Zasady przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości regulują przepisy ustawy z 29 lipca 2005 r. (tekst jedn. z 2012 r. poz. 83).
W myśl jej art. 4 osoba na rzecz której przekształcenie nastąpiło, jest obowiązana uiścić dotychczasowemu właścicielowi (może to być Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego) opłatę. Jej wysokość ustalana jest w decyzji, którą wydaje starosta - jeżeli przekształcenie dotyczy nieruchomości Skarbu Państwa albo właściwy organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (wójt burmistrz, prezydent miasta w gminie; zarząd w powiecie i województwie).
Natomiast do ustalenia wysokości tej opłaty ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości nakazuje odpowiednio stosować art. 67 ust. 3a i 69 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity DzU z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zm.).
Na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży (art. 69 ustawy o gospodarce nieruchomościami).
Wartość prawa użytkowania wieczystego ustalana jest natomiast zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (DzU z 2004 r., nr 207, poz. 2109). Wynika z nich, że wartość tą ustala się jako iloczyn wartości nieruchomości gruntowej niezabudowanej jako przedmiotu prawa własności i współczynnika korygującego, określonego według wzoru.