Najnowszy projekt PiS zmienia głównie Prawo o prokuraturze, ale też inne ustawy. Wśród nich Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawę o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawę o Sądzie Najwyższym.

Czytaj także: Szef KRS: nabór do Sądu Najwyższego może przyśpieszyć

W projekcie znalazł się przepis umożliwiający szybsze - jak piszą autorzy projektu "z pożytkiem dla funkcjonowania Sądu Najwyższego" - doprowadzenia do powołania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, już po obsadzeniu 2/3 stanowisk sędziów Sądu Najwyższego, czyli przy aktualnej liczbie sędziów w SN - 80.

Dotychczas art. 111 § 5 ustawy o SN brzmiał następująco:

Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego wybiera i przedstawia Prezydentowi Rzeczy pospolitej Polskiej kandydatów, o których mowa w art. 12 § 1, niezwłocznie po obsadzeniu 110 stanowisk sędziów Sądu Najwyższego. Zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego wybiera i przedstawia Prezydentowi Rzeczy pospolitej Polskiej kandydatów, o których mowa w art. 15 § 2, po powołaniu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

Po zmianie będzie brzmiał natomiast:

Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego wybiera i przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej kandydatów, o których mowa w art. 12 § 1, niezwłocznie po obsadzeniu 2/3 liczby stanowisk sędziów Sądu Najwyższego wskazanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 4.

Projekt wprowadza również zmiany w procedurze obsadzania stanowisk sędziowskich w SN. Jak czytamy, "zmiany w ustawie o Sądzie Najwyższym gwarantują kandydatowi do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego możliwość złożenia dodatkowych dokumentów w postępowaniu nominacyjnym, w celu wykazania posiadanych kwalifikacji do objęcia tego stanowiska (...), jednocześnie zaś wprowadzają rygor pozostawienia bez rozpoznania tych zgłoszeń, które nie spełniają wymogów lub zostały dokonane przez osoby niespełniające jednoznacznych,  formalnych  kryteriów  do  objęcia  stanowiska  (albo  zostały  złożone  po terminie), w celu jednoznacznego uregulowania sposobu postępowania w takich przypadkach". 

X

Projekt wprowadza też mechanizm blokujący obstrukcję postępowań nominacyjnych prowadzonych przez Krajową Radę Sądownictwa. Ma temu zapobiegać przepis wskazujący, że "odwołanie od uchwały obejmującej rozstrzygnięcie w przedmiocie wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie wyłącza uprawomocnienia się jej w zakresie, w jakim rozstrzyga o przedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego, a jedynie, w przypadku jej uwzględnienia, daje kandydatowi możliwość uwzględnienia jego wniosku w najbliższym, niezakończonym postępowaniu nominacyjnym (art. 44 ust. 1b i ust. 3a), a także umożliwiają, już na etapie kontroli dokonywanej przez Krajową Radę Sądownictwa, odrzucenie tych odwołań, które złożone zostały po terminie, nie spełniają wymogów formalnych lub z innych przyczyn pozostają niedopuszczalne, w celu uniknięcia zbędnego obciążania sądów takimi odwołaniami".

Przypomnijmy, iż we wtorek 3 lipca weszły w życie przepisy nowej ustawy o Sądzie Najwyższym na mocy których sędziowie SN, którzy ukończyli 65 lat i nie złożyli oświadczenia o woli dalszego orzekania, mają przejść w stan spoczynku. Przepisy mają też również zastosowanie do Pierwszego Prezesa SN (zgodnie z Konstytucją jego kadencja kończy się w 2020 roku).