"Niedopuszczalny". Adwokaci o projekcie noweli "usprawniającej pracę" TK

W polskim systemie prawa nie może być ustaw regulujących konkretną sytuację prawną i postępowanie, a taki charakter ma projekt posłów PiS którego celem jest "usprawnienie pracy" Trybunału Konstytucyjnego w sytuacji buntu sędziów blokującego orzekanie w pełnym składzie - uważa Naczelna Rada Adwokacka.

Publikacja: 23.05.2023 13:32

"Niedopuszczalny". Adwokaci o projekcie noweli "usprawniającej pracę" TK

Foto: rp.pl

Opublikowana na stronie Sejmu opinia do projektu o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, który 4 maja wpłynął do laski marszałkowskiej, nie pozostawia wątpliwości: w ocenie NRA projekt zawiera regulacje  sprzeczne z Konstytucją RP i jako taki jest niedopuszczalny.

Przypomnijmy, że główną propozycją projektu jest zmniejszenie pełnego składu TK z 11 do 9 sędziów. W pełnym składzie rozpatrywane są  sprawy o szczególnym znaczeniu dla państwa, dotyczące m.in. sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa oraz  zgodności ustawy z Konstytucją przed jej podpisaniem przez prezydenta. Taką sprawą jest wniosek prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, którą Sejm uchwalił 13 stycznia 2023 r. Zakłada ona badanie w teście niezawisłości spełnienia przez sędziego wymogu „ustanowienia na podstawie ustawy”. Jej wejście w życie ma w ocenie PiS odblokować fundusze unijne z Krajowego Planu Odbudowy.

Czytaj więcej

Pat w Trybunale Konstytucyjnym: jak nie prośbą, to ustawą

Ale prezydent uważa, że ustawa ingeruje w jego prerogatywy i zamiast podpisać, skierował ustawę do TK. A TK  nie jest w stanie rozpoznać wniosku prezydenta w pełnym składzie 11 z 15 sędziów TK, gdyż pięciu sędziów odmawia orzekania z powodu nieuznawania Julii Przyłębskiej za prezes TK. 

Projekt PiS zmniejszający pełny skład ma być sposobem na uniknięcie takich sytuacji, o czym projektodawcy sami wspominają w uzasadnieniu do projektu.

"Biorąc pod uwagę sytuację i nastroje panujące w Trybunale - co jest faktem powszechnie znanym - projektowana ustawa ma służyć uregulowaniu konkretnej sytuacji, związanej z kryzysem konstytucyjności prawa, który w ostatnim czasie, za sprawą kwestionowania przez część sędziów TK prezesury Julii Przyłębskiej pogłębił się, pogarszając standardy funkcjonowania sądu konstytucyjnego"  - napisał autor opinii adwokat Mariusz Godlewski. - "W ocenie NRA podejmowanie działań legislacyjnych w przedmiotowej sprawie ma charakter ewidentnie epizodyczny i służyć ma do uregulowania indywidualnej, konkretnejsytuacji prawnej i postępowania, co jest sprzeczne z konstytucyjnym rozumieniem ustawy. Intencją projektodawcy jest swoiste "odblokowanie" Trybunału Konstytucyjnego przez wyznaczoną na 31 maja 2023 r. rozprawą w sprawie ustawy o Sądzie Najwyższym (...)" - głosi opinia.

Zdaniem NRA  najdobitniej świadczy o tym  art. 3 projektowanej ustawy, że do spraw wszczętych, a niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowych przepisów, stosuje się już znowelizowane przepisy.

"Przyzwolenie na podejmowanie takich inicjatyw jest szkodliwe z punktu widzenia pewności obrotu prawnego i funkcjonowania demokratycznego państwa prawnego" - uważa NRA. Dlaczego? Bo otwiera drzwi do dalszych epizodycznych modyfikacji przepisów o TK w zależności od chwilowego zapotrzebowania na doraźne zorganizowanie pracy TK i np. do manipulowania składami.

Czytaj więcej

KRS poparła wniosek prezydenta ws. ustawy o SN i przystępuje do sprawy w TK

 

Opublikowana na stronie Sejmu opinia do projektu o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, który 4 maja wpłynął do laski marszałkowskiej, nie pozostawia wątpliwości: w ocenie NRA projekt zawiera regulacje  sprzeczne z Konstytucją RP i jako taki jest niedopuszczalny.

Przypomnijmy, że główną propozycją projektu jest zmniejszenie pełnego składu TK z 11 do 9 sędziów. W pełnym składzie rozpatrywane są  sprawy o szczególnym znaczeniu dla państwa, dotyczące m.in. sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa oraz  zgodności ustawy z Konstytucją przed jej podpisaniem przez prezydenta. Taką sprawą jest wniosek prezydenta Andrzeja Dudy w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, którą Sejm uchwalił 13 stycznia 2023 r. Zakłada ona badanie w teście niezawisłości spełnienia przez sędziego wymogu „ustanowienia na podstawie ustawy”. Jej wejście w życie ma w ocenie PiS odblokować fundusze unijne z Krajowego Planu Odbudowy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara