Zabójstwo Kuciaka. Prokuratorzy żądają najwyższych kar

Oskarżonymi o zlecenie zabójstwa dziennikarza portalu Aktuality.sk Jána Kuciaka są były przedsiębiorca Marian Koczner i jego przyjaciółka Alena Zsuzsová. Przed Specjalnym Sądem Karnym w Pezinku koło Bratysławy stoją już po raz drugi. Oprócz niewygodnego dziennikarza śledczego 21 lutego 2018 roku zginęła też jego narzeczona Martina Kusznírova. Do zbrodni doszło w ich domu w Veľkiej Maczy, kilkadziesiąt kilometrów na wschód od Bratysławy.

Niezrozumiały wyrok

W pierwszym procesie, który zakończył się we wrześniu 2020 roku, Koczner i Zsuzsová wbrew oczekiwaniom zostali uniewinni. To było szokiem dla wielu, także dla prezydentki Słowacji Zuzany Czaputovej, która w pierwszej reakcji powiedziała, że będzie musiała zrozumieć uzasadnienie wyroku.

Nie tylko ona miała z tym kłopot. Sąd Najwyższy także. Rok później, po trzech miesiącach rozpatrywania odwołania oskarżycieli, wytknął sędziom z Pezinka mnóstwo błędów, anulował ich wyrok w części dotyczącej Kocznera i Zsuzsovej oraz nakazał ponowne przeprowadzenie procesu, wydając do niego cały szereg wiążących zaleceń.

Nowy proces, nowe zarzuty, nowi oskarżeni

Nowy proces zaczął się w lutym ubiegłego roku. Do oskarżenia o zlecenia zabicia Jána Kuciaka sąd dołączył kolejne, o przygotowywania do kolejnych trzech zabójstw: prokuratorów Marosza Żilinki i Petra Szufliarskiego oraz adwokata Daniela Lipszica, który od lutego ubiegłego roku jest prokuratorem specjalnym Słowacji, czyli szefem Urzędu Prokuratury Specjalnej zajmującej się szczególnie poważnymi przestępstwami.

Żilinka, który w grudniu 2020 roku stał się prokuratorem generalnym Słowacji, naraził się Kocznerowi tym, że w 2017 roku nakazał rozpoczęcie śledztwa w sprawie spółki Technopol, której majątek wartości 20 milionów euro przeszedł na ludzi z otoczenia Kocznera. To miało być pierwsze zlecenie zabójstwa jego autorstwa i dopiero, gdy nie udało się go zrealizować, Koczner miał zlecić zabicie Kuciaka.

Prokuratorzy z Urzędu Prokuratury Specjalnej w Pezinku, którzy są oskarżycielami w nowym procesie Kocznera i Zsuzsovej, nie wierzą, że tych dwoje mogłoby się jeszcze poprawić.

– Koczner nie ma w sobie cienia żalu – tłumaczył prokurator Daniel Mikulász w mowie końcowej, którą wygłaszał na przemian z Matúszem Harkabusem. – Jego podstawowe cechy to pragnienie posiadania majątku i chęć zemsty. Skrupułów moralnych nie ma żadnych – kontynuował.

Oskarżyciel przypomniał, że Koczner siedzi już od pięciu lat w więzieniu, i stwierdził, że w tym czasie jego stosunek do działań przestępczych nijak się nie zmienił. – To jest niepoprawny człowiek, który żyje w świecie konspiracji. On do dziś wierzy, że Ján Kuciak nie był niewinnym chłopcem, którego dręczyła niesprawiedliwość, ale pionkiem w rękach jakiegoś lobby – stwierdził Mikulász.

Także Zsuzsová zdaniem oskarżycieli nie rokuje żadnych szans na poprawę. Pisząc o niej reporterka gazety „Denník N” Monika Tódová zacytowała komentarz prokuratora Mikulásza, który wydawanie zleceń na kolejne zabójstwa przez oskarżoną skomentował krótko: „To jest (jej) modus operandi”.

Postawa obojga oskarżonych skłoniła prokuratorów do apelu o zaostrzenie kwalifikacji zbrodni jako przeprowadzonej przez zorganizowaną grupę przestępczą, a do tego popełnionych jeszcze z niskich pobudek, bo kierowała nimi – zwłaszcza Kocznerem – nienawiść. Stąd wniosek o karę dożywotniego postawienia wolności zarówno dla niego, jak i dla Zsuzsovej.

Sędziowie nie wierzą w szyfry

Kluczem do rozwikłania kolejnych zleceń zabójstw okazała się korespondencja prowadzona przez Kocznera i Zsuzsovą za pomocą komunikatora Threema. Oskarżeni nie pisali jednak wprost o planowanych przestępstwach, tylko używali swoistego szyfru, czego nie chciał przyjąć do wiadomości sąd w pierwszym procesie.