Łatwiej będzie ściągać kary pieniężne z zagranicy

Sądy państw unijnych, w tym polskie, będą się porozumiewać w sprawach wykonania kar o charakterze pieniężnym.

Aktualizacja: 11.01.2008 10:55 Publikacja: 11.01.2008 03:27

Powoli nadrabiamy zaległości w dostosowywaniu polskiego prawa do unijnych decyzji ramowych. Gotowy jest już projekt zmian w trzech kodeksach: karnym, postępowania karnego i karnym wykonawczym.

Zmiany w procedurze karnej wymogła na nas unijna dyrektywa w sprawach, najogólniej mówiąc, ściągania kar finansowych pomiędzy państwami. Dziś procedura jest zbyt długa i pełna niepotrzebnych formalności. Niekiedy zaangażowany w nią jest sam minister sprawiedliwości.

Rezygnację ze zbędnych formalności zaleciła wszystkim państwom Unia. To za jej sprawą niebawem po prawomocnym orzeczeniu wobec polskiego obywatela lub cudzoziemca grzywny lub środka karnego w postaci nawiązki lub świadczenia pieniężnego czy też po zasądzeniu od skazanego kosztów sądowych sąd właściwy do wyegzekwowania tego orzeczenia może wystąpić o to, by zrobił to jego unijny odpowiednik.

– Takie ułatwienie usprawni nie tylko kontakt między państwami, ale przyspieszy też egzekucję – mówi „Rz” dr Andrzej Karpiak, specjalista prawa międzynarodowego. Jeśli pojawią się trudności w ustaleniu właściwego sądu, będzie można skorzystać z europejskiej sieci sądowej. Pieniądze uzyskane z egzekucji takich orzeczeń przypadają państwu wykonania orzeczenia, ale konkretni ministrowie mogą się porozumieć i ustalić np., że państwa będą się dzielić tymi kwotami po połowie. Z kolei przekazana na rachunek sądu kwota z egzekucji środka orzeczonego na rzecz pokrzywdzonego, innej osoby uprawnionej albo instytucji, stowarzyszenia, fundacji lub organizacji społecznej zostanie przekazana adresatowi.

W nowej procedurze znalazł się też przepis poświęcony wystąpieniom państwa unijnego o wykonanie kar o charakterze pieniężnym. Jeśli państwo wystąpi z wnioskiem o wykonanie prawomocnego orzeczenia o takiej karze, wykona je sąd rejonowy, w którego okręgu skazany mieszka, pracuje albo ma majątek. Przez pojęcie „kara o charakterze pieniężnym” rozumie się:

> kwotę pieniężną jako karę za popełnione przestępstwo,

> zadośćuczynienie na rzecz pokrzywdzonego, jeżeli nie mógł on w ramach postępowania karnego dochodzić roszczeń o charakterze cywilnym,

> kwotę pieniężną na rzecz funduszu publicznego lub organizacji pomocy ofiarom,

> koszty sądowe.

W egzekucji wszystkich świadczeń stosowane będą zasady identyczne ze stosowanymi przy ściąganiu grzywien. Autorzy uznali, że będzie to najłatwiejsze rozwiązanie, a przy tym zasady te mają swoje uzasadnienie i wspólny mianownik. Jest nim dolegliwość finansowa dla sprawcy.

– Powoli musimy europeizować system wykonywania kar. Nie może być zbudowany tylko na pozbawianiu wolności. Takie zmiany zachęcą sądy do orzekania kar nieizolacyjnych. Dziś ich wykonanie jest bardzo trudne, dlatego sądy często orzekają więzienie – twierdzi prof. Zbigniew Hołda z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Niewielkie korekty czekają także kodeks karny. Pojawią się w nim przepisy dotyczące pornografii. Za produkcję, rozpowszechnianie, prezentację, przechowywanie lub posiadanie treści pornograficznych przedstawiających wytworzone lub przetworzone wizerunki małoletnich uczestniczących w czynnościach seksualnych przewiduje do roku więzienia. Surowsza kara, bo do dwóch lat więzienia, grozić będzie tym, którzy małoletnim (poniżej 15. roku życia) będą prezentować takie treści albo umożliwiać ich oglądanie.

Konwencja wykonawcza do układu z Schengen, której Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej jest stroną, zobowiązuje do respektowania zasady „niezajmowania się dwa razy tą samą sprawą”.

Art. 54 konwencji stanowi: „Osoba, która została prawomocnie osądzona w jednej umawiającej się stronie, nie może być ścigana w innej umawiającej się stronie za ten sam czyn, pod warunkiem że w przypadku skazania nałożona kara została odbyta lub jest ona w trakcie wykonywania lub zgodnie z prawem umawiającej się strony, w której nastąpiło skazanie, nie może być już wykonana”.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.lukaszewicz@rp.pl

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku