Dłuższa, usprawiedliwiona, nieobecność też pozbawia nagrody

To naturalna konsekwencja zasady uwzględniania w okresie, od którego zależy uzyskanie dodatkowego wynagrodzenia rocznego, tylko okresów rzeczywiście przepracowanych w tej samej placówce budżetowej w poprzednim roku kalendarzowym.

[srodtytul]Co wykluczamy[/srodtytul]

Do trzynastkowego stażu nie przyjmujemy zatem nieprzepracowanych okresów przypadających w trakcie stosunku pracy, choćby powstały one z usprawiedliwionych przyczyn, np. urlopy macierzyński, ojcowski czy bezpłatny, zwolnienie lekarskie, tzw. okolicznościowe zwolnienia od pracy (np. opieka nad dzieckiem, wolne na ślub).

Trzynastka, często przecież określana nagrodą roczną, ma bowiem w rzeczywistości charakter premii za czas przepracowany.

Taka interpretacja pogarsza pozycję zatrudnionych przebywających m.in. na długich urlopach macierzyńskich lub zwolnieniach lekarskich, bo – mimo łączącego ich przez cały rok stosunku pracy z samorządową lub państwową jednostką budżetową – nie otrzymują dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Niemniej wskazane stanowisko SN jest już powszechnie akceptowane m.in. przez regionalne izby obrachunkowe. Dlatego pracodawcy sektora finansów publicznych powinni je respektować z obawy przed sankcjami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

[ramka][b]Przykład 3[/b]

Pracownica urzędu państwowego chorowała od 1 stycznia do 31 maja 2010 r. Potem wróciła do pracy, ale 15 października 2010 r. urodziła dziecko i do końca 2010 r. korzystała z urlopu macierzyńskiego.

Kobiecie nie należy się dodatkowe wynagrodzenie roczne za 2010 r., ponieważ zbyt krótko realizowała czynności służbowe, przez cztery miesiące i 14 dni, a powinna przez minimum sześć miesięcy.

W okresach pracy uprawniających do trzynastki nie uwzględniamy bowiem ani czasu pobytu pracowników na zwolnieniu lekarskim, ani na urlopie macierzyńskim. [/ramka]

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Na przełomie lat 2009/2010 pracownik urzędu gminny był chory na gruźlicę. Do pracy wrócił 20 lipca 2010 r. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy nabycie dodatkowego wynagrodzenia rocznego, nie kwalifikujemy okresu choroby.

Mimo że pracownik pozostawał w zatrudnieniu przez cały 2010 r., nie przysługuje mu trzynastka, ponieważ w 2010 r. efektywnie przepracował tylko niewiele ponad pięć miesięcy.[/ramka]

[srodtytul]Bez względu na staż[/srodtytul]

Niektóre usprawiedliwione nieobecności w pracy nie powodują tak przykrego skutku dla podwładnego, pozbawiając go nawet prawa do trzynastki. Chodzi o urlopy dla poratowania zdrowia i wychowawczy oraz nauczycielskie urlopy na cele naukowe, artystyczne lub kształcenia zawodowego.

Są to absencje uprawniające pracownika do dodatkowego wynagrodzenia rocznego bez względu na czas faktycznie przepracowany w danym zakładzie w roku kalendarzowym (art. 2 ust. 3 pkt 6 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Nie ma przy tym znaczenia, ile czasu zatrudniony był na którymś z tych urlopów. Wystarczy jeden dzień np. urlopu wychowawczego i już przysługuje trzynastka bez względu na staż.

[ramka][b]Przykład 5[/b]

Pracownica samorządowej jednostki budżetowej przebywała w 2010 r. na urlopie macierzyńskim do 9 maja, a od 10 do 16 lipca na urlopie wypoczynkowym. Zaraz potem wzięła roczny urlop wychowawczy. Przysługuje jej trzynasta pensja za ubiegły rok.

Kobieta należy bowiem do grona uprzywilejowanych osób uprawnionych do tego świadczenia niezależnie od stażu przebytego w danym roku kalendarzowym, nawet jeśli okazał się on krótszy niż sześć miesięcy, dlatego że przebywała w 2010 r. na urlopie wychowawczym. [/ramka]

[ramka][b]Przykład 6[/b]

W 2010 r. nauczyciel korzystał przez osiem miesięcy z urlopu dla poratowania zdrowia, a przez dwa miesiące ze zwolnienia lekarskiego.

Ma on prawo do trzynastki, ponieważ pobyt nauczyciela na urlopie dla poratowania zdrowia to jedna z niewielu usprawiedliwionych nieobecności w pracy, które gwarantują nagrodę roczną bez względu na czas przepracowany w danym roku.

Jednak należność ustalamy na podstawie wyłącznie wynagrodzenia uzyskanego za miesiąc efektywnej pracy, pomijając wynagrodzenie za urlop dla poratowania zdrowia oraz wynagrodzenie i zasiłek chorobowy. [/ramka]

[srodtytul]Formalne prawo bez pieniędzy[/srodtytul]

W szczególnej sytuacji są pracownicy budżetówki, którzy przez cały 2010 r. przebywali na urlopie wychowawczym lub na urlopie dla poratowania zdrowia.

Wprawdzie nabywają oni trzynastki za 2010 r., ale nie otrzymają dodatkowego wynagrodzenia rocznego, ponieważ podstawa jego wymiaru równa się zero, nawet jeśli podczas urlopu zachowują prawo do wynagrodzenia (np. nauczyciel w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia).

Dzieje się tak dlatego, że do podstawy wymiaru trzynastej pensji pracowników i nauczycieli nie wliczamy wynagrodzenia za czas usprawiedliwionych nieobecności w pracy innych niż urlop wypoczynkowy.

[ramka][b]Przykład 7[/b]

Pracownica ministerstwa przez cały 2010 r. korzystała z urlopu wychowawczego, który jest dla niej bezpłatny.

Formalnie uzyskała ona prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2010 r., bowiem urlop wychowawczy uprawnia do niego za rok kalendarzowy, w którym przypadał, i bez znaczenia pozostaje czas rzeczywiście przepracowany w danym roku.

Jednak ze względu na to że podstawa wymiaru trzynastki jest zerowa, nie otrzymuje nagrody rocznej. [/ramka]

[ramka][b]Przykład 8[/b]