Opublikowana na stronie Sejmu opinia do projektu o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, który 4 maja wpłynął do laski marszałkowskiej, nie pozostawia wątpliwości: w ocenie NRA projekt zawiera regulacje sprzeczne z Konstytucją RP i jako taki jest niedopuszczalny.
Przypomnijmy, że główną propozycją projektu jest zmniejszenie pełnego składu TK z 11 do 9 sędziów. W pełnym składzie rozpatrywane są sprawy o szczególnym znaczeniu dla państwa, dotyczące m.in. sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa oraz zgodności ustawy z Konstytucją przed jej podpisaniem przez prezydenta. Taką sprawą jest wniosek prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, którą Sejm uchwalił 13 stycznia 2023 r. Zakłada ona badanie w teście niezawisłości spełnienia przez sędziego wymogu „ustanowienia na podstawie ustawy”. Jej wejście w życie ma w ocenie PiS odblokować fundusze unijne z Krajowego Planu Odbudowy.
Czytaj więcej
Grupa posłów PiS złożyła projekt, który przywraca dziewięcioosobowy minimalny pełny skład TK, co ma pozwolić orzekać bez szóstki buntowników.
Ale prezydent uważa, że ustawa ingeruje w jego prerogatywy i zamiast podpisać, skierował ustawę do TK. A TK nie jest w stanie rozpoznać wniosku prezydenta w pełnym składzie 11 z 15 sędziów TK, gdyż pięciu sędziów odmawia orzekania z powodu nieuznawania Julii Przyłębskiej za prezes TK.
Projekt PiS zmniejszający pełny skład ma być sposobem na uniknięcie takich sytuacji, o czym projektodawcy sami wspominają w uzasadnieniu do projektu.