Kiedy gmina nie może odrzucić spadku

[srodtytul]Przewidywane zmiany w ustawie[/srodtytul]

Dobrym rozwiązaniem dla gmin jest to, że w przypadku dziedziczenia ustawowego spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza. Dzięki temu odpowiedzialność gminy za długi spadkowe ograniczona jest tylko do wartości stanu czynnego spadku.

Korzystnym rozwiązaniem dla gmin jest także to, iż posiadanie przez nie nieruchomości jako spadkobierców ustawowych na podstawie prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku jest posiadaniem samoistnym w dobrej wierze. Także wtedy, gdy w wyniku postępowania o zmianę tego postanowienia się okazało, że spadek – na podstawie testamentu – nabyły inne osoby (patrz więcej [b]postanowienie Sądu Najwyższego z 19 grudnia 2000 r., V CKN 767/00[/b]).

3 kwietnia Sejm przyjął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny. Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 935 gmina będzie spadkobiercą ustawowym w przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy. W związku z powyższym, o czym informuje uzasadnienie projektu ustawy, „pytanie, czy w sytuacji gdy w chwili otwarcia spadku brak jest małżonka spadkodawcy oraz kogokolwiek spośród jego krewnych powołanych do dziedziczenia, spadek ma przypaść gminie (lub Skarbowi Państwa) czy też pasierbowi (niemającemu rodziców), projekt rozstrzygnął na korzyść pasierba”.

[ramka][b]Z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego[/b]

Art. 935 § 3 zdanie pierwsze k.c., w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 38 ustawy z 14 lutego 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw w zakresie, w którym powołuje do dziedziczenia gminę jako spadkobiercę ustawowego, w sytuacji gdy otwarcia spadku dożyło rodzeństwo rodziców spadkodawcy, jest zgodny ze wskazanymi w pytaniu wzorcami konstytucyjnymi (art. 2, art. 18, art. 21 ust. 1, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i 2, art. 47, art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 71 ust. 1 konstytucji), tj. zasadami państwa prawa, przepisami dotyczącymi ochrony rodziny i życia rodzinnego, własności, z zasadami równości i proporcjonalności[b] (P 19/07)[/b]. [/ramka]