Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem ministra edukacji. Nad merytoryczną stroną konkursu czuwał Urząd Patentowy RP. Partnerami edycji byli: firma Huawei oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Debata o AI

Przy okazji gali odbyła się debata „AI jako narzędzie młodego wynalazcy: przyspieszenie innowacji czy zagrożenie oryginalności?”. Eksperci biorący udział w panelu dyskusyjnym podjęli próbę zdefiniowania roli sztucznej inteligencji w nowoczesnym procesie twórczym. Punktem wyjścia była zgoda co do tego, że AI drastycznie przyspiesza drogę od koncepcji do prototypu. Czynności, które dawniej wymagały wielu dni żmudnego kodowania lub ręcznego szkicowania, dziś – dzięki narzędziom no-code i generatywnej AI – zajmują minuty. Paneliści użyli trafnej analogii kalkulatora: technologia zdejmuje z człowieka ciężar odtwórczych obliczeń, teoretycznie uwalniając zasoby na myślenie koncepcyjne i kreatywne.

W dyskusji silnie wybrzmiały jednak ostrzeżenia przed bezrefleksyjnym zachwytem. Zjawisko „czarnej skrzynki” sprawia, że otrzymujemy efektowne rozwiązania, nie rozumiejąc procesu ich powstania. Największym zidentyfikowanym zagrożeniem jest „intelektualne lenistwo”. Młodzi twórcy, otrzymując gotowe odpowiedzi, mogą zatracić umiejętność krytycznego myślenia i dekompozycji problemów. Jako przestrogę przywołano przykład szwedzkiego systemu edukacji, który po zachłyśnięciu się cyfryzacją wraca do tradycyjnych metod, by nie upośledzać procesów poznawczych.

Istotnym wątkiem były kwestie bezpieczeństwa danych i własności intelektualnej. Eksperci zwrócili uwagę, że korzystanie z otwartych modeli językowych wiąże się z ryzykiem ujawnienia tajemnic przedsiębiorstwa, ponieważ wprowadzane dane mogą służyć do dalszego trenowania sieci. Podkreślono również problem stronniczości algorytmów, które replikują schematy kulturowe zawarte w danych treningowych, oraz fakt, że AI często „halucynuje”, co wymusza na użytkowniku konieczność stałej weryfikacji wyników.

Konkluzja debaty kładzie nacisk na czynnik ludzki. Technologia, niezależnie od stopnia zaawansowania, pozostaje jedynie narzędziem – „młotkiem”, którym trzeba umieć operować. Przewagą człowieka nad maszyną nie jest szybkość przetwarzania danych, lecz empatia, ciekawość świata i umiejętność zdefiniowania realnego problemu. Prawdziwa innowacja rodzi się bowiem ze zrozumienia ludzkich potrzeb, a nie z samego wygenerowania kodu.

Nagroda i co dalej

Laureaci konkursu z 2024 roku – Filip Budny (WaterSense) i Maciej Ślot (czujnik radiowy do badania niewydolności serca) – podsumowali rok intensywnego rozwoju swoich projektów, pokazując, jak innowacje przechodzą z etapu badań do realnych wdrożeń rynkowych.

WaterSense Filipa Budnego w ciągu roku uruchomił w Polsce ponad 20 autonomicznych stacji monitorowania jakości wód, we współpracy z partnerami samorządowymi i komercyjnymi. Powstała także platforma watermap.pl, prezentująca dane z wdrożeń. Projekt wszedł w fazę komercjalizacji, a pierwsze instalacje zagraniczne działają już w Szwajcarii, przy planach ekspansji do Niemiec. Technologicznym filarem rozwiązania jest autorski model deep learning prognozujący parametry wody z 72-godzinnym wyprzedzeniem. Długofalowym celem jest stworzenie sieci 8000 stacji w Europie i globalnego modelu prognoz jakości wód śródlądowych.

Maciej Ślot skupił się na przygotowaniu swojego czujnika do wejścia na rynek medyczny. Oprócz wersji szpitalnej powstały warianty dla POZ i użytkowników indywidualnych. Projekt uzyskał wsparcie środowiska medycznego, a obecnie trwają rozmowy z funduszami VC i partnerami korporacyjnymi. Kluczowym krokiem będzie rozpoczęcie w kwietniu przyszłego roku certyfikacji wyrobu medycznego, co otwiera drogę do komercjalizacji w latach 2028–2029.

Obaj laureaci podkreślają, że kluczem do sukcesu jest wczesny kontakt z klientem oraz praca zespołowa, wytrwałość i gotowość do mierzenia się z licznymi wyzwaniami na drodze do komercjalizacji innowacji.

Nagrodzone projekty

W tym roku kapituła oceniała projekty w pięciu kategoriach – biotech/medycyna, IT development, agrotech & food technology, zielona transformacja oraz gaming. Zgłoszeń było rekordowo dużo, dwa razy więcej niż rok temu. Kapituła oceniała innowacyjność, wpływ na środowisko czy realne szanse na komercjalizację.

Wyróżnienie kapituły w kategorii gaming otrzymał Marcin Bielawski za projekt Gyro Sculpting 3D – innowacyjne narzędzie usprawniające pracę projektantów 3D. Dzięki wykorzystaniu żyroskopów i czujników umożliwia intuicyjne sterowanie obiektami w przestrzeni.

Kolejne wyróżnienie w kategorii biotech/medycyna otrzymał projekt MioTone – innowacyjne rozwiązanie do nieinwazyjnej diagnostyki hipotonii mięśniowej u niemowląt i małych dzieci. Projekt umożliwia szybką i bezpieczną ocenę napięcia mięśniowego. Autorką projektu jest Kamila Samolej.

W kategorii biotech/medycyna kapituła wyróżniła także Annę Kimszal za projekt cewnika rektalnego – rozwiązanie poprawiające komfort i higienę opieki nad pacjentami niesamodzielnymi oraz przygotowywanymi do badań diagnostycznych. Projekt ma potencjał realnego wsparcia personelu medycznego i pacjentów.

Kapituła przyznała również wyróżnienie zespołowe w kategorii IT Development projektowi DrinkWise – innowacyjnemu systemowi do kontroli podaży składników mineralnych i cukrów. Rozwiązanie łączy inteligentną butelkę, czujnik i aplikację mobilną, wspierając zdrowe nawyki i profilaktykę chorób metabolicznych. Nagrodę w imieniu zespołu będącego uczniami III LO w Gdyni odebrała Daria Geleta.

Tytuł Zespołu Młodych Wynalazców 2025 otrzymał projekt Cyfrowy Nos – przełomowe rozwiązanie umożliwiające digitalizację zapachu. Technologia łączy zaawansowane sensory, IoT i sztuczną inteligencję, pozwalając rozpoznawać i klasyfikować zapachy m.in. w przemyśle spożywczym i kontroli jakości. Projekt stworzony przez Sniphi, start-up technologiczny założony przez Antdata.

Młodym Wynalazcą 2025 został Antoni Helbig, twórca projektu AbioLink + Link3D – innowacyjnego systemu wspierającego gospodarkę obiegu zamkniętego. Rozwiązanie umożliwia lokalne przetwarzanie butelek PET na surowiec do druku 3D oraz łączy recykling z cyfrową platformą wymiany i personalizacji produktów.