Aktualizacja: 02.12.2023 10:52 Publikacja: 29.09.2023 15:00
Foto: Adobe Stock
Przepadkowi będzie mógł ulec pojazd mechaniczny w dwóch sytuacjach. Po pierwsze – popełnienia przestępstwa spowodowania katastrofy lub wypadku, gdy sprawca:
- znajduje się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub
- zbiegł z miejsca zdarzenia lub
- spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający po popełnieniu przestępstwa.
Po drugie – w sytuacji popełnienia przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego.
Zmiany wynikają z ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw zmienianej dodatkowo ustawą z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (DzU z 13 września 2023 r., poz. 1860).
Przepadkowi podlegać będzie pojazd mechaniczny prowadzony przez sprawcę w ruchu lądowym. W kodeksie karnym nie ma definicji pojazdu mechanicznego. Przyjmuje się zatem, że warunkiem uznania pojazdu za mechaniczny w ruchu lądowym będzie to, czy zaopatrzony jest w poruszający go silnik.
Pojazdem mechanicznym będzie np. samochód, maszyna rolnicza, motocykl, lokomotywa, tramwaj, trolejbus. Pojazdem mechanicznym będzie też pojazd szynowy zasilany z trakcji elektrycznej.
Przepadek pojazdu mechanicznego może nastąpić przy popełnieniu przestępstwa spowodowania katastrofy w ruchu lądowym (art. 173 k.k.) lub niebezpieczeństwa jej wystąpienia (art. 174 k.k.) lub spowodowania wypadku (art. 177 k.k.) w sytuacji, gdy sprawca:
- znajduje się w stanie nietrzeźwości lub
- jest pod wpływem środka odurzającego, lub
- zbiegł z miejsca zdarzenia, lub
- spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający po popełnieniu przestępstwa.
Zasady zaostrzenia odpowiedzialności za wskazane przestępstwa określa art. 178 k.k.
Wypadkiem będzie zdarzenie w ruchu lądowym, wynikające z naruszenia zasad bezpieczeństwa obowiązujących w tym ruchu, którego skutkiem jest spowodowanie nieumyślnie obrażeń ciała powodujących naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia na okres dłuższy niż siedem dni albo śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na jego zdrowiu.
Katastrofa w komunikacji to z kolei zdarzenie zakłócające w sposób nagły i groźny ruch lądowy, sprowadzające konkretne, rozległe i dotkliwe skutki obejmujące większą liczbę ludzi lub mienie w znacznych rozmiarach oraz niosące ze sobą zagrożenie bezpieczeństwa powszechnego.
Czytaj więcej
Prowadzenie pojazdu przez pijanych kierowców będzie od 1 października 2023 r. podlegać surowszym karom zgodnie z nowymi zmianami w kodeksie karnym. Osoby, które popełniają ten czyn ponownie, nie będą już mogły liczyć na niskie kary, jak grzywny czy ograniczenie wolności. Za samą jazdę po spożyciu alkoholu recydywista będzie mógł się spodziewać kary do trzech lat więzienia.
Za ucieczkę z miejsca zdarzenia uważa się sytuację, w której sprawca oddala się z miejsca wypadku w zamiarze uniknięcia odpowiedzialności, w szczególności uniemożliwienia lub utrudnienia ustalenia jego tożsamości, okoliczności zdarzenia i stanu nietrzeźwości.
Ujęcie w przepisie spożywania alkoholu lub zażywania środka odurzającego po popełnieniu przestępstwa jako przesłanki odpowiedzialności karnej, stanowi odpowiedź na częstą praktykę sprawców, którzy w celu ukrycia faktu przebywania pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, spożywają alkohol lub przyjmują środki odurzające jeszcze przed badaniem.
W każdej z opisanych wyżej sytuacji sąd wprawdzie nie ma obowiązku, ale może orzec przepadek pojazdu mechanicznego. Jest jednak wyjątek – sąd obowiązkowo orzeka przepadek pojazdu, jeżeli zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była wyższa niż 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm³ w wydychanym powietrzu albo prowadziła do takiego stężenia. W innych przypadkach decyzja ta zależy od uznania sądu.
Przepadek nie musi być związany ze spowodowaniem np. wypadku komunikacyjnego lub katastrofy. Może być orzeczony również za samo prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Odpowiedzialność za takie przestępstwo określa art. 178a k.k.
Sąd obligatoryjnie orzeka przepadek pojazdu mechanicznego, chyba że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm³ w wydychanym powietrzu albo nie prowadziła do takiego stężenia.
Niezależnie od pewnych nieścisłości legislacyjnych trzeba podkreślić, że intencją zmian jest również wyprowadzenie obowiązkowego orzeczenia przepadku pojazdu mechanicznego – niezależnego od stopnia stanu nietrzeźwości – w przypadku prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających w ramach swoistej recydywy drogowej, tj. wcześniejszego skazania za przestępstwo:
a) prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
albo za popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego przestępstwo:
b) spowodowania katastrofy lub
c) spowodowania niebezpieczeństwa katastrofy, lub
d) wypadku powodującego naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia na okres dłuższy niż siedem dni albo śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na jego zdrowiu.
Trzeba mieć na uwadze, że przepadek będzie orzekany również obligatoryjnie i niezależnie od stopnia stanu nietrzeźwości w sytuacji prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo.
Sąd może jednak odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Nie można wskazać przykładów, które mogą stanowić jednocześnie wyjątkowy wypadek, dodatkowo uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Zależeć to będzie zawsze od indywidualnych okoliczności samego czynu, jak i osoby sprawcy, które uzasadniać będą zastosowanie – najpewniej bardzo rzadkie w praktyce – takiego wyjątku.
Wiemy już, w jakich sytuacjach może być zastosowany przepadek pojazdu mechanicznego. Warto zapoznać się również z zasadami, na jakich będzie się odbywał.
Tylko sąd może orzec przepadek pojazdu. Jednak policja w razie popełnienia przestępstwa, za które orzeka się przepadek pojazdu mechanicznego, dokona tymczasowego zajęcia pojazdu mechanicznego prowadzonego przez sprawcę w czasie popełnienia tego przestępstwa. To zajęcie upada, jeżeli w ciągu siedmiu dni nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym.
Gdy pojazd jest własnością sprawcy, sąd orzeknie jego przepadek. Nie ma znaczenia wartość, marka czy przebieg pojazdu. Przepis mówi o przepadku samego pojazdu, który jest niezależny od jego wartości. Przepadkowi może ulec zarówno pojazd, który wart jest 10 000 zł, jak i taki, którego wartość wynosi np. 200 000 złotych.
Gdy po popełnieniu przestępstwa sprawca zbędzie lub daruje komukolwiek swój pojazd albo go ukryje, sąd orzeknie przepadek równowartości tego pojazdu. Będzie tak również, gdy pojazd nie jest wyłączną własnością sprawcy, a np. przedmiotem współwłasności.
Przy wyliczaniu wartości pojazdu w pierwszej kolejności znaczenie ma wartość pojazdu określona w polisie ubezpieczeniowej za rok, w którym popełniono przestępstwo. Ale brak polisy nie będzie przeszkodą do wyliczenia wartości pojazdu. W takiej sytuacji zostanie ustalona średnia wartość rynkowa pojazdu, biorąc pod uwagę takie parametry, jak: marka, model, rok produkcji, typ nadwozia, rodzaj napędu i silnika, pojemność lub moc silnika oraz przybliżony przebieg. Te parametry sąd zestawi z parametrami samochodu sprawcy i wyliczy średnią wartość rynkową.
Wyliczenie to w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone na podstawie dostępnych danych, bez zasięgania opinii biegłego. Oznacza to, że średnia wartość pojazdu będzie określana na podstawie danych z rynku i przy uwzględnieniu parametrów, jakie ustalono w pojeździe sprawcy przestępstwa. Dopiero w sytuacji, gdy pojazd posiada jakieś szczególne cechy, które nie pozwalają porównać go z rynkowymi odpowiednikami takiego pojazdu, sąd zasięgnie opinii biegłego, który wyceni wartość pojazdu. Za takie szczególne cechy będzie można uznawać niestandardowe przeróbki lub ulepszenia pojazdu, które zmieniają jego wartość rynkową.
Sąd nie orzeknie przepadku, gdy kierowca prowadzi pojazd, którego nie jest się właścicielem, wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz swojego pracodawcy. W takim przypadku sąd orzeknie obligatoryjnie nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wysokość tej nawiązki nie może być mniejsza niż 5000 złotych ani wyższa niż 100 000 złotych.
Sąd nie orzeknie przepadku pojazdu ani jego równowartości także wtedy, gdy jest to niemożliwe lub niecelowe z uwagi na:
- jego utratę przez sprawcę,
- zniszczenie lub
- znaczne uszkodzenie.
Wydaje się, że ta regulacja będzie miała zastosowanie przy całkowitym zniszczeniu lub wyjątkowo dużym uszkodzeniu pojazdu. Niewielkie uszkodzenia nie będą uzasadniać odstąpienia od zasądzenia przepadku pojazdu mechanicznego lub jego równowartości.
Rafał Rozwadowski adwokat
Czytaj więcej
1 października 2023 r. wchodzą w życie duże zmiany w prawie i procedurze karnej. Cel? Jak zapewnia autor – Zbigniew Ziobro – odstraszenie potencjalnych sprawców od popełniania przestępstw. Choć nowe przepisy są skierowane głównie do karnistów: sędziów, policjantów czy prokuratorów, warto wiedzieć, co nas czeka, jeśli popadniemy w konflikt z prawem.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Przepadkowi będzie mógł ulec pojazd mechaniczny w dwóch sytuacjach. Po pierwsze – popełnienia przestępstwa spowodowania katastrofy lub wypadku, gdy sprawca:
- znajduje się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub
Po 22 grudnia 2023 r. rodzice i opiekunowie nie otrzymają już 500 zł wsparcia na utrzymanie dzieci. Świadczenie wychowawcze zostanie zwaloryzowane i kolejne wypłaty wyniosą 800 zł na każde dziecko. Pierwsze takie przelewy mogą trafić do niektórych rodziców jeszcze w grudniu.
W środę Sejm przyjął pierwszą ustawę w nowej kadencji. Zakłada ona, że zakaz handlu nie będzie obowiązywał w dwie niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.
Od piątku 17 listopada każdy obywatel może zastrzec numer PESEL w urzędzie lub na stronie internetowej. Od grudnia będzie to możliwe w aplikacji mObywatel. Zastrzeżenie pozwoli zabezpieczyć swoje dane przed użyciem przez przestępców np. w celu zaciągnięcia pożyczki czy kilku innych zobowiązań.
Firmowe regulacje mogą stanowić o konieczności uzyskania przez pracownika zgody przełożonego na wykonywanie pracy w nadgodzinach jeszcze przed jej podjęciem. Za nieprzestrzeganie tych zasad pracownik może zostać ukarany upomnieniem lub naganą, a jeśli wielokrotnie się to powtarza - nawet zwolniony z pracy.
Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z ustawą zasadniczą przepisów dotyczących obowiązku przynależności lekarza do izby oraz odpowiedzialności zawodowej.
Diamentowe Planety w rękach liderów zrównoważonego rozwoju branży chemicznej, czyli wielki finał programu BASF dla klientów „Razem dla Planety”.
Do Sądu Rejonowego w Pszczynie wpłynął w czwartek akt oskarżenia w sprawie śmierci ciężarnej Izabeli z Pszczyny. Trzem osobom, które staną przed sądem, grozi pięć lat więzienia.
Europosłowie chcą, aby decyzje o pozbawieniu prawa jazdy obowiązywały we wszystkich państwach członkowskich UE i aby więcej wykroczeń uruchamiało dochodzenia transgraniczne.
Prokurator Generalny Marcin Warchoł skierował do Sądu Najwyższego skargę nadzwyczajną w sprawie kobiety, której skradziono tożsamość. Działanie sądu określił mianem "bezdusznego formalizmu".
W Gdańsku zapadł wyrok w sprawie cudzoziemca oskarżonego o szpiegostwo na rzecz Rosji. Prokuratura nie wyklucza apelacji, bo domagała się surowszego wyroku.
To nie mediator powinien sprawdzać, czy ugoda została wykonana – uważa minister sprawiedliwości.
Najczęściej młodzi kradną towar w sklepach, ale zdarza się również, że samochody.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia nie uwzględnił zażalenia fotoreportera Tomasza Gutrego na postanowienie prokuratury o umorzeniu śledztwa ws. przekroczenia uprawnień przez policjantów podczas zabezpieczania Marszu Niepodległości w 2020 r. Funkcjonariusze postrzelili wtedy Gutrego w twarz z broni gładkolufowej.
Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględnił apelację w sprawie trojga aktywistów LGBT - w tym Michała Sz. (ps. Margot), skazanych za udział w zbiegowisku, zniszczenie ciężarówki Fundacji Pro – Prawo do Życia oraz atak na jej działaczy.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę.
Spotify ogłosił listę najpopularniejszych u siebie podcastów w 2023 r. Najczęściej słuchany był „Żurnalista”, potem „Kryminatorium” oraz „WojewódzkiKędzierski”.
Gremi Media zanotowała dynamiczny wzrost, osiągając w listopadzie 6,45 miliona realnych użytkowników. To znaczący skok o ponad 2 miliony nowych czytelników w ciągu roku. Jeszcze dynamiczniej rosnąca liczba odsłon generowanych przez użytkowników świadczy o rosnącym zaangażowaniu społeczności korzystającej z treści Gremi Media.
Szczyt klimatyczny w Dubaju zaliczył spektakularny zgrzyt, zanim jeszcze się zaczął: szejkowie z Emiratów chcieli w czasie szczytu negocjować nowe kontrakty na kopaliny. O ironio, na własne potrzeby państwa arabskie chętnie inwestują w OZE.
Agencja ratingowa S&P utrzymała ocenę wiarygodności kredytowej Polski na niezmienionym poziomie. Kilka lat wysokiego deficytu sektora finansów publicznych nie doprowadzi jej zdaniem do nadmiernego wzrostu zadłużenia.
Wyrok II FSK 496/21 - Wyrok NSA z 2023-10-10 potwierdza po raz kolejny, że prawa obywatela nie mają dla tego sądu żadnego znaczenia.
W muzeum pałacu w Wilanowie można obejrzeć wyjątkową wystawę „Oto Światłość Wielka i Klucz Rajski. Hymny z tatarskich zaścianków króla Sobieskiego”.
Prezydent Andrzej Duda bierze udział w Konferencji COP28 w Dubaju. W swoim wystąpieniu podkreślał, że energia atomowa jest niezbędna do realizacji ambitnych planów klimatycznych, a jej wykorzystanie może ochronić Ziemię.
"27 listopada prezydent Andrzej Duda powołał rząd Mateusza Morawieckiego. Jak ocenia Pani/Pan jego skład?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.
Światowa Organizacja Zdrowia zwróciła się do władz Chin o więcej informacji na temat gwałtownego wzrostu zachorowań na choroby układu oddechowego i zapalenia płuc u dzieci.
„Uśmiech losu” Jakimowskiego, „Kiedy stopi się lód” Baetens i „Niedźwiedzie nie istnieją” Panahiego – łatwo nie będzie, ale za to jak ciekawie i inspirująco do refleksji na temat życia i świata!
W nocy we Wrocławiu doszło do ataku na dwóch policjantów. Funkcjonariusze trafili do szpitala, a ich stan jest krytyczny. Przez kilka godzin prowadzono obławę za 44-letnim Maksymilianem Faściszewskim. Służby ostrzegały, że mężczyzna może być uzbrojonych i niebezpieczny.
Rozejm to już przeszłość. Cele wojny się nie zmieniły. Izrael nie zaprzestanie gonitwy w tunelach za tysiącami terrorystów z Hamasu. A przede wszystkim za organizatorem ataku z 7 października Jahją Sinwarem.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Porozumienie ws. współpracy granicznej między Finlandią i Rosją przestanie obowiązywać 24 stycznia 2024 roku.
Rosyjski niezależny portal Mediazona wraz z BBC Russia potwierdził 1 grudnia nazwiska 38 261 rosyjskich żołnierzy, którzy zginęli od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę w lutym 2022 roku.
12 grudnia na aukcję Polswiss Art w Warszawie trafi dzieło z warsztatu barokowego mistrza. To rzadkość na polskim rynku. Jego estymacja wynosi 4-6 mln zł.
Mimo pogłębienia cięć wydobycia przez kartel OPEC+ ceny ropy kończą tydzień na minusie. Pod względem prognoz analitycy są podzieleni.
Kwalifikacje do konkursu na skoczni normalnej wygrał lider PŚ Stefan Kraft. Polacy awansowali do sobotniego konkursu całą piątką, lecz tylko Piotr Żyła pokazał lekki wzrost formy
Ukraińscy kierowcy koczujący trzeci tydzień na polsko-ukraińskiej granicy w Korczowej ogłosili strajk głodowy. Zgodzili się przerwać protest po tym, jak Polacy obiecali przepuszczać przez przejście po 7 tirów na godzinę, a ładunki humanitarne i wojskowe poza kolejnością.
Delegacja ukraińskich przedsiębiorców przyjechała na rozmowy z polskimi organizacjami pozarządowymi apelować o zniesienie blokady.
Prezydent Rosji Władimir Putin dekretem zwiększył liczebność żołnierzy w Siłach Zbrojnych Rosji o prawie 170 tys. osób - podaje rosyjska propagandowa agencja TASS.
Powołanie Rządu Donalda Tuska z wiadomych względów rozciągnięte jest na wiele tygodni. Można więc przyjąć, że codziennie obserwujemy kolejny odcinek trzymającego w napięciu serialu pt. „Czterej pancerni i PiS”.
Szymon Hołownia obiecał młodzieży obniżenie wieku wyborczego w Polsce do 16 lat. Coraz więcej krajów daje 16 i 17-latkom prawo do wybierania swoich przedstawicieli w parlamentach.
Biznes i zarządzanie oraz łacinę będzie można zdawać pisemnie na egzaminie maturalnym. Przewiduje to skierowany w piątek do konsultacji projekt rozporządzenia ministra edukacji i nauki.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas