Rubens i jego dziedzictwo: od Van Dycka do Cézanne'a

Już w sobotę Royal Academy of Art w Londynie otworzy wielką wystawę „Rubens i jego dziedzictwo: od Van Dycka do Cézanne'a". Znajdą się na niej prace samego Rubensa oraz innych wybitnych artystów od XVII do XX wieku, którzy szukali inspiracji w dziełach tego mistrza baroku.

Wśród 160 prac będzie można zobaczyć obrazy, rysunki i grafiki m.in. Van Dycka, Watteau, Turnera, Delacroix, Maneta, Cezanne'a, Renoira, Klimta, Picassa, ujęte w sześciu tematach: siła, pożądanie, współczucie, elegancja, poezja, przemoc. Rubens nie mylił się, mówiąc: „Uważam cały świat za moją ojczyznę".

Do Londynu warto się także wybrać na wyjątkowe spotkanie z Goyą. National Gallery zapowiada na jesień hit – wystawę „Goya: Portrety" (od 7 października). Będzie to pierwszy pokaz wyłącznie portretów autorstwa wielkiego Hiszpana słynącego z psychologicznej przenikliwości. Z kolekcji z całego świata wybrano 50 dzieł (w tym autoportrety) w układzie chronologicznym. Będzie to także okazja do prześledzenia artystycznej kariery Goi na dworach Karola II i IV w Madrycie aż po początek XIX wieku we Francji.

Natomiast w Paryżu wydarzeniem będzie, otwierana 2 kwietnia w Luwrze, wystawa „Poussin i Bóg". Nicolas Poussin (zmarł 350 lat temu) był wybitnym francuskim malarzem, który osiadł w Rzymie. Zwykle pamiętamy go jako twórcę mitologicznych scen z moralnym przesłaniem albo jako malarza-filozofa. Tematem wystawy w Luwrze jest pozostający w cieniu religijny aspekt jego sztuki.

Holendrzy przypominają światu, że w 2015 roku przypada 125. rocznica tragicznej śmierci Vincenta van Gogha. Muzeum artysty w Amsterdamie zaprasza nie tylko do oglądania imponującej stałej kolekcji, zapowiada też specjalną wystawę, przygotowaną wspólnie z Muzeum Muncha w Oslo, zatytułowaną „Munch: Van Gogh". W Amsterdamie zostanie otwarta 25 września.

Kto nie zdążył zobaczyć dwóch ubiegłorocznych hitów – Rembrandta w Londynie i Velazqueza w Wiedniu – ma szansę w 2015 roku to nadrobić, bo obie wystawy podróżują dalej. Wystawa „Rembrandt. Późne prace" przenosi się do Rijksmuseum w Amsterdamie. W mieście, w którym Rembrandt spędził większość życia i został pochowany, będzie można ją oglądać od 12 lutego do 15 maja. Nie mniej głośną retrospektywę Velazqueza zaprezentuje zaś Grand Palais w Paryżu, od 25 marca do 13 lipca.

To będzie również rok znakomitych Francuzów z przełomu XIX i XX wieku. Albertina w Wiedniu otwiera 29 stycznia wystawę „Degas, Cezanne, Seurat. Archiwum marzeń z Musee d'Orsay". Można będzie zobaczyć na niej 130 grafik, akwareli, pasteli i gwaszy wielu artystów, nie tylko tych wymienionych w tytule.

National Gallery w Londynie zainauguruje z kolei 4 marca wystawę „Inventing Impressionism" z 85 pracami m.in. Moneta, Pissarra i Renoira z europejskich i amerykańskich kolekcji. To zarazem opowieść o ich paryskim odkrywcy i marszandzie Paulu Durand-Ruelu, który zorganizował w 1905 roku największą wystawę impresjonistów w Londynie, a także potrafił wypromować ich na światowym rynku. W latach 1891–1922 Durand-Ruel sprzedał około 12 tys. obrazów, w tym ponad tysiąc Moneta, 1,5 tys. Renoira i 400 Degasa, a także Sisleya, Pissarra i Maneta. Nic dziwnego, że ten ostatni mówił: „Bez niego nie przeżylibyśmy".

A w Paryżu Musee d'Orsay zaprasza od 17 marca na retrospektywę Pierre'a Bonnarda, jednego z największych francuskich kolorystów przełomu XIX i XX wieku. Zaczynał jako postimpresjonista, potem dołączył do grupy nabistów, którzy dążyli do syntezy dekoracyjnej formy i czystego koloru. Wystawa obejmie spektrum jego twórczości: malarstwo, rysunek, grafikę, sztukę zdobniczą, rzeźby i fotografie.

Ciekawe będą też pokazy zachęcające do podróży przez wieki tropem twórców renesansu. W Kunsthalle w Bonn – „IL DIVINO Homage to Michelangelo" (od 6 lutego do 25 maja) – wystawa o inspiracji twórczością Michała Anioła u artystów następnych epok aż do współczesności. A w Kulturforum w Berlinie – „The Botticelli Renaissance" (od 25 września do 24 stycznia 2016). Wystawa  ujawni wpływy malarstwa Botticellego m.in. na sztukę: Dante Rosettiego, Edgara Degasa, Tamary Łempickiej i Billa Violi.

Panoramiczny przegląd najbardziej gorącej współczesnej sztuki przyniesie 56. Biennale w Wenecji (od 9 maja do 22 listopada), w którym uczestniczy ponad 50 krajów. Sądząc po jego haśle „All the World's Future" (Wszystkie przyszłości świata), wybranym przez kuratora Okwui Enwezora z Nigerii, wybiegnie także w przyszłość, połączoną z teraźniejszością i przeszłością. Kurator tłumaczy, że zmiany, które zaszły w ostatnich 200 latach, przynosząc nowe idee, domagają się oceny.