie nie mogą stać się tak proste, jak by tego chciała Rada Języka Polskiego, ale być może uda się nam spotkać w połowie drogi – mówi rzecznik Play Marcin Gruszka.
Zdanie o długości 176 wyrazów, które Rada Języka Polskiego znalazła w umowie sieci Play:
Postanowienia dotyczące jakości usług, zakresu obsługi serwisowej, sposobów dokonywania płatności, ograniczeń w zakresie korzystania z udostępnionych Abonentowi przez Operatora Telefonów, o ile takie zostały wprowadzone przez Operatora, połączeń z numerami alarmowymi, gromadzenia danych o lokalizacji Telefonu o ile takie dane są gromadzone, ograniczeń w dostępie lub korzystania z usług i aplikacji, procedur wprowadzonych przez Operatora w celu pomiaru i organizacji ruchu w Sieci Telekomunikacyjnej, aby zapobiec osiągnięciu lub przekroczeniu pojemności łącza, wraz z informacją o ich wpływie na jakość świadczonych Usług Telekomunikacyjnych, działań, jakie Operator jest uprawniony podejmować w związku z przypadkami naruszenia bezpieczeństwa lub integralności sieci i usług, sposobów informowania Abonenta o stanie pakietu na transmisję danych oraz o jego wyczerpaniu, zasad umieszczania danych Abonenta w spisie abonentów, sposobów przekazywania Abonentowi informacji o zagrożeniach związanych ze świadczoną Usługą Telekomunikacyjną, w tym o sposobach ochrony bezpieczeństwa, prywatności i danych osobowych, zakresu odpowiedzialności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy, wysokości i zasad wypłaty odszkodowania, zasad, trybu i terminów składania oraz rozpatrywania reklamacji określone są w Regulaminie świadczenia Usług Telekomunikacyjnych przez P4 sp. z o.o. dla Abonentów.