Nastał kolejny trudny rok dla więziennictwa. Po pierwsze dlatego, że na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w grudniu straci moc obowiązującą art. 248 § 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=75003]kodeksu karnego wykonawczego[/link], pozwalający na tzw. zagęszczanie cel, a więc umieszczanie osadzonych w warunkach, w których powierzchnia celi na osobę wynosi mniej niż 3 mkw. Po drugie z tego powodu, że mimo olbrzymiego zapotrzebowania w ustawie budżetowej na rok 2009 nie przewidziano wystarczających wydatków na infrastrukturę penitencjarną. Wreszcie dlatego, że podobnie jak w poprzednich latach prawdopodobnie i w tym zwiększy się liczba skazanych na karę pozbawienia wolności.
Być może Ministerstwu Sprawiedliwości uda się złagodzić skutki orzeczenia Trybunału przez wprowadzenie zgodnych z konstytucją mechanizmów prawnych pozwalających na tymczasowe zagęszczanie cel. Częściowym ratunkiem może być również system dozoru elektronicznego. Jednakże w dłuższym okresie problem przeludnienia więzień będzie narastał i potrzebował systemowych rozwiązań.
Niestety, poprawa tej sytuacji nie nastąpi bez znacznego wzrostu nakładów na infrastrukturę penitencjarną. W przeciwnym razie Polsce grozi albo masowa fala odraczania odbywania kary pozbawienia wolności, albo gigantyczne odszkodowania wypłacane przez Skarb Państwa na rzecz więźniów z tytułu naruszenia dóbr osobistych [b](vide wyrok SN z 28 lutego 2007 r., V CSK 431/06)[/b].
[srodtytul]Pojawiła się szansa[/srodtytul]
Wobec szeroko komentowanych oszczędności budżetowych szansą na rozwiązanie problemu przeludnionych więzień może się okazać wchodząca w życie 27 lutego nowa ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=299853]DzU nr 19, poz. 100[/link]). Umożliwia ona podmiotom publicznym (tj. jednostkom sektora publicznego, tzw. instytucjom prawa publicznego lub ich związkom) realizację przedsięwzięć inwestycyjnych we współpracy z partnerami prywatnymi (przedsiębiorcami lub przedsiębiorcami zagranicznymi). Przedsięwzięciem może być każde świadczenie (w tym budowa lub remont obiektu budowlanego, świadczenie usług, wykonanie dzieła), jeśli jest połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym wykorzystywanym do realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego lub z nim związanym. Przepisy o współpracy w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) obecne są w polskim prawie od 2005 r., kiedy wprowadzono pierwszą ustawę o PPP. Miała ona jednak znikome zastosowanie praktyczne ze względu na skomplikowane wymogi przedprojektowe. Nowa przewiduje znacznie prostsze sposoby realizacji PPP, w szczególności odstępuje od wymogów w zakresie przygotowania analiz przedsięwzięcia.
