Dotychczas rolnicy mogli się starać o rozłożenie tych dopłat na raty. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi tłumaczy jednak, że z tej możliwości korzystało niewielu właścicieli gospodarstw rolnych, a kwoty ewentualnych dopłat nie są tak wielkie, aby trzeba było je rozkładać na raty. Ponadto - jak tłumaczy ministerstwo - możliwość rozkładania na raty jest rzadko wykorzystywana.
Dlatego resort przygotował zmiany w zasadach zamiany gruntów rolnych. Projekt nowego rozporządzenia w sprawie warunków i trybu dokonywania zamiany nieruchomości (który ma zastąpić podobne regulacje z 2000 r.) likwiduje możliwość zapłaty różnicy cen pomiędzy przejmowanymi nieruchomościami, a tymi oddawanymi ANR w półrocznych i rocznych ratach płatnych nawet przez 15 lat.Do zamiany mogą trafić nieruchomości będące w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa, wolne od wszelkich obciążeń (z wyjątkiem służebności gruntowych). [b]Z zamiany mogą skorzystać jedynie te osoby, które podlegają rolniczemu ubezpieczeniu emerytalnorentowemu. Nie oznacza to, że każdy rolnik może się starać o zamianę[/b]. Projekt rozporządzenia przewiduje, że dotyczy to tylko dwóch przypadków. Pierwszy to sytuacja, gdy zamiana ma zapobiec zmniejszeniu się gospodarstwa rolnego w związku z przeznaczeniem nieruchomości wchodzących w jego skład na cele publiczne (np. wywłaszczenie pod drogę). Drugi przypadek to sytuacja, jeśli gospodarstwo stanowiące własność rolnika przez minimum 5 lat w województwach o średniej powierzchni areału niższej niż 5 hektarów (czyli głównie na terenach południowowschodniej Polski) zostanie zlikwidowane. Wtedy rolnik korzystający z zamiany musi założyć gospodarstwo w innym województwie i się tam przenieść. Co więcej areał nowego gospodarstwa utworzonego po zamianie nie może być mniejsza niż średnia wielkość indywidualnego gospodarstwa w województwie, gdzie osiedla się rolnik.
Projekt rozporządzenia określa też dokładnie tryb kwalifikwania państwowych nieruchomości do zamiany. Ich wykaz ANR ogłasza w sposób zwyczajowo przyjęty. W razie zgłoszenia kilku ofert na zamianę tej samej nieruchomości powołuje się komisję, która wybierze zwycięskiego rolnika.
