Rzecznik: trzeba uregulować testy genetyczne

Należy niezwłocznie podjąć prace legislacyjnego zmierzające do uregulowania zagadnień związanych z przeprowadzaniem testów genetycznych oraz biobankowaniem – uważa Rzecznik Praw Obywatelskich.

Publikacja: 31.03.2016 14:26

Rzecznik: trzeba uregulować testy genetyczne

Foto: 123RF

Adam Bodnar nie ma wątpliwości, iż nowe procedury medyczne umożliwiają dużo bardziej precyzyjną diagnostykę pacjentów i dobranie adekwatnego leczenia. Jednocześnie jednak kwestie te stanowić mogą także pole potencjalnych zagrożeń dla konstytucyjnych praw i wolności jednostki, a w szczególności prawa do życia, zdrowia i samostanowienia oraz prawa do prywatności.

W tej sprawie Bodnar skierował wystąpienie do Ministra Zdrowia.

Zauważa w nim, że w polskim porządku prawnym istnieje szereg przepisów regulujących sposób udzielania świadczeń zdrowotnych przez lekarza, jego obowiązki względem pacjenta i prawa osób poddawanych leczeniu. Jednak testy genetyczne, ze względu na swoją specyfikę, nie mieszczą się w istniejących ramach prawnych.

Zdaniem Rzecznika potrzeba uregulowania testów genetycznych wynika z charakteru informacji uzyskiwanej w trakcie badań. – Pacjent otrzymuje bowiem wyniki, które wskazywać mogą na istnienie obciążenia genetycznego, bądź ryzyka wystąpienia takiego obciążenia nie tylko u niego, ale także u jego krewnych – wyjaśnia RPO.

W wystąpieniu Adam Bodnar zwraca uwagę, że jednym z wyjątków zwalniających lekarza z tajemnicy lekarskiej jest istnienie ryzyka zagrożenia życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób. Tymczasem zastosowanie tego przepisu w przypadku badań DNA prowadzi do trudnych do zaakceptowania skutków – lekarz nie ma bowiem prawa poinformowania rodziny pacjenta o dziedzicznym obciążeniu genetycznym, które może niejednokrotnie mieć wpływ nie tylko na kondycję fizyczną żyjących już osób, ale także ich dzieci. W związku z tym, w opinii Rzecznika, istnieje potrzeba informowania poddającego się badaniom pacjenta o tym, że wynik przeprowadzanych badań dotyczyć może nie tylko jego samego, ale także jego krewnych, którzy mogą mieć zasługujący na ochronę interes w uzyskaniu wiedzy o wynikach badań.

RPO zauważa też, że informacja uzyskana w wyniku badań genetycznych może stanowić przedmiot zainteresowania nie tylko rodzin, ale także innych podmiotów, takich jak pracodawcy, ubezpieczyciele czy ośrodki adopcyjnego. Bodnar ostrzega, że udostępnienie tym podmiotom wrażliwych danych genetycznych może się wiązać m.in. z pojawieniem się dyskryminujących praktyk względem osób, które są obciążone pewną wadą genetyczną.

Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Jakie warunki trzeba spełnić, aby zdać maturę 2025?
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo rodzinne
Resort Bodnara chce dać więcej czasu rozwodnikom. Szykuje zmianę w prawie
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne