Niektóre nowe regulacje mogą być wykorzystane w już trwających przetargach

Zasadą przyjętą w procesie legislacyjnym jest zakaz retroakcji, co oznacza, że prawo nie powinno działać wstecz. W praktyce oznacza to, że działania podmiotów stosujących dany akt prawny mogą być oceniane w odniesieniu do norm, jakie obowiązywały w chwili dokonywania czynności. Zasada ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego, ustawodawca niekiedy odstępuje od niej, jeżeli okoliczności (ewentualne korzyści) za tym przemawiają.

Na takie właśnie odstąpienie zdecydował się parlament, wprowadzając w art. 4 przepisy przejściowe do nowelizacji pzp. Odmiennie od dotychczasowej praktyki część zmian zdecydowano się wprowadzić z chwilą wejścia w życie ustawy nowelizującej (czyli 24 października).

[srodtytul]Wyjątki od reguły[/srodtytul]

Zasadą ogólną pozostało stosowanie przepisów dotychczasowych do postępowań wszczętych przed dniem wejścia w życie nowelizacji (art. 4 ust. 1 ustawy). Jednak przewidziano kilka bardzo istotnych wyjątków. Od dnia wejścia w życie nowelizacji, nawet w postępowaniach już trwających (ogłoszonych wcześniej) stosuje się znowelizowane przepisy dotyczące (art. 4 ust. 1 i 2):

- zmiany ogłoszeń,

- zmiany treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,

- poprawiania omyłek w ofercie,

- przesłanek odrzucenia oferty,

- protestów oraz odwołań.

Skutki zmiany podstawowych przepisów w trakcie postępowania są bardzo istotne.

[srodtytul]Zmiana ogłoszenia i specyfikacji[/srodtytul]

Zgodnie z nowymi zasadami zamawiający będzie mógł w każdej chwili aż do upływu terminu składania ofert zmienić treść ogłoszenia i specyfikacji istotnych warunków (SIWZ) zamówienia w pełnym zakresie, tj. również warunki udziału w postępowaniu oraz kryteria oceny ofert. Może to spowodować zamieszanie wśród wykonawców, którzy są przyzwyczajeni, że od początku istnienia systemu zamówień publicznych pewne elementy ogłoszenia oraz SIWZ pozostają niezmienne przez całe postępowanie. Szczególnie że znowelizowane przepisy mogą w określonych przypadkach zmuszać zamawiających do zmian w SIWZ oraz ogłoszeniu (np. nowa treść art. 144 pzp, o czym poniżej).

[srodtytul]Poprawianie omyłek[/srodtytul]

Rewolucyjna zmiana dotycząca zasad poprawiania omyłek, w szczególności rachunkowych, polega de facto na umożliwieniu poprawiania praktycznie wszystkich omyłek (uchyla się art. 88 i zmienia treść art. 87). Zamawiający mający w postępowaniu wątpliwości, czy daną omyłkę rachunkową mogą zgodnie z prawem poprawić, będą mogli to zrobić tuż po wejściu w życie nowelizacji. Podobnie z innymi omyłkami polegającymi na niezgodności oferty ze specyfikacją. O ile dzisiaj nie można ich poprawiać, o tyle stanie się możliwe już od 24 października i będzie dotyczyć także już trwających postępowań.

[srodtytul]Protesty i odwołania[/srodtytul]

Natomiast w zakresie środków odwoławczych poszerza się zakres uprawnień wykonawców. Przede wszystkim dopuszczono składanie protestu na niektóre czynności zamawiającego w wartościach podprogowych. Poza tym wydłużono termin składania protestów w niektórych sytuacjach. Te dodatkowe możliwości uzyskają wykonawcy już w trwających postępowaniach od dnia wejścia w życie nowelizacji. Decydująca będzie data wniesienia protestu.

[srodtytul]Zasady dotychczasowe[/srodtytul]

Dla wyjaśnienia ewentualnych wątpliwości, które mogłyby się pojawić, wskazano dodatkowo, iż przepisy dotychczasowe w czynnościach wszczętych przed dniem wejścia w życie nowelizacji stosuje się do:

- zamówień uzupełniających (art. 4 ust. 3),

- zawartych umów (art. 4 ust. 4),

- kontroli (art. 5 ust. 5).

Przede wszystkim wyjaśnienia wymaga regulacja dotycząca umów. Nakazuje ona stosować przepisy dotychczasowe w odniesieniu do umów już zawartych. Jednak w tym skądinąd właściwym rozwiązaniu tkwi pewne niebezpieczeństwo. Zmieniają się bowiem w sposób radykalny zasady, na jakich mogą być zmieniane umowy (nowe brzmienie art. 144 ust. 1 pzp). Jeżeli zamawiający w trakcie postępowania, po wejściu w życie nowelizacji, nie wprowadzi odpowiednich zmian w SIWZ i projekcie przyszłej umowy zgodnie z tą nowa regulacją, to uniemożliwi sobie jakiekolwiek przyszłe aneksy.