Coraz więcej głosów za reformą powiatową

Czy to zaniechanie nie okaże się brzemienne w skutkach dla części powiatów i poziomu życia ich mieszkańców?

– Z mojej wiedzy wynika, iż toczyła się dyskusja w resorcie nad przygotowaniem rozwiązań, które doprowadzą do usztywnienia zmian na mapie powiatowej. Planowano przyjąć precyzyjne zasady zmian, promując przede wszystkim porozumienia stron – stwierdził Marek Wójcik, były doradca ministra spraw wewnętrznych.

[srodtytul]Powiat bez przyszłości[/srodtytul]

[b]Zdaniem wielu samorządowców podział powiatowy od początku został obciążony istotnymi wadami, bo uwzględniał interesy byłych miast wojewódzkich. [/b]

Takim przykładem są Skierniewice. Nadający mu status powiatu grodzkiego nie zainteresowali się, iż powstały obok skierniewicki powiat ziemski składa się, jako jedyny w kraju, z gmin wiejskich o słabej infrastrukturze usług publicznych i niewielkich możliwościach budżetowych.

– Najlepszym wyjściem byłoby połączenie powiatu ziemskiego z grodzkim. Miasto stanowi dla nas dużą konkurencję, wpływa negatywnie na nasz budżet – twierdzi Jarosław Liński, wicestarosta skierniewicki.

Leszek Trębski, prezydent Skierniewic, nie widzi jednak możliwości połączenia.

– Zainwestowaliśmy duże środki w oświatę, drogi, służbę zdrowia. Czy starostwo powiatowe zwróci nam choć ich część? O takim podziale należało myśleć dziesięć lat temu. Dziś jest na to za późno – ostrzega prezydent. Sugeruje natomiast podział powiatu ziemskiego na dwie części i przyłączenie ich do powiatów: łowickiego oraz rawskiego.

Inny dylemat przeżywa wałbrzyski powiat ziemski, z którego „wygrodzić” się zamierza miasto Wałbrzych. Już raz, do 2003 r., miasto posiadało prawa powiatu, ale mocą rozporządzenia rządu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w 2002 roku je utraciło. W marcu 2007 roku radni miejscy podjęli uchwałę o skierowaniu wniosku do ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie ich przywrócenia.

W uzasadnieniu napisali, iż utrata praw powiatu spowodowała, że model zarządzania stał się nieefektywny, a możliwości rozwoju ograniczone.

Wśród radnych powiatowych głosy są podzielone. Andrzej Lipiński, przewodniczący rady powiatu, stawia pytanie o przyszłość jednostki po ewentualnym wyodrębnieniu miasta.

– Mamy zadłużenie na 40 mln zł przy wysokości budżetu 26 mln zł. Dług wynika z kredytów, które zaciągnęliśmy na budowę dróg i placówek oświatowych. Czy miasto spłaci nam zadłużenie? Jakie będą skutki finansowe tej zmiany? – pyta przewodniczący.

O prawa powiatowe upominają się również inne miasta. Znana jest inicjatywa prezydentów 50-tysięcznych miast, które dążą do uzyskania statusu grodzkich. Gdyby do tego doszło, powiaty ziemskie zostałyby pozbawione infrastruktury usług publicznych. Ponadto, co napisał Związek Powiatów Polskich w swoim stanowisku, wystąpi „rozbicie lokalnych wspólnot samorządowych i rozdrobnienie podziału administracyjnego”. Co wtedy? Wegetacja czy los „klienta” na garnuszku państwa?

[srodtytul]Niemcy redukują [/srodtytul]

Nasi zachodni sąsiedzi już kilka lat temu dostrzegli podobne problemy. Meklemburgia – Pomorze Przednie jako pierwszy land w Niemczech podjęła decyzję o głębokiej reformie podziału powiatowego, tłumacząc ją systematycznym spadkiem ludności i związanymi z tym konsekwencjami finansowymi.

Zmiany w tym landzie zostaną wprowadzone we wrześniu 2011 r. przy okazji wyborów do rad powiatowych. Powiatów ostanie się osiem oraz dwa miasta grodzkie.

Oszczędności powstałe w wyniku redukcji zostaną przekazane na zadania powiatowe w nowych jednostkach. O podobnej reformie myśli również Brandenburgia oraz Saksonia-Anhalt.