Metryki spraw urzędowych obowiązkowe

Dziś wchodzą w życie przepisy znowelizowanego kodeksu postępowania administracyjnego i ordynacji podatkowej, które nakazują sporządzanie metryki do większości decyzji podatkowych. Pozwoli to lepiej monitorować proces wydawania decyzji. Nawet po upływie dłuższego czasu podatnicy będą mogli sprawdzić, kto uczestniczył w rozpatrywaniu danego problemu.

Są gotowe dwa rozporządzenia ministra finansów: dotyczące wzoru i sposobu prowadzenia metryki sprawy oraz określające rodzaje spraw, w których wyłączony jest obowiązek ich prowadzenia.

Rejestr osób i dat

Ministerstwo określiło, że metryka ma rejestrować dane wszystkich osób zaangażowanych w sprawę, podjęte przez nie czynności, daty wraz z odesłaniem do numerów właściwych dokumentów.

Co więcej, metryka powinna być prowadzona odrębnie dla każdej sprawy, nawet gdy są ze sobą powiązane, jak np. określenie wysokości zobowiązania podatkowego i nadanie tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności czy też nałożenie kary porządkowej.

Przez czynności należy rozumieć np. dekretowanie, sporządzenie danego pisma, akceptację i złożenie podpisu – wszystko ze wskazaniem na osobę i podaniem daty. Wyłączono jedynie czynności techniczne, np. drukowanie.

Gdy metryka będzie prowadzona w formie elektronicznej, urzędnik wydrukuje ją  w razie potrzeby lub po podjęciu ostatniej czynności. Wtedy zostanie dołączona do akt.

Rozporządzenie ministra finansów określa rozstrzygnięcia, w których metryka będzie zbędna, ze względu na nieproporcjonalny nakład środków koniecznych do jej prowadzenia. Wyłączenie ma dotyczyć spraw prostych i powtarzalnych. Rozporządzenie zalicza do nich postępowania podatkowe dotyczące m.in. zwrotu części VAT za materiały budowlane, ustalenia wysokości daniny w formie karty podatkowej, zaliczania wpłaty na poczet zaległości podatkowych, umorzenia całości lub części zobowiązań czy też wydania znaków akcyzy. Metryka nie będzie także potrzebna dla zobowiązań podatkowych, które zgodnie z odrębnymi przepisami ustalane są corocznie, jeżeli nie zmienił się stan faktyczny.

Zgodnie z przepisami przejściowymi w przypadku spraw będących w toku metrykę trzeba będzie założyć w ciągu 30 dni od wejścia w życie ustawy.

Trudno będzie udowodnić

Czy nowe przepisy sprawią, że w razie  popełnienia błędów urzędnicy zostaną pociągnięci do odpowiedzialności?

– W praktyce trudno będzie uzyskać stwierdzenie rażącego naruszenia prawa i wypłatę odszkodowania przez organ władzy publicznej na mocy ugody albo prawomocnego wyroku  oraz udowodnić, że działanie lub zaniechanie funkcjonariusza publicznego było zawinione – mówi Tomasz Burczyński, radca prawny w GWW Tax.

podstawa prawna: ustawa z 15 lipca 2011 r. DzU nr 186 z 2011 r., poz. 1100

Opinia:

Robert Krasnodębski, partner w kancelarii Weil, Gotshal & Manges.

Metryki pomogą uporządkować wiele spraw, ale z punktu widzenia sytuacji procesowej i ochrony praw podatnika niewiele wniosą. To dlatego, że urzędnicy posługują się tzw. aktami podręcznymi, które nie będą zapewne rejestrowane w metryce. Są to wewnętrzne ustalenia, których organy podatkowe nie traktują jak elementu sprawy, mimo iż w praktyce  mogą mieć wpływ na jej rozstrzygnięcie, a podatnik czy sąd nie ma do nich dostępu. Nowe przepisy nie odnoszą się do tworzonych w ten sposób dokumentów. Nie zabraniają też tworzenia akt równoległych ani nie ograniczają ich nieformalnego wpływu na podejmowanie decyzji. Nie wydaje się więc, by metryki zmieniły znacząco sposób pracy organów podatkowych.

Czytaj także w serwisach:

Sfera budżetowa

»

Urzędnicy

»

Urzędnicy państwowi

Samorząd

»

Zadania