Słoneczna sobota stała się najczarniejszym dniem w historii Buffalo, 250-tysięcznego miasta na północy stanu Nowy Jork. Wczesnym popołudniem białoskóry 18-latek, Payton S. Gendron, otworzył ogień w supermarkecie Tops Friendly Market znajdującym się we wschodniej dzielnicy Masten Park zamieszkałej głównie przez Afroamerykanów.
To najkrwawsza masowa strzelanina w tym roku. W kwietniu w Sacramento zginęło sześć osób, tyle samo w lutym w Corsicana w Teksasie oraz w Milwaukee w styczniu – wynika z danych Gun Violence Archive.
Sprawca pochodzi z Conklin, miasteczka położonego trzy godziny drogi na południowy wschód od Buffalo. Jeszcze w sobotę wieczorem usłyszał zarzuty morderstwa pierwszego stopnia, za co grozi mu dożywocie bez możliwości wyjścia warunkowego.
Czytaj więcej
Ponad 100 tys. Amerykanów zmarło w 2021 r. z przedawkowania. To kolejny ponury rekord.
Gendron uzbrojony był w broń szturmową, miał wojskowe ubranie kuloodporne, a na kasku kamerę, za pomocą której transmitował wszystko na portalu Twitch, popularnym wśród sympatyków gier komputerowych. Cztery osoby zastrzelił jeszcze na parkingu, tuż po wyjściu z samochodu – podała policja. Gdy wszedł do supermarketu, zastrzelił pracownika ochrony, emerytowanego policjanta, który wycelował pistolet w jego stronę i ruszył w głąb sklepu, strzelając do klientów i pracowników.
– To najgorszy koszmar, jaki może się przydarzyć społeczności – powiedział burmistrz Buffalo Byron Brown.
Jedenaście ofiar Gendrona to czarnoskórzy mieszkańcy Buffalo, dwie – białe. Według wstępnych ustaleń sprawca wzorował się na wcześniejszych masakrach na tle rasowym, w tym w sklepie Walmart w Teksasie w 2019 r., gdzie zginęło ponad 20 osób oraz w żydowskiej synagodze w Halle w Niemczech (również transmitowanej na żywo na Twitchu). Pisał, że inspirowali go sprawcy suprematystycznych strzelanin jak Dylann Roof, który zabił dziewięcioro czarnoskórych parafian kościoła w Karolinie Południowej, oraz Brenton Harrison Tarrant, skazany na dożywocie za zabójstwo 51 muzułmanów w meczecie w Nowej Zelandii.
Czytaj więcej
Choć większość Amerykanów jest temu przeciwna, Sąd Najwyższy już za parę tygodni prawdopodobnie przekreśli orzeczenie gwarantujące prawo do przerywania ciąży, które sam ustanowił przed niemal 50 laty. Po rządach Trumpa i walce z systemowym rasizmem to kolejny krok ku społecznej polaryzacji.
Manifest, który 18-latek umieścił w internecie, jest pełen rasistowskich i antyimigracyjnych haseł. Nawiązuje do ideologii zwanej „great replacement theory” (teorii wielkiej wymiany), promowanej na forum 4chan, a wykorzystywanej przez innych napastników do uzasadniania ataków na muzułmanów, Latynosów i Żydów. Gendron twierdzi, że kolorowi są zagrożeniem dla białych Amerykanów i że walka o równość nie ma sensu, bo „czarni mają niższe IQ niż biali”. Pisze, że wybrał wschodnią dzielnicę Buffalo, bo ma ona największy procent Afroamerykanów w regionie.
Policja znalazła też w internecie jego notatki z przygotowań do ataku, a tam listę rzeczy do zrobienia: „skończyć pisanie manifestu”, „przetestować funkcję livestream przed atakiem”. Na kilkunastu stronach rekomendował sprzęt do podobnych ataków oraz miał przygotowany szczegółowy plan działania w oparciu o mapę parkingu i sklepu.
– To było typowe przestępstwo z nienawiści na tle rasowym, dokonane przez kogoś spoza naszej społeczności – powiedział John Garcia, szeryf powiatu Erie podczas sobotniej konferencji prasowej.
– Dla rasizmu nie ma miejsca w naszym stanie i w naszym kraju – powiedział senator Chuck Schumer reprezentujący Nowy Jork. Druga nowojorska senator Kirsten Gillibrand, jak i republikański kongresman z Illinois Adam Kinzinger obiecali walczyć o „pokonanie plagi białej supremacji” oraz przyjąć ustawę o ograniczeniu dostępu do broni, której ostatniej wersji nie przyjął Senat z powodu opozycji republikanów.
