Nieco ponad 1,68 mln osób prowadziło jednoosobową działalność gospodarczą pod koniec zeszłego roku. To znacząco mniej niż w grudnia 2021 r. Najbardziej liczba samozatrudnionych zmniejszyła się w pierwszym kwartale – o prawie 190 tys. osób. Tak wynika z danych ZUS. Na ich podstawie nie można określić, czy aktywność biznesowa została zawieszona, czy zlikwidowana lub przekształcona. Na pewno osoby te przestały płacić składki ubezpieczeniowe. W ciągu dekady nie zdarzyło się wcześniej by liczba samozatrudnionych zmniejszyła się w ciągu roku: dotąd systematycznie się powiększała. ubezpieczeniowe. W kolejnych kwartałach liczba samozatrudnionych się zwiększyła, ale i tak nie osiągnęła pod koniec grudnia poziomu sprzed roku.
Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole, uważa, że niepewność związana z Polskim Ładem mogła dotyczyć dwóch kwestii: obaw części osób samozatrudnionych, najmniej zarabiających, czy po zmianach sposobu opłacania składki zdrowotnej ich działalność będzie nadal opłacalna oraz tego, czy poradzą sobie z księgowością: - Wiele osób samych rozliczało się z urzędem skarbowym, czy z ZUS. Na początku zeszłego roku wydawało się, że nowe rozwiązania podatkowe będą na tyle skomplikowane, że potrzebna będzie pomoc specjalistów. Nie wszystkich samozatrudnionych na nią stać. – tłumaczy ekonomista.
Jakub Rybacki, kierownik zespołu makroekonomii Polskiego Instytutu Ekonomicznego
przypomniał, że z rejestru REGON wynika, iż na początku 2022 r. obserwowaliśmy większą liczbę zawieszanych działalności w 3 sektorach gospodarczych – usług profesjonalnych (np. księgowych, marketingowych czy prawnych), budownictwa oraz przemysłu. - Część osób, które poprzednio łączyła prowadzenie działalności z umową o pracę mogła zrezygnować z kontraktu B2B. To prawdopodobnie efekt zmian obciążeń w składce zdrowotnej. – ekonomista jednak dodaje: - Nowy system podatkowy zachęca do prowadzenia większych i bardziej dochodowych działalności w formie spółek handlowych – w I kwartale 2022 r. powstawało ich miesięcznie 5,5 – 6,0 tys. Standardowo wielkości te oscylują około 4 tys. Mogło dojść do łączenia części mniejszych działalności.
Z danych ZUS także wynika, że w zeszłym roku zwiększyła się o ponad 73 tyś. liczba mikrofirm (zatrudniających od jednego do dziewięciu pracowników). Było ich ponad 790 tyś. ostatniego grudnia 2022 r. Jednak tylko część tego wzrostu mogłoby być to przekształcenie działalności osoby samozatrudnionej w mikrofirmę. W pierwszym kwartale liczba mikrofirm powiększyła się o 42 tyś., czyli około 4,5 razy mniej niż wyniósł spadek liczby samozatrudnionych.