Nowe zasady egzekucji grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu cywilnym – a więc także w sprawie pracowniczej czy rodzinnej – oraz kosztów sądowych przysługujących Skarbowi Państwa zawiera projekt rozporządzenia ministra sprawiedliwości.
– Jednym z celów projektowanego rozporządzenia jest usprawnienie egzekucji grzywien i kar pieniężnych w sprawach cywilnych, a jednocześnie umożliwienie dłużnikowi ich dobrowolnego uiszczenia. Może to zmniejszyć liczbę egzekucji i wydatków na jej koszty – mówi „Rzeczpospolitej" sędzia Łukasz Piebiak, wiceminister sprawiedliwości.
Szczególne egzekucje
Do komorników trafia 100 tys. takich spraw rocznie. Są to np. grzywny za nieusprawiedliwione niestawiennictwo świadka czy naruszenie powagi sali sądowej. Jeżeli kodeks przewiduje grzywnę bez określenia jej wysokości, sąd wymierza ją w kwocie do 5 tys. zł. Ściągane są na rzecz Skarbu Państwa. Nieuiszczone koszty sądowe mogą być znacznie większe, zwłaszcza gdy w sprawie byli powoływani biegli. Ściągalność ich jest jednak niewielka, choć lepsza niż w sprawach karnych.
Niektóre rozwiązania przewidziane w dotychczasowych przepisach (rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 9 marca 2006 r.) budziły wątpliwości konstytucyjne, w szczególności zasady egzekucji z ruchomości. Pozwalały przejąć je na własność państwa, jeżeli druga licytacja nie doszła do skutku, nie było innych wierzycieli, a dana rzecz jest użyteczna dla sądownictwa lub prokuratury czy zakładów karnych. Projekt je znosi, co spowoduje stosowanie ogólnych reguł egzekucji.
Będą jednak pewne odrębności: wierzyciel, czyli sąd, nie będzie mógł działać z zaskoczenia. Wezwie dłużnika do dobrowolnego uiszczenia długu w terminie 30 dni od doręczenia mu wezwania.