A problem nie utracił na aktualności - zauważa RPO Marcin Wiącek i ponownie występuje w tej sprawie do ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobry.
Kodeks postępowania karnego wskazuje, że jednym z celów postępowania karnego jest, aby
rozstrzygnięcie nastąpiło w rozsądnym terminie. Taki wymóg, odnoszący
się także do postępowania przygotowawczego, wynika również z Konstytucji RP oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. A jakie są fakty?
Ze sprawozdania z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych za rok 2015 wynika, że postępowań, których czas trwa: od 3 do 6 miesięcy - było 16 805, powyżej 6 miesięcy do roku - 6351, do 2 lat,- 1016, powyżej 2 lat do 5 lat - 604, ponad 5 lat - 106. W 2021 r. postępowań, które trwają powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy było 26 559, powyżej 6 miesięcy do roku - 14 639, powyżej roku do 2 lat - 4872, powyżej 2 lat do 5 lat - 3040, ponad 5 lat - 540.
- Statystyki te wskazują, że w niektórych przedziałach czasowych nawet pięciokrotnie wzrosła liczba spraw, w których prowadzone są długotrwałe postępowania. Szczególną uwagę zwraca, zauważalny nawet względem 2020 r., drastyczny wzrost liczby spraw w dwóch najwyższych kategoriach (powyżej 2 lat do 5 lat oraz powyżej 5 lat) - wskazuje RPO.
Czytaj więcej
Po wejściu w życie w 2016 r. nowego Prawa o prokuraturze nastąpił systemowy spadek sprawności prokuratorskich postępowań przygotowawczych - alarmuje Rzecznik Praw Obywatelskich.
Równie niepokojące są statystyki stosowania tymczasowego aresztowania w toku postępowania przygotowawczego. Ze sprawozdania za rok 2015 r. wynika, że aresztowanie trwające powyżej 3 do 6 miesięcy było stosowane w 2982 przypadkach, powyżej 6 miesięcy do 12 miesięcy - w 1432 przypadkach, powyżej 12 miesięcy do 2 lat - w 157 przypadkach, a powyżej 2 lat - w 11 przypadkach. Natomiast w 2021 r. tymczasowe aresztowanie trwające powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy było stosowane w 5366 przypadkach, powyżej 6 miesięcy do 12 miesięcy - w 3123 przypadkach, powyżej 12 miesięcy do 2 lat - 608 przypadkach, a powyżej 2 lat - w 92.
Zdaniem Rzecznika, przedłużanie się postępowań przygotowawczych powoduje coraz częstsze wnioski o zastosowanie bądź przedłużenie tymczasowego aresztowania, co ma konsekwencje w niekorzystnych dla Polski orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Marcin Wiącek wystąpił do ministra Zbigniewa Ziobry o ustosunkowanie się do tych danych. Pyta także o ich ewentualne systemowe przyczyny.
