Rozwój kazachskiego rynku e-commerce to także szansa dla polskich firm

Ten dynamiczny rozwój otwiera nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw, zarówno producentów , jak i dostawców rozwiązań cyfrowych. Według prognoz kazachskiego rządu udział handlu elektronicznego w handlu detalicznym ma do 2030 r. sięgnąć 20 proc. Kazachstan w ostatnich latach poczynił znaczące postępy w cyfryzacji gospodarki. Kraj ten może pochwalić się najwyższym wskaźnikiem penetracji internetu w Azji Centralnej (92 proc. populacji) oraz największą liczbą użytkowników mediów społecznościowych w regionie. Według danych hongkońskiej agencji HKTDC Research, na wyraźne przyspieszenie procesu digitalizacji gospodarki, także w Kazachstanie, wpływ miała pandemia Covid-19, która zmieniła nawyki zakupowe konsumentów, którzy coraz częściej kupuje w internecie. Ważną rolę odegrał również rozwój cyfrowych systemów płatniczych, które wprost przełożyły się na ekspansję sektora e-commerce. 

 Jakie kanały e-commerce w Kazachstanie?

Z danych rządu Kazachstanu wynika, że zdecydowana większość handlu detalicznego online odbywa się za pośrednictwem platform typu marketplace. W 2023 roku aż 80 proc. przedsiębiorstw sprzedawało swoje produkty za ich pośrednictwem, podczas gdy jedynie 30 proc. rozwijało w tym czasie własne sklepy internetowe. Tylko 10 proc. firm było obecnych w obu kanałach sprzedaży cyfrowej. 

Jednak takie proporcje nie są zaskakujące, biorąc pod uwagę preferencje lokalnych konsumentów. Platformy typu marketplace wygenerowały w 2023 r. aż 89 proc. wartości sprzedaży detalicznej online (wzrost o 6 pp. r/r). Kluczowymi czynnikami popularności tego modelu są wygoda, dostępność oraz szeroki wybór produktów i konkurencyjność cenowa. 

Czytaj więcej

Eksport

Polityka rolna Kazachstanu. Szanse i zagrożenia dla polskich firm

Kazachski rynek rolny odgrywa znaczącą rolę w Azji Centralnej, ale ambicje Astany wykraczają dale...

Dane kazachskiego urzędu statystycznego wskazują, że małe przedsiębiorstwa (zatrudniające do 100 pracowników) odpowiadały za 93 proc. cyfrowej sprzedaży detalicznej w kraju. W większości przypadków korzystały z amerykańskiego Instagrama oraz chińskiego TikToka do celów promocyjnych i komunikacji z klientem. Skupienie się na mediach społecznościowych oraz platformach marketplace wynikało często z braku środków na rozwój własnych systemów sprzedażowych. 

Z raportu przygotowanego przez Strategy&, regionalnego partnera PwC, wynika, że na kazachskim rynku dominują lokalne platformy, które odpowiadają za 66 proc. całkowitego wolumenu sprzedaży detalicznej wyrażonej w lokalnej walucie – tenge. Jednocześnie wzrasta obecność zagranicznych graczy, których udział w rynku krajowym sięgnął już 23 proc. W ostatnich dwóch latach liczba transakcji na platformach zagranicznych wzrosła o 103 proc., a wartość sprzedaży (w lokalnej walucie) – o 96 proc. Zagraniczne platformy korzystają ze sprzyjających reżimów podatkowych, co stawia lokalne firmy w mniej konkurencyjnej pozycji na krajowym rynku. 

Co Kazachowie kupują online?

Struktura sprzedaży detalicznej w 2023 r. pokazuje, że największy udział miały: telefony i gadżety (27,5 proc.), sprzęt AGD (11,6 proc.), produkty komputerowe i oprogramowanie (10,1 proc.) oraz akcesoria motoryzacyjne (7,9 proc.).) Co  istotne, działalność e-commerce w dużej mierze koncentruje się w Ałmaty, które odpowiada za ponad 94 proc. całkowitego wolumenu sprzedaży online w kraju. 

Czytaj więcej

Eksport

Astana Hub zachęca polskie firmy z branży ICT do przenosin

Największy technopark w Azji Centralnej zlokalizowany w stolicy Kazachstanu oferuje polskim spółk...

Wraz rosnącą popularnością platform takich jak rodzime Kaspi.kz i Halyk Market oraz rosyjskie Wildberries i Ozon, spada średnia wartość koszyka zakupowego. W 2024 r. wyniosła ona nieco ponad 20 tys. tenge (136 zł), co oznacza spadek o 18 proc. w porównaniu do roku poprzedniego. Spadek ten związany jest z coraz częstszymi zakupami produktów codziennego użytku, które są relatywnie tańsze. Trend ten dodatkowo wzmacnia rozwój usług dostaw, szczególnie w zakresie tzw. ostatniej mili. 

Jak rząd w Astanie patrzy na rozwój e-commerce?

Rząd Kazachstanu podkreśla, że rozwój handlu internetowego przynosi wymierne korzyści dla krajowej gospodarki. Minister handlu i integracji, Aset Nusupov, podczas czerwcowego Międzynarodowego Forum Gospodarczego w Astanie stwierdził, że w latach 2016-2023 udało się zredukować deficyt handlowy w usługach z 3,65 mld dol. do 1,81 mld dol., w dużej mierze dzięki postępującej cyfryzacji. W odpowiedzi na te zmiany wdrożono narodowy plan rozwoju e-commerce do 2027 roku. Kluczowe elementy strategii to: programy edukacyjne, wsparcie finansowe dla przedsiębiorców oraz inwestycje w infrastrukturę logistyczną. Istotną rolę odgrywają również zmiany prawne mające na celu wzmocnienie ochrony konsumentów oraz zapewnienie równych warunków dla handlu online i offline.

Czytaj więcej

Eksport

Azja Centralna oferuje ułatwienia wizowe dla biznesu

Region coraz odważniej otwiera się na współpracę gospodarczą z państwami UE. Do prowadzących już...

O wzroście znaczenia sektora e-commerce świadczy również dynamiczny rozwój zaplecza logistycznego. Narodowy operator pocztowy Kazpost realizuje budowę magazynów o łącznej powierzchni przekraczającej 85 tys. m² w obwodach: ałmackim, aktiubińskim i turkiestańskim. Z kolei rosyjski Wildberries dysponuje już ośmioma centrami logistycznymi rozmieszczonymi w różnych częściach kraju o łącznej powierzchni 44 tys. m². Trwają kolejne inwestycje, m.in. w pobliżu Ałmaty i Astany, które mają dostarczyć dodatkowe 270 tys. m² nowej powierzchni magazynowej. 

Wyzwania i szanse dla polskiego biznesu

Pomimo niewątpliwej ekspansji branży e-commerce w Kazachstanie, istnieje szereg wyzwań, które mogą wyhamować obecne tempo rozwoju. Wśród nich należy wyróżnić konieczność nadążania za coraz lepiej poinformowanym i wymagającym, lokalnym konsumentem. Wymusza to już teraz na całej branży większą troskę o transparentność, szybszą dostawę oraz odejście od modeli szybkiej ekspansji na rzecz bardziej zrównoważonego rozwoju. Problemem jest dzisiaj również nadmierne skupienie usług cyfrowych wokół największych miast, na czele z Ałmaty, pozostawiając daleko w tyle słabiej zaludnione części kraju.