Raport komentują dla „Rzeczpospolitej” jego współautorki, ekspertki prawne EBOiR, Veronica Bradautanu i Patricia Zghibarta.
Czego możemy się dowiedzieć się z raportu odnoszącego się do gotowości wprowadzenia gospodarczych sądów online?
Veronica Bradautanu: Dużo! To jest raczej świeże spojrzenie na sądownictwo online, które bierze pod uwagę nie tylko podejście publiczne do e-sądownictwa lub dostęp do internetu, lecz również podaje rekomendacje, w jaki sposób sprawić, aby procedury sądowe były dostosowane do prowadzenia wyłącznie online, jak w przypadku bezspornych roszczeń oraz spraw o małej wartości. Przewodnik, który również opublikowaliśmy, promuje także podejście skoncentrowane na stronie reprezentowanej samodzielnie, co oznacza wykorzystanie narzędzi cyfrowych, aby pomóc jej w poruszaniu się po procesie sądowym i uzyskiwaniu przez cały czas informacji. Warto zauważyć, że takie procedury są szczególnie przyjazne małym i średnim przedsiębiorstwom oraz osobom fizycznym, co w połączeniu z narzędziami internetowymi powinno zapewnić szerszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Ponadto, wskazujemy na szereg dobrych praktyk, czy też instytucji, które mogą stanowić bardzo dobry przykład do naśladowania dla innych krajów.
Dlaczego badaniem objęto tak różne kraje, np. z Afryki Północnej, Azji Centralnej, byłego ZSRR i krajów Unii Europejskiej, w tym Polski i Estonii?
Veronica Bradautanu: Naszą intencją nie było porównywanie krajów, lecz dokonanie oceny, na ile są one gotowe do wprowadzenia gospodarczego sądownictwa online. Wybór odnosił się do obszaru, na którym EBOiR prowadzi działalność wraz z jednym lub dwoma krajami z tego regionu. Całe spektrum praktyk i przykładów opisane jest w Raporcie Oceniającym i ujęte również we wspominanym już Przewodniku i ma za zadanie zachęcić poszczególne kraje do skorzystania z nich. Estonia uchodzi za lidera gospodarczego sądownictwa online wśród ocenionych krajów, lecz to nie znaczy, że nie może go ulepszyć, w szczególności w odniesieniu na przykład do lepszego informowania stron postępowania.