Raport Iustitii: Stan niezależnego sądownictwa w Polsce z perspktywy sędziów

Zaledwie 3 proc sędziów uznaje, że instytucje po reformach rządu Prawa i Sprawiedliwości są mniej zależne od wpływów politycznych - ok. 90 proc. uważa KRS, Trybunał Konstytucyjny oraz sądownictwo za bardziej upolitycznione niż wcześniej. Około 30 proc sędziów słyszała o naciskach politycznych, a 15 proc. sama tego doświadczyła - wynika z najnowszego badania na sędziach Stowarzyszenia „Iustitia".

Czytaj także: Reforma sądownictwa: sądy są coraz wolniejsze

Raport przeprowadzony został na podstawie anonimowych ankiet skierowanych do sędziów w całej Polsce. Wynika z niego m.in., że 80 proc respondentów uznaje Trybunał Konstytucyjny za organ nietransparentny, mocno zaangażowany w działalność polityczną, a co za tym idzie nie wypełniającego swojego zadania jako strażnika konstytucji. Należy przy tym pamiętać, iż w każdej sprawie w której Trybunał ma orzekać skład sędziowski ustalany jest przez Prezesa, który go w wielu sprawach zmieniał, by w określonej sprawie orzekali konkretni sędziowie, czyli osoby wybrane przez polityków.

Kto jeszcze miał wątpliwości co dzieje się w Polskim wymiarze sprawiedliwości po przeczytaniu tych badań nie powinien już ich mieć - mówi sędzia Krystian Markiewicz, Prezes Iustiti - To są opinie sędziów z całej Polski pracujących na co dzień w sądach powszechnych i podejmujących wyroki w imieniu RP – dodaje. - Naciski polityczne, upolitycznienie nowo mianowanych prezesów oraz instytucji, jak KRS, czy Trybunał Konstytucyjny to zatrważające wyniki badań.

Już ok. 30 proc sędziów słyszała o naciskach politycznych w tym środowisku, a 15 proc sama tego doświadczyła. Oznacza to, że obserwuje się już próby nacisku na wydanie konkretnego wyroku zgodnego z oczekiwaniami politycznymi obecnie rządzących. To pokazuje jak obecna władza zainteresowana jest uzyskiwaniem korzystnych dla siebie orzeczeń sądowych wszelkimi sposobami. Ujawnia to jednocześnie, iż głoszone przez władzę ustawodawczą i wykonawczą hasła poprawy efektywności sądownictwa nie są prawdziwą przyczyną reformy. 64 proc badanych sędziów przyznała, że w ostatnim czasie nastąpiła zmiana Prezesa sądu, w którym pracuje, z czego jedynie w nieco ponad 12 proc darzy go większym zaufaniem niż poprzedniego, a 45% sędziów ufało bardziej poprzednikowi. Zapewne jest to skutek powołania przez Ministra Sprawiedliwości Prezesów bez jakichkolwiek konsultacji ze środowiskiem sędziowskim. Negatywnie oceniono również zmiany w Krajowej Radzie Sądownictwa, ponad 80 proc respondentów bardzo nisko oceniło wypełnianie przez ten organ standardów demokratycznego państwa prawa i jego apolityczność, a nadto współpracę ze środowiskiem sędziowskim. Ponad 60 % badanych bardzo nisko oceniło kompetencję członków KRS i transparentność jej działania.