"Recydywa wykroczeniowa” kierowców. RPO pyta KGP

Funkcjonariusze policji niewłaściwie interpretują nowe przepisy o tzw. recydywie wykroczeniowej. Skutkiem są bezpodstawne represje wobec kierowców. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił w tej sprawie do Komendanta Głównego Policji z pytaniem, czy funkcjonariusze zostali przeszkoleni z nowych zasad.

Publikacja: 10.01.2023 13:05

"Recydywa wykroczeniowa” kierowców. RPO pyta KGP

Foto: Fotorzepa, Sławomir Mielnik

Wedle nowego prawa, gdy kierowca powtórnie popełni określone wykroczenie drogowe, zostanie ukarany mandatem w podwójnej wysokości. Jednak takie karanie „recydywy” jest możliwe tylko wówczas, gdy wykroczenia popełniono po 17 września 2022 r., czyli po wejściu w życie nowych przepisów. Tymczasem policjanci nakładają podwójne mandaty po 17 września 2022 r., ale za wykroczenia popełnione przed tą datą.

Czytaj więcej

Kierowcy nabijani w recydywę. Każde wykroczenie podwójnie uderza w portfel

Jak donosiła "Rzeczpospolita", w październiku 2022 r. policjanci zatrzymali kierowcę, który przekroczył dopuszczalną prędkość o 42 km/h. Po sprawdzeniu w policyjnych systemach okazało się, że takie wykroczenie popełnił on także w czerwcu 2022 r. Funkcjonariusze potraktowali drugie wykroczenie jako „recydywę wykroczeniową"  i ukarali kierowcę 11 punktami karnymi oraz podwójnym mandatem 2 tys. zł. Potem policja sama przyznała się do błędu i uznała, że postępowanie funkcjonariuszy było sprzeczne z zasadą niedziałania prawa wstecz. Represja wobec obywatela została złagodzona.

Rzecznik Praw Obywatelskich ma jednak wątpliwości, czy był to odosobniony przypadek i czy funkcjonariuszy odpowiednio przygotowano do egzekwowania nowych przepisów.

"Wydaje się, że opisana sytuacja nie zaistniałaby, gdyby stosowanie instytucji „recydywy wykroczeniowej" nie rodziło kontrowersji u samych funkcjonariuszy, a w bazie danych przewidziano algorytm jednoznacznego wyszczególniania, które wykroczenie popełnione po wejściu w życie nowych przepisów można kwalifikować do surowszej odpowiedzialności." - napisał zastępca RPO Stanisław Trociuk do komendanta głównego policji gen. insp. Jarosława Szymczyka.

RPO poprosił zatem o następujące informacje:

- ile KGP zna przypadków niewłaściwego zastosowania instytucji tzw. „recydywy wykroczeniowej"; 

- czy każdorazowo podjęto z urzędu kroki prawne zmierzające do uwolnienia kierującego od surowszej (niewłaściwie nałożonej) sankcji karnej; 

- czy (i w jakiej skali) funkcjonariusze zostali przeszkoleni w zakresie prawidłowego stosowania nowych przepisów o „recydywie wykroczeniowej"; 

- czy są prowadzone (lub planowane) działania nakierowane na uszczegółowienie policyjnego systemu teleinformatycznego, aby automatycznie korelował przypadki konieczności skorzystania z sankcji za „recydywę wykroczeniową" z uwzględnieniem, że jest to możliwe dopiero w przypadku wykroczeń po wejściu w życie nowych regulacji.

 

Wedle nowego prawa, gdy kierowca powtórnie popełni określone wykroczenie drogowe, zostanie ukarany mandatem w podwójnej wysokości. Jednak takie karanie „recydywy” jest możliwe tylko wówczas, gdy wykroczenia popełniono po 17 września 2022 r., czyli po wejściu w życie nowych przepisów. Tymczasem policjanci nakładają podwójne mandaty po 17 września 2022 r., ale za wykroczenia popełnione przed tą datą.

Jak donosiła "Rzeczpospolita", w październiku 2022 r. policjanci zatrzymali kierowcę, który przekroczył dopuszczalną prędkość o 42 km/h. Po sprawdzeniu w policyjnych systemach okazało się, że takie wykroczenie popełnił on także w czerwcu 2022 r. Funkcjonariusze potraktowali drugie wykroczenie jako „recydywę wykroczeniową"  i ukarali kierowcę 11 punktami karnymi oraz podwójnym mandatem 2 tys. zł. Potem policja sama przyznała się do błędu i uznała, że postępowanie funkcjonariuszy było sprzeczne z zasadą niedziałania prawa wstecz. Represja wobec obywatela została złagodzona.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów