Współczesna sztuka chińska budzi ogromne zainteresowanie na całym świecie co najmniej od 20 lat. Często oglądaliśmy ją oczami europejskich kuratorów, np. na Biennale w Wenecji – Haralda Szeemanna, czy w warszawskiej Zachęcie w 2003 roku – Marii Brewińskiej. Tym razem mamy okazję przekonać się, co sami kuratorzy i dyrektorzy galerii w Chinach uważają za szczególnie warte uwagi. Pokaz zorganizowała Galeria Sztuki Miasta Shenzen. 10–milionowej dynamicznie rozwijającej się nowoczesnej metropolii na południu, w sąsiedztwie Hong Kongu.
Tytuł wystawy „Chińscy mistrzowie tuszu” może sugerować, że chodzi o artystów, szukających inspiracji w tradycyjnym malarstwie i kaligrafii, które na Dalekim Wschodzie doskonalono przez długie wieki, traktując jako sztukę, filozofię i medytację.
Współczesna chińska „sztuka tuszu" (shuimo yishu) nie jest jednak tym samym, co dawna kaligrafia. Termin ten oznacza nowy nurt artystyczny, który powstał w połowie lat 80. XX wieku. Tworzący go artyści korzystają wprawdzie z różnorodnych technik malowania i rysowania tuszem, w tym chińskiej kaligrafii, ale zwykle łamią tradycyjny kanon, mieszając sztukę Wschodu i Zachodu i różne media. Na wystawie dominują prace graficzne na papierze, ale są też instalacje i rzeźby.
Niewielu twórców „pisze” tuszem inskrypcje i hieroglify, jak Gu Wenda, czy maluje typowe chińskie pejzaże, jak Yan Kai. Większość poszukuje zderzeń kulturowych kontrastów. Yuan Xioafang potężny rulon papieru dzieli na dwie części. W górnej przedstawia idylliczną górska panoramę, a w dolnej fotografię miasta pełnego drapaczy chmur.
Całość nosi tytuł „Wspaniały krajobraz mego kraju”, pobrzmiewającym dystansem do cywilizacyjnych przemian. Z kolei litografie Shao Ge przedstawiają gigantyczne śmietniska współczesnych miast. I nie ma dla niego znaczenia, czy chodzi o aglomeracje Wschodu czy Zachodu. W przeciwieństwie do niego Yang Guoxin opiewa uroki współczesnych miast, tworząc poetyckie prace z czarno–białych fotografiach, rozmywanych tuszem i urozmaicanych krótkimi wierszami, przypominającymi haiku.
