Program opieki nad zwierzętami musi zawierać adresy schronisk

Rada Gminy w listopadzie ubiegłego roku przyjęła uchwałą program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Organ nadzoru nie wniósł do niej żadnych zastrzeżeń, jednak jej niektóre zapisy nie spodobały się fundacji, której statutowym obowiązkiem jest ochrona zwierząt.

Wiosną organizacja wezwała radę gminy do usunięcia naruszania prawa, poprzez uchylenie tej uchwały. Z uwagi na brak reakcji, postanowiła następnie skierować skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.

Fundacja podniosła, że uchwała narusza Konstytucję RP, poprzez nieskonkretyzowanie schroniska dla zwierząt, w którym gmina zapewni miejsce dla tych bezdomnych, nieskonkretyzowanie obowiązku odławiania bezpańskich czworonogów z terenu gminy, poprzez uregulowanie w programie obowiązku poszukiwania właścicieli dla bezdomnych zwierząt, jako elementu, który gmina może, ale nie musi realizować, poprzez niewskazanie konkretnego gospodarstwa rolnego zapewniającego miejsce dla zwierząt gospodarskich oraz poprzez niewskazanie podmiotu zapewniającego całodobową opiekę weterynaryjną, w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.

Ponadto organizacja zarzuciła radzie, iż ta nie przekazała projektu programu do zaopiniowania przez organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt. Wytknęła również legislatorowi, że ten wprowadził do uchwały definicję "koty wolno żyjące", która jest obca ustawie upoważniającej gminę do uchwalenia programu oraz, iż dokonał niedopuszczalnego powtórzenia definicji "zwierząt bezdomnych" i "zwierząt domowych", zawartych w ustawie o ochronie zwierząt.

Fundacja tłumaczyła się, że została powołana w celu ochrony zwierząt, a także środowiska i ochrony dziedzictwa narodowego, a w szczególności przeciwdziałania wszelkim formom stosowania okrucieństwa wobec zwierząt, działania na rzecz humanitarnego traktowania zwierząt, objęcia ich ochroną i otoczenia opieką oraz kształtowania w społeczeństwie postaw proekologicznych. To jej zdaniem uprawnia, by mogła czynnie uczestniczyć w postępowaniach sądowych w sprawach naruszenia przepisów ustawy o ochronie zwierząt, czy też podejmować działania mające na celu zapobieganie oraz zwalczanie bezdomności zwierząt.

W odpowiedzi rada gminy podniosła, że uchwała była już wcześniej sprawdzana przez organ nadzoru, który nie dopatrzył się żadnych uchybień w jej treści. Dodała, że większość zarzutów to z pewnością nieistotne uchybienia, które nie mogą stanowić o rażącym naruszeniu prawa i skutkować koniecznością uchylenia uchwały.

Zdaniem organu, ustawa o ochronie zwierząt nie zmusza w treści uchwalonego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie gminy, do wskazywania adresów schroniska dla zwierząt, gospodarstw rolnych oraz podmiotu zapewniającego stałą opiekę weterynaryjną.

9 września 201 4 roku WSA, dopuszczając do głosu fundację, podzielił w całości jej poglądy. Zapewnił o wyjątkowej roli organizacji społecznych, których statutowym celem jest ochrona zwierząt i ich prawie do kwestionowania uchwały, w drodze skargi do sądu administracyjnego.

Sąd przypomniał, iż zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin. Rada gminy wypełniając ten obowiązek określa corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.

Obejmuje on zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku, opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie, odławianie bezdomnych czworonogów, obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach, poszukiwanie właścicieli, usypianie ślepych miotów, wskazanie gospodarstwa rolnego, w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich oraz zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.

Zdaniem sądu, w tym zakresie, rada gminy powinna określić w sposób konkretny sposobu realizacji tych zadań, poprzez wskazanie adresu i nazwy podmiotu, który będzie odławiał zwierzęta, a jeżeli będzie to robić schronisko musi to być wskazane precyzyjnie w programie. Rada zobligowana jest również do określenia sposobu postępowania ze zwierzętami oraz miejsca, gdzie podopieczni będą przebywać. Nie może ograniczyć się jedynie do stwierdzenia, iż obowiązki wykonywać będzie podmiot, z którym została zawarta umowa w sprawie zapewnienia opieki nad bezdomnymi zwierzętami (II SA/Bk 495/14).