Przekształcenia trzeba zakończyć do końca roku

Jak wynika z treści art. 9 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=180304]ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240 ze zm.)[/link] sektor finansów publicznych tworzą m.in. samorządowe zakłady budżetowe. jednostki te zajmują się odpłatnym wykonywaniem zadań publicznych, pokrywając koszty swojej działalności z uzyskanych przychodów własnych.

Samorządowy zakład budżetowy może także otrzymywać z budżetu gminy (powiatu, województwa) dotacje przedmiotowe oraz celowe (art. 15 ust. 1 i 2).

Ustawa o finansach publicznych określa również, jakie zadania własne jednostki samorządu terytorialnego mogą być wykonywane przez utworzone przez gminy, powiaty i województwa zakłady budżetowe.

Jak wynika z treści jej art. 14 w tej formie mogą być realizowane zadania własne w zakresie:

- gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi;

- dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

- wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych;

- wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz;

- lokalnego transportu zbiorowego;

- targowisk i hal targowych;

- zieleni gminnej i zadrzewień;

- kultury fizycznej i sportu, w tym utrzymywania terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych; utrzymywania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym w szczególności prowadzenia hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony poza miejscem naturalnego występowania oraz cmentarzy.

Z przepisu tego wynika, że zakłady budżetowe, które nie realizują zadań z wymienionego wyżej zakresu, powinny zostać zlikwidowane albo przekształcone w inną formę organizacyjno-prawną.

[ramka][b]Przykład[/b]

Szkoły, przedszkola i samorządowe placówki oświatowe, które funkcjonują obecnie w formie zakładów budżetowych będą musiały zostać obowiązkowo przekształcone w jednostki budżetowe.

Zgodnie bowiem z art. 79 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FBEE280174C4697DC314C673A91EEA9D?id=175841]ustawy o systemie oświaty[/link], w brzmieniu nadanym mu przez art. 14 ustawy – przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, od 1 stycznia 2011 r. przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego mogą być prowadzone jedynie w formie jednostek budżetowych. [/ramka]

[srodtytul]Przez likwidację[/srodtytul]

Tworzenie, przekształcanie, likwidacja oraz łączenie samorządowych zakładów budżetowych należy do kompetencji organów stanowiących, czyli rad (sejmików) gmin powiatów i województw.

Jak wynika z treści art. 16 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, likwidując samorządowy zakład budżetowy, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa przeznaczenie mienia znajdującego się w użytkowaniu tego zakładu.

Z ustęp 5 omawianego artykułu wynika natomiast, że przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga uprzednio jego likwidacji.

Należy zwrócić w tym miejscu uwagę również na treść art. 16 ust. 7, zgodnie z którym należności i zobowiązania samorządowego zakładu budżetowego likwidowanego w celu przekształcenia w inną formę organizacyjno-prawną przejmuje utworzona jednostka.

[srodtytul]Zamknięcie ksiąg i rachunku[/srodtytul]

Szczegółowy tryb postępowania przy przekształcaniu zakładów budżetowych w inną formę organizacyjno-prawną określają przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=334A35B92505E29738209B8E55BF0C5F?id=182188]rozporządzenia ministra finansów z 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (DzU nr 116, poz. 783 ze zm.)[/link].

Co prawda zostało ono wydane na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych z 2005 r., która już nie obowiązuje, ale zgodnie z treścią art. 116 ustawy - przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych zachowuje ono moc do czasy wydania nowego rozporządzenia, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2010 r.

Jak wynika z treści § 69 rozporządzenia z 29 czerwca 2006 r. likwidacja zakładu budżetowego w celu jego przekształcenia w inną formę organizacyjno-prawną polega na zamknięciu rachunku bankowego i ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Dodatkowo przepis ten przewiduje obowiązkowe sporządzenie bilansu zakładu. Powinno to nastąpić nie później niż w trzy miesiące po likwidacji zakładu budżetowego.

Natomiast jak wynika z ustępu 2 omawianego paragrafu, podejmując decyzję o przekształceniu zakładu budżetowego, właściwa rada (sejmik) obowiązkowo określa w jakiej formie organizacyjno-prawnej przekształcony zakład będzie funkcjonował.

Decyzja o przekształceniu zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga ponadto przeprowadzenia inwentaryzacji wszystkich pasywów i aktywów. Przeprowadza się ją zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości.

Należy również ustalić zobowiązania i należności oraz stan środków obrotowych i majątku trwałego znajdującego się w użytkowaniu zakładu.

Dzień likwidacji zakładu budżetowego jest dniem, na który sporządza się bilans zamknięcia. W konsekwencji likwidowany zakład nie może wskazywać w tym dniu sald zerowych. Salda zamknięcia zakładu budżetowego powinny być bowiem równe saldom otwarcia nowej jednostki.

[srodtytul]Co z pracownikami[/srodtytul]

Jak wynika z treści art. 100 ustawy – przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, stosunki pracy z pracownikami likwidowanych zakładów budżetowych wygasają z dniem zakończenia likwidacji.