Żydzi zostali wygnani z Hiszpanii po ostatecznym pokonaniu muzułmanów przez Ferdynanda Aragońskiego i Izabelę Kastylijska w 1492 r. Królowie katoliccy, jak nazywano parę władców, chcieli wówczas zbudować całkowicie katolickie państwo, bez innych narodowości.
Jak pisaliśmy, hiszpański rząd spodziewał się, że przynajmniej 90 tys. osób uzyska prawo do paszportu Hiszpanii. Ale niektórzy politycy mówili, że liczba ta może być wielokrotnie większa. Zainteresowanie uzyskaniem hiszpańskiego paszportu dającego prawo do życia i pracy we wszystkich krajach Unii Europejskiej może być duże z powodu coraz trudniejszych warunków życia w Izraelu.
Podobne prawo od niedawna ma i sąsiadka Hiszpanii na Półwyspie Iberyjskim - Portugalia.
Jak informowaliśmy, rząd w Lizbonie przyjął w styczniu poprawkę w odpowiedniej ustawie, dzięki czemu Żydzi mający korzenie w Portugalii będą mogli ubiegać się o nadanie portugalskiego obywatelstwa jako drugiego.Żeby uzyskać obywatelstwo portugalskie jako drugie, Żydzi mieszkający w innych krajach będą musieli wykazać swoje związki z Portugalią. Może to być sefardyjskie nazwisko, posługiwanie się w rodzinie żydowskim językiem pochodzącym z Półwyspu Iberyjskiego albo przedstawienie drzewa genealogicznego. Aplikacje będą sprawdzały władze portugalskie i wspólnota żydowska w Portugalii.
I w Hiszpanii, i w Portugalii prawo do powrotu dla Żydów sefardyjskich uznaje się za naprawienie krzywd historycznych. I zakończenie procesu demokratyzacji kilkadziesiąt lat po upadku autorytarnych reżimów Franco i Salazara.