Pojęcie mieszkaniowego zasobu gminy zdefiniowane zostało w art. 2 ust. 1 pkt 10 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176767]ustawy o ochronie praw lokatorów[/link]. Stanowi go ogół lokali stanowiących własność gminy albo gminnych osób prawnych lub spółek prawa handlowego utworzonych z udziałem gminy. Wyjątkiem są towarzystwa budownictwa społecznego.
Do tego zasobu mogą zostać włączone również lokale i budynki stanowiące własność innych podmiotów. W tym ostatnim wypadku warunkiem jest zawarcie stosownych umów pomiędzy gminą a ich właścicielami.
[srodtytul]Budowa i remonty[/srodtytul]
Podstawowym sposobem pozyskiwania nowych mieszkań komunalnych przez gminy jest ich budowa. Głównie finansowana ze środków własnych, przy wykorzystaniu możliwości zaciągania na ten cel kredytów. Możliwe jest również pozyskanie na ten cel środków finansowych z budżetu państwa, udzielanych w formie dotacji. Istotne znaczenie ma również wsparcie tworzenia lokali socjalnych udzielane z Funduszu Dopłat utworzonego na podstawie przepisów [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184448]ustawy z 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych[/link].
Dodatkowym źródłem finansowania budownictwa komunalnego mogą się okazać również środki pozyskiwane z Unii Europejskiej w ramach realizowanych przez Wspólnotę programów. Z reguły jednak środki te nie będą mogły być wykorzystane na tworzenie infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Gminy mogą również otrzymać wsparcie na budowę infrastruktury technicznej z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Pomoc ta jest udzielana za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego i można z niej sfinansować m.in. sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, gazowe, elektroenergetyczne.