Sędziów Trybunału wybiorą posłowie

Prawniczą elitę państwa wybiorą posłowie, a nie kompetentne gremia prawnicze.

– To jakiś absurd. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4F6F0C95F2CB96DA1081E33DDC6D43E3?id=77990]Konstytucja[/link] mówi w art. 194, że Trybunał składa się z sędziów wybieranych „spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą”, tymczasem decydować będą o tym posłowie – mówi prof. Andrzej Mączyński, sędzia TK w stanie spoczynku.

[srodtytul]Głosu nie mają[/srodtytul]

– [b]Nawet podczas powoływania sędziego sądu rejonowego niezbędna jest opinia środowiska, a podczas wyboru do TK sędziowie Trybunału nie mają głosu[/b] – mówi sędzia.

Podczas Ogólnopolskiej Konferencji Dziekanów Uniwersyteckich Wydziałów Prawa zaapelowali oni (w liście otwartym do marszałka Sejmu Grzegorza Schetyny - "[link=http://www.rp.pl/artykul/344732,541907-Dziekani-o-wyborze-czlonkow-Trybunalu-.html]Dziekani prawa o wyborze członków Trybunału Konstytucyjnego[/link]") o publiczne przesłuchania kandydatów do TK.

„Zaszczytne i odpowiedzialne stanowisko strażników konstytucji zajmowane być powinno przez ludzi o najwyższych kwalifikacjach merytorycznych i etycznych” – napisali. Ich zdaniem oceny tych kwalifikacji kompetentnie mogą dokonać środowiska, z których wywodzą się potencjalni kandydaci, bo obserwowały „ich rozwój naukowy, karierę zawodową i walory osobowościowe”. Wcześniej z podobnym apelem wystąpiło prezydium Komitetu Nauk Prawnych PAN.

[srodtytul]Wielka wymiana[/srodtytul]

Wybory do TK są szczególnie drażliwe w tym roku, gdyż 2 grudnia kończy się kadencja czterech z 15 sędziów, w tym prezesa Bohdana Zdziennickiego (patrz ramka). Prezes podczas niedawnego zgromadzenia sędziów TK mówił: – Sprawa wyboru „sędziów nadzwyczajnych”, jak to się określa w publicystyce, wymaga specjalnej uwagi Sejmu. Chodzi o kryteria, którym powinni odpowiadać kandydaci, tryb ich zgłaszania, selekcję, wreszcie sam wybór.

Prezes nie wyjaśnił, co rozumie przez „sędziów nadzwyczajnych”, ale Adam Bodnar z Fundacji Helsińskiej (która przygotowuje się do monitoringu kandydatów) sądzi, że miał na myśli to, by odchodzących zastąpiły odpowiednio kompetentne osoby.

Są jednak inne głosy, także w TK.[b] Znany jest bowiem znaczący rozdźwięk między sędziami[/b] („[link=http://www.rp.pl/artykul/245742.html]Trybunał podzielony PRL-owską przeszłością[/link]”, „Rz” z 9 stycznia 2009 r.) i obie strony obawiają się o układ sił po najbliższych nominacjach.

Prawnie rzecz biorąc, procedura jest jasna. Na pytanie, kiedy zostanie wszczęta procedura wyborcza sędziów TK i czy są już jakieś kandydatury, Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu odpowiada sucho: zgodnie z art. 30 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8AFA21B7CAA45139440FCD34E807F7B2?id=298520]Regulaminu Sejmu[/link] wnioski w sprawie wyboru sędziów TK składa się marszałkowi Sejmu w terminie 30 dni przed upływem kadencji.

Kandydatów na sędziego TK przedstawia co najmniej 50 posłów lub Prezydium Sejmu, a uchwała Sejmu w sprawie wyboru zapada bezwzględną większością głosów (w obecności co najmniej połowy ogółu posłów).

– Będą wprawdzie przesłuchania w komisji sejmowej, ale nie mam wątpliwości: zostaną wybrani kandydaci zgłoszeni przez partie koalicji – mówi Wiesław Johann, sędzia TK w stanie spoczynku. – Uważam, że nawet w ramach obecnej procedury można uspołecznić ten wybór. Koalicja musiałaby jednak wcześniej przedstawić kandydatów, by prasa, opinia publiczna, mogły się im przyjrzeć i ich ocenić.

[ramka] [b]Kadencje sędziów TK[/b]

> Bohdan Zdziennicki – prezes 2001.12.02 – 2010.12.02

> Marian Grzybowski 2001.12.02 – 2010.12.02

> Marek Mazurkiewicz – wiceprezes 2001.12.02 – 2010.12.02