Wzrost długu publicznego nie spowoduje podwyżek stawek VAT

Sejm wysłuchał sprawozdania Komisji Finansów i przeprowadził dyskusję nad rządowym projektem nowelizacji ustaw o finansach publicznych oraz o podatku od towarów i usług.

Chociaż nie rodzi ona bezpośrednich skutków dla jednostek samorządu terytorialnego, to jednak wejście w życie tej ustawy może mieć dla gmin i powiatów istotne znaczenie. A to głównie dlatego, że jedną z procedur sanacyjnych, uruchamianych po przekroczeniu  ustawowych progów ostrożnościowych zadłużenia, jest automatyczny wzrost stawek podatku od towarów i usług.

Rozwiązanie takie wprowadziła uchwalona 16 grudnia 2010 r. ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 257, poz. 1726). Jak wiadomo, wyższy VAT to droższe inwestycje, zwłaszcza w kontekście zapowiedzi Komisji Europejskiej, że w zbliżającej się perspektywie finansowej VAT nie będzie zaliczany do wydatków kwalifikowanych.

– Automatyczny wzrost podatku VAT po przekroczeniu progów ostrożnościowych jest rozwiązaniem dla podatników niekorzystnym – zwracał uwagę w Sejmie poseł Henryk Kowalczyk (PiS). – Skoro nie chcemy z niego korzystać, to może by z niego w ogóle zrezygnować – proponował.

Projekt nowelizacji przewiduje, że w wyjątkowych sytuacjach zawarte w ustawie o finansach publicznych ograniczenia wynikające z relacji państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto oraz progu ostrożnościowego 55 proc. nie będą stosowane.

– Na wzrost zadłużenia publicznego znaczący wpływ ma osłabienie złotego w stosunku do walut obcych, w których dług zagraniczny został zaciągnięty – podkreślał poseł Marcin Święcicki (PO). – Jest on bowiem przeliczany na złotówki według kursu obowiązującego w ostatnim dniu roku – tłumaczył.

– Chcemy mieć pewność, że uruchamianie procedur ostrożnościowych, które jest czynnością dotkliwą (ze względu na ograniczenie wydatków, wzrost podatku VAT), rzeczywiście będzie następowało wówczas, kiedy dług będzie się zwiększał w wyniku wzrostu zadłużania się państwa, a nie w wyniku jednorazowych skoków kursowych na rynkach walutowych – wyjaśnia prof. Dariusz Rosati, poseł PO.

Projekt nowelizacji zakłada również, że do tego długu nie będą się wliczały zobowiązania zaciągnięte na prefinansowanie wydatków następnego roku budżetowego.

– W końcu roku pieniądze są tanie i przejawem gospodarnego podejścia do zarządzania długiem jest pożyczanie właśnie pod koniec roku, aby prefinansować wydatki roku następnego – wskazywał prof. Rosati.

Ze względu na zgłoszone poprawki posłowie zadecydowali o tym, że projekt powróci do Sejmowej Komisji Finansów Publicznych.

Etap legislacyjny: przed trzecim czytaniem