- Po przesłaniu uchwały rady gminy wojewodzie, wojewoda wszczął postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności tej uchwały. Czy w razie wydania przez wojewodę postanowienia o wstrzymaniu wykonania uchwały, będzie przysługiwać zażalenie na to postanowienie?
Nie. Zgodnie z art. 90 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) wójt (burmistrz, prezydent miasta) przedkłada organowi nadzoru (czyli wojewodzie albo regionalnej izbie obrachunkowej) uchwały rady gminy w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. Jeżeli uchwała jest sprzeczna z prawem, organ nadzoru orzeka o jej nieważności, w całości lub w części, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały (art. 91 ust. 1 u.s.g.).
W razie nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, że wydano ją z naruszeniem prawa (art. 91 ust. 4 u.s.g.). W art. 91 ust. 2 u.s.g. przewidziano, że organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały albo w toku tego postępowania, może wstrzymać jej wykonanie. Wstrzymanie wykonania uchwały w toku postępowania nadzorczego jest działaniem fakultatywnym. Dopiero stwierdzenie, po przeprowadzeniu postępowania, nieważności uchwały powoduje wstrzymanie wykonania nieważnej uchwały z mocy prawa, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego (art. 92 ust. 1 u.s.g.).
Wstrzymanie wykonania uchwały oznacza czasowe zawieszenie jej obowiązywania (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 czerwca 2017 r., sygn. III SA/Łd 378/17, LEX nr 2325118). Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w wyroku WSA w Szczecinie z 26 października 2015 r. (sygn. II SA/Sz 1181/15, LEX nr 1819053), fakultatywne wstrzymanie wykonania, o którym mowa w art. 91 ust. 2 u.s.g., jest rozstrzygnięciem incydentalnym, nierozstrzygającym o istocie sprawy. Ustawodawca nie określił przesłanek takiego wstrzymania wykonania uchwały, w związku z czym to organ nadzoru ocenia w każdym przypadku zasadność skorzystania z tego uprawnienia. Przepisy u.s.g. nie określają formy prawnej takiego rozstrzygnięcia. W piśmiennictwie przyjmuje się, że wstrzymanie wykonania może nastąpić w formie postanowienia. Na to postanowienie nie przysługuje jednak zażalenie. We wskazanym wyżej wyroku stwierdzono także, że wstrzymanie wykonania uchwały na podstawie art. 91 ust. 2 u.s.g. nie jest rozstrzygnięciem nadzorczym, o którym mowa w art. 98 ust. 1 u.s.g., w związku z czym nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
Wstrzymanie wykonania uchwały w toku postępowania nadzorczego ma zastosowanie w trakcie tego postępowania. Wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność uchwały powoduje jednak wstrzymanie wykonania nieważnej uchwały z mocy prawa, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego. Nieprawomocne rozstrzygnięcie nadzorcze, w którym organ nadzoru stwierdza nieważność uchwały, wywołuje takie skutki, jak postanowienie w sprawie wstrzymania wykonania uchwały. Stan wstrzymania wykonania uchwały trwa do czasu uprawomocnienia się rozstrzygnięcia nadzorczego albo wzruszenia go przez sąd administracyjny (por. wyrok WSA w Warszawie z 17 stycznia 2018 r., sygn. II SA/Wa 1824/17, LEX nr 2455108).