Technologia to przyszłość sądów. Polska jest gotowa na jej przyjęcie

W najnowszym raporcie, opracowanym przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju a także kancelarię Dentons, Polska uzyskała wysokie noty za gotowość do wprowadzenia e-sądów rozpatrujących sprawy gospodarcze. Taki typ sądów mógłby zastąpić sędziego w prostych sprawach, niewymagających szerszej analizy.

Publikacja: 04.10.2023 03:00

Technologia to przyszłość sądów. Polska jest gotowa na jej przyjęcie

Foto: Adobe Stock

Raport komentują dla „Rzeczpospolitej” jego współautorki, ekspertki prawne EBOiR, Veronica Bradautanu i Patricia Zghibarta.

Czego możemy się dowiedzieć się z raportu odnoszącego się do gotowości wprowadzenia gospodarczych sądów online?

Veronica Bradautanu: Dużo! To jest raczej świeże spojrzenie na sądownictwo online, które bierze pod uwagę nie tylko podejście publiczne do e-sądownictwa lub dostęp do internetu, lecz również podaje rekomendacje, w jaki sposób sprawić, aby procedury sądowe były dostosowane do prowadzenia wyłącznie online, jak w przypadku bezspornych roszczeń oraz spraw o małej wartości. Przewodnik, który również opublikowaliśmy, promuje także podejście skoncentrowane na stronie reprezentowanej samodzielnie, co oznacza wykorzystanie narzędzi cyfrowych, aby pomóc jej w poruszaniu się po procesie sądowym i uzyskiwaniu przez cały czas informacji. Warto zauważyć, że takie procedury są szczególnie przyjazne małym i średnim przedsiębiorstwom oraz osobom fizycznym, co w połączeniu z narzędziami internetowymi powinno zapewnić szerszy dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Ponadto, wskazujemy na szereg dobrych praktyk, czy też instytucji, które mogą stanowić bardzo dobry przykład do naśladowania dla innych krajów.

Dlaczego badaniem objęto tak różne kraje, np. z Afryki Północnej, Azji Centralnej, byłego ZSRR i krajów Unii Europejskiej, w tym Polski i Estonii?

Veronica Bradautanu: Naszą intencją nie było porównywanie krajów, lecz dokonanie oceny, na ile są one gotowe do wprowadzenia gospodarczego sądownictwa online. Wybór odnosił się do obszaru, na którym EBOiR prowadzi działalność wraz z jednym lub dwoma krajami z tego regionu. Całe spektrum praktyk i przykładów opisane jest w Raporcie Oceniającym i ujęte również we wspominanym już Przewodniku i ma za zadanie zachęcić poszczególne kraje do skorzystania z nich. Estonia uchodzi za lidera gospodarczego sądownictwa online wśród ocenionych krajów, lecz to nie znaczy, że nie może go ulepszyć, w szczególności w odniesieniu na przykład do lepszego informowania stron postępowania.

Wiele krajów objętych badaniem EBOiR znanych jest z problemów z praworządnością. Czy braliście ją pod uwagę?

Patricia Zghibarta: W badaniach nie braliśmy pod uwagę żadnych kwestii związanych z funkcjonowaniem praworządności. Próbowaliśmy w nich raczej uchwycić status quo i wesprzeć rozwój sądownictwa online w ramach ocenianych krajów. Jednakże procedury online i cyfryzacja promują przejrzystość i identyfikowalność. Przez to mogą być pomocne we wspieraniu praworządności, w szczególności w lepszym dostępie do wymiaru sprawiedliwości dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz osób fizycznych mniej orientujących się w kwestiach prawnych.

Czytaj więcej

Czy Polska jest gotowa na automatyczne sądy? Jest raport

Raport, wraz z rekomendacjami dla badanych krajów, jest dostępny na stronie internetowej EBOiR: https://www.ebrd.com/sites/Satellite?c=Content&cid=1395238675306&pagename=EBRD%2FContent%2FContentLayout

Raport komentują dla „Rzeczpospolitej” jego współautorki, ekspertki prawne EBOiR, Veronica Bradautanu i Patricia Zghibarta.

Czego możemy się dowiedzieć się z raportu odnoszącego się do gotowości wprowadzenia gospodarczych sądów online?

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Koniec 500+. Kiedy ostatnie wypłaty? 800+ na koncie już w grudniu?
Konsumenci
Nowy Sejm przyjął pierwszą ustawę. Dotyczy zakazu handlu w niedziele
W sądzie i w urzędzie
PESEL można już zastrzec. Jak to zrobić?
Prawo pracy
Szef może zablokować samowolną pracę po godzinach
Zdrowie
Ziobro na odchodne złożył wniosek do TK. Ma duże znaczenie dla lekarzy
Materiał Promocyjny
Razem dla Planety, czyli chemia dla zrównoważonej przyszłości