W ciągu siedmiu dni od wymierzenia kary upomnienia na piśmie członek korpusu służby cywilnej ma prawo do wniesienie sprzeciwu. Termin siedmiu dni jest terminem zawitym. Jego przekroczenie powoduje, że dyrektor generalny ma prawo otrzymany sprzeciw zignorować. Termin ten biegnie od momentu wymierzenia kary, jednak przepisy nie określają, w którym momencie można uznać, że do takiego wymierzenia kary doszło. W piśmiennictwie przyjmuje się (tak m.in. prof. Krzysztof Rączka – Ustawa o służbie cywilnej – Komentarz, Lexis Nexis Warszawa 2010 r.), iż wymierzenie kary następuje wraz z dniem wręczenia ukaranemu upomnienia na piśmie i od tego dnia biegnie termin ustawowy na złożenie sprzeciwu.
Czytaj także: Służba cywilna: kiedy kara dyscyplinarna za manifestowanie poglądów politycznych
Mimo, że sprzeciw trafia do dyrektora generalnego nie on go rozpatruje. Zgodnie z art. 115 usc ma on, bowiem obowiązek niezwłocznie przekazać go rzecznikowi dyscyplinarnemu. Przekazanie sprawy rzecznikowi wszczyna postępowanie wyjaśniające. Prowadzi go rzecznik dyscyplinarny, który na zakończenie wydaje (w zależności od sytuacji) postanowienie o:
- umorzeniu postępowania wyjaśniającego wtedy, gdy uzna, że zarzuty stawiane osobie, której dotyczyło postępowanie wyjaśniające nie znajdują potwierdzenia, albo o
- przekazaniu komisji dyscyplinarnej wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, gdy w wyniku prowadzonego postępowania wyjaśniającego stawiane zarzuty potwierdzą się.